De richtlijnen hoe om te gaan met covid-19 op de werkvloer zijn vrij helder, maar toch zijn er genoeg organisaties die er niet in slagen om ze na te leven. Dat blijkt onder meer uit het aantal meldingen bij de Inspectie SZW, de voormalige Arbeidsinspectie, die begin november al bijna dubbel zo hoog waren als vorig jaar.
De stijging komt vooral door veel meldingen over coronaregels die op het werk niet zouden worden nageleefd. In veel gevallen gaat het om het onvoldoende afstand houden op de werkplek, of over collega’s die toch komen werken, ondanks dat ze ziek zijn. Ook wordt er geklaagd over bedrijven die thuiswerken niet toestonden.
Het is niet alleen onverstandig vanwege de inspanningen om het coronavirus te beteugelen. Van alle getraceerde besmettingen is 10 procent terug te leiden naar de werkplek, rekende het RIVM eerder voor. Daarmee is de werkvloer, na het eigen huishouden en familiebijeenkomsten, de meest voorkomende besmettingshaard. Het negeren van coronaregels is ook onverstandig als het gaat om het vertrouwen van werknemers in het managent en de organisatie.
Vertrouwen schaden
Uit een nieuwe studie van de Universiteit van Houston blijkt dat de beste manier om het vertrouwen van werknemers in een organisatie te schaden is door hun veiligheid te negeren. Wanneer organisaties de richtlijnen links laten liggen, reageren werknemers met angst en woede, is de conclusie.
Op het moment dat het leiderschapsteam de aanbevelingen op het gebied van de volksgezondheid negeerden, voelden werknemers angst en woede
De onderzoekers wilden begrijpen hoe de emoties van werknemers tijdens een crisis verband houden met het vertrouwen in hun organisatie. Zij interviewden hiervoor 2400 werknemers in de food- en horecasector. De resultaten waren duidelijk: toen managers vertelden ze de richtlijnen zouden volgen, waren medewerkers dankbaar. Op het moment dat het leiderschapsteam de aanbevelingen op het gebied van de volksgezondheid negeerden, voelden werknemers angst en woede. Hun vertrouwen in de organisatie nam snel af.
‘Als een werknemer boos op je is, zal ze je niet vertrouwen. En als ze je niet vertrouwt, zal zij zich niet aan je binden’, stelt onderzoeker Juan Madera. ‘Werknemers zijn dankbaarder als hun werkgever hen vertelt het voor de hand liggende te doen: draag een mondkapje, was je handen en houd afstand.’ In het onderzoek wordt echter opgemerkt dat wanneer de zakelijke communicatie minimaal is, de werknemer meer angst voelt. Die angst heeft een directe impact op het vertrouwen in de organisatie. En vertrouwen hangt samen met productiviteit.
Meer vertrouwen is meer productiviteit
Werknemers in organisaties met een hoog vertrouwen zijn productiever, blijkt uit eerder onderzoek. Ze hebben meer energie op het werk, werken beter samen met hun collega’s en blijven langer bij hun werkgevers dan mensen met een laag vertrouwen in hun organisatie. Ze hebben ook minder chronische stress en zijn gelukkiger met hun leven. De logische uitkomst van deze optelsom zijn betere prestaties.
Een crisis biedt een uitgelezen kans om het soort dankbaarheid en vertrouwen in de organisatie op te bouwen dat leidt tot productiviteit op de lange termijn
De onderzoekers van de Universiteit van Houston stellen dan ook niet verrassend dat organisatie die het vertrouwen van werknemers schaden door coronarichtlijnen met voeten te treden hoog spel spelen. ‘Werknemers kunnen ziek worden of ernstige psychische problemen krijgen, terwijl bedrijven te maken hebben met productieverlies door ziekteverzuim en een slechte reputatie. Nauwkeurige en consistente communicatie kan een aantal van die risico’s verminderen’, stelt Madera. ‘De manier waarop werknemers vandaag worden behandeld, heeft invloed op hoe zij de komende jaren over de organisatie denken. Ver voorbij de pandemie.’
Crises zijn een moment van waarheid voor organisaties. Sommige leiders zullen zich grote zorgen maken om de financiële impact op hun organisaties, maar het is een groot misverstand om je mensen hierbij uit het oog te verliezen. Een crisis biedt ook een uitgelezen kans om het soort dankbaarheid en vertrouwen in de organisatie op te bouwen dat leidt tot productiviteit op de lange termijn. En zo overleven organisaties uiteindelijk.
