De populariteit van braintrainprogramma's groeit al jaren explosief. Maar helpt het ook echt tegen cognitieve klachten?
Het is een heerlijke gedachte dat alles trainbaar is, zelfs het brein. Niet zo verwonderlijk dus dat bedrijven in online braingames, zoals het Amerikaanse Lumosity en het Nederlandse Neurocampus, het goed doen. Zo kende Lumosity, opgericht door Mike Scanlon, een dropout van het Stanford PhD-programma in neuroscience, vorig jaar 25 miljoen gebruikers, inmiddels staat de teller rond de 40 miljoen. Een getal dat naar verwachting nog flink doorgroeit nu op 1 augustus de iPad-versie is gelanceerd. ‘Ons voornaamste doel’, zegt Mike Scanlon, ‘is dat onze gebruikers ons zien als een gym waar ze hun work-out kunnen doen en mentaal fit blijven.’
Significant beter
Een mooie opsteker voor Scanlon (en andere braintrainers) was een recent onderzoek van neuropsycholoog Shelli Kesler – ook al van Stanford. Kesler liet een serie Lumosity-oefeningen door 41 voormalige borstkankerpatiënten uitvoeren, vier keer per week, zo’n 30 minuten lang, gedurende 12 weken. Deze groep vertoont vaak cognitieve stoornissen, zoals geheugenverlies, als gevolg van de chemotherapie. Dankzij de braingames vertoonden de meeste deelnemers echter significante verbeteringen.
Effect op ouderen
Ook een recent onderzoek van het Semel Institute for Neuroschience & Human Behavior van het Amerikaanse UCLA was bemoedigend voor de braingames-industrie. 69 dementie-vrije participanten met een gemiddelde leeftijd van 82 jaar speelden het geautomatiseerde brain-fitness-programma Dakim Brainfitness (van het bedrijf dat het onderzoek ook deels sponsorde). Zij kregen 400 oefeningen, onder meer gericht op verbetering van zowel het korte- als langetermijngeheugen, probleemoplossend vermogen, reken- en taalvaardigheden. De 52 ouderen die 6 maanden lang minstens veertig sessies voltooiden van zo’n 20 minuten vertoonden een directe verbetering in zowel hun korte- als langetermijngeheugen en in hun spreekvaardigheid.
Geen bewijs
Toch is er ook nog steeds veel scepsis ten aanzien van het nut van braingames. Zo verklaarde een onderzoek van de Universiteit van Oslo vorig jaar onomwonden dat er geen enkel bewijs is dat braintrainprogramma’s onze cognitieve performance ook maar enigszins verbeteren. Hoofdonderzoeker Monica Melby-Lervåg: ‘Het succes van deze programma’s is vaak gebaseerd op het idee dat je je hersenen kunt trainen om beter te presteren door telkens herhaalde oefeningen, net zoals je door gewichten te heffen spieren kunt opbouwen. Echter, onze analyse toont dat de hersenen volladen met oefeningen niet leidt tot een prestatieverbetering buiten de oefeningen die je herhaalt.' Kortom:door die oefeningen word je alleen maar beter in juist die specifieke oefeningen, niet in andere vaardigheden.
Verder boosten
De promotors van programma’s als Lumosity zullen zich er niet om bekommeren. Op het moment is Lumosity betrokken bij maar liefst 38 universitaire onderzoeken. Daar zullen vast wel wat gegevens uitkomen die het succes van braingames verder kunnen boosten.
Beeld via Flickr.
