Met een gemiddelde olieprijs van 117 dollar per vat, kan Shell terugkijken op een uitstekend tweede kwartaal. Hoe werd deze Brits-Nederlandse oliereus eigenlijk zo groot?
Shell heeft in het tweede kwartaal de winst flink opgevoerd dankzij de hogere olieprijzen. De stijging van de prijs van een vat Brentolie, van circa 78 dollar naar ongeveer 117 dollar, compenseerde een lagere productie. Dat bleek donderdag uit de kwartaalcijfers van het olieconcern.
De nettowinst verdubbelde nagenoeg van 4,4 miljard dollar tot 8,7 miljard dollar (6,1 miljard euro). Shell handhaaft het dividend op 0,42 dollar per aandeel. Niet verwonderlijk in de wetenschap dat de olieprijs het hele tweede kwartaal boven de 100 dollar per vat lag. Een jaar geleden was dat nog 79 dollar. Shell is het op vier na grootste bedrijf in de wereld en stond afgelopen jaar nog #1 in de MT 500. Het Nederlands-Britse concern bracht ooit als een van de eerste bedrijven een destijds onbekende zwarte substantie aan de man. Nu staat olie als zwart goud bekend.
Koninklijke Nederlandse Petroleum Maatschappij
Shell is in 1907 ontstaan uit een fusie tussen het Britse Shell Transport and Trading Company en de Koninklijke Nederlandse Petroleum Maatschappij. De Britten handelden in olie en hadden een sterk transportnetwerk, de Nederlanders beschikten over kennis van exploratie. De Nederlandse loot werd opgericht in 1890 door August Kessler, Hugo Loudon en Henri Deterding. Die laatste zou het gezicht bepalen van Shell in de cruciale beginjaren. Met de steun van de overheid wisten ze een olie-imperium op te bouwen in Nederlands-Indië en na de fusie in korte tijd fabrieken over te nemen in onder meer Rusland, Roemenie, Venezuela, Mexico en de Verenigde Staten.
Waarom veranderde zijn product de markt?
De markt voor aardolie en daaruit afgeleide olieproducten was aan het begin van de twintigste eeuw sterk in opkomst. Tot die tijd was aardolie een nicheaangelegenheid. Dat veranderde allemaal met de komst van de auto en later het vliegvervoer. Ook door de opkomst van de chemische industrie (denk aan plastics) steeg de vraag naar aardolie. Shell was er als eerste bij. Het behoorde in de eerste decennia van de twintigste eeuw tot de kleine groep van oliebedrijven die een belangrijk deel van de markt in handen wist te krijgen. De vraag naar benzine groeide, maar er was ook veel onduidelijkheid in de markt over de kwaliteit van de nieuwe brandstof. Shell wist onder leiding van Deterding een naam als kwaliteitsspeler op te bouwen. Hij pionierde met nieuwe vormen van marketing. Hij was zich bewust van de kracht van nieuwe media als film en radio. Zo sponsorde Shell autorally's en andere nieuwe evenementen. Ook zorgde hij ervoor dat de met publiciteit omgeven reis van Louis Blériot, de man die als eerste het kanaal overvloog, de brandstof van Shell werd gebruikt. Hoewel het vervolgens in de oorlogsjaren wat minder ging, wist Shell zijn onafhankelijkheid te bewaren. Veel olieproducenten werden namelijk genationaliseerd. Door die onafhankelijkheid kon het snel inspelen op nieuwe kansen vanaf de jaren vijftig (de welvaartsboom in Verenigde Staten en Europa).
Hoe staat het er nu voor?
Met een omzet van 338 miljard dollar en 20,1 miljard dollar winst (cijfers 2010) mag het bedrijf niet klagen, om het zacht uit te drukken. Het is na ExxonMobil de grootste producent van olie in de wereld. Toch heeft in de recente geschiedenis ook te maken met tegenslagen. Zo was aan het begin van de eenentwintigste eeuw een schandaal rondom managers die zichzelf teveel uitbetaalden. Shell moest uiteindelijk door het stof en heeft aandeelhouders een schadevergoeding moeten betalen.
Ook groeit het bedrijf – meer dan 100.000 werknemers – het nog op een andere manier boven het hoofd. Zo was het betrokken bij een milieuschandaal in Nigeria. Ook moet het zich in steeds gekkere bochten wringen om aan olie te komen. De fossiele brandstof neemt af. De projecten om olie te winnen (verder van de kust) worden steeds duurder. Wil het op de lange termijn zijn leidende positie behouden dan moet het op zoek naar alternatieve (duurzame) brandstoffen.
Lees ook:
- MT 500: wat u moet weten van winnaar Shell
- De schelp van Shell is onverwoestbaar
- BP, de reputatieschade voorbij
- Bonusperikelen hebben invloed op imago
- Pompen of verzuipen, de kracht van Shell
