Afspraken of namen vergeten is echt niet nodig. Uw geheugen is perfect, als u het maar goed weet te benutten.
Als manager wordt u dagelijks overspoeld met informatie. Verkoopcijfers, kostenplaatjes, onderzoeksresultaten, rapporten van adviseurs. Om nog maar te zwijgen van alle namen en afspraken die u moet onthouden. Hoe drukker u het hebt, hoe meer u het risico loopt dingen te vergeten. Zonde, want vaak is het niet nodig. Met drie simpele stappen geeft u uw geheugencapaciteit een flinke boost.
1. Koester uw brein
Voor uw geheugen bent u afhankelijk van uw hersenen. Zorg dus dat u die goed verzorgt.
Voeding
Om goed te functioneren zijn de hersenen afhankelijk van stoffen die ons lichaam niet zelf aanmaakt en die we dus door voeding binnen moeten krijgen. Vooral essentiële vetzuren zoals omega 3 kunnen de werking van de hersenen verbeteren. Vette vis zoals haring, zalm, sardines, ansjovis en makreel is een goede bron van omega 3. Naast essentiële vetten zijn vitamine C en E belangrijk voor de hersenen. Die vitamines zijn anti-oxidanten die de hersencellen kunnen beschermen tegen vrije radicalen.
Rust
Net als de rest van het lichaam kunnen ook de hersenen niet zonder rust. Slaaptekort kan leiden tot concentratieproblemen. Het wordt moeilijker voor de hersenen om informatie op te nemen en te verwerken. Maar dat is niet het enige. De hersenen kunnen na te weinig slaap ook minder makkelijk een onderscheid maken tussen belangrijke en onbelangrijke informatie. Om voldoende uit te rusten dient u het diepe slaapniveau te bereiken (de zogeheten delta staat). Veel mensen doen voor slapen te intensieve dingen zoals televisie kijken of computeren. Beter zijn activiteiten waarbij u alvast in rust kunt, komen zoals een roman lezen of een ontspannen gesprek.
2. Ken uw brein
Als u een beetje weet hoe uw hersenen werken is het makkelijker ze aan te sturen.
Focus
Om goed te kunnen onthouden, is het belangrijk op één taak tegelijk te concentreren. 'Mensen kunnen niet multitasken. Vrouwen net zo min als mannen', zegt Wout Plevier, trainer in geheugentechnieken en snellezen. 'Als we met meerdere dingen tegelijk bezig zijn, verliezen we ongeveer een kwart van onze geheugencapaciteit. Als u met iemand kennismaakt en in uw hoofd bedenkt hoe u zélf overkomt, zal u zijn of haar naam binnen enkele seconden vergeten.´ Onthouden begint bij een scherpe focus en de werkelijke interesse om informatie op te slaan. Focus wordt bepaald door het Reticulair Activeringssysteem (RAS). Het RAS wordt geactiveerd door doelen te stellen en vragen te formuleren.
Associatie
Herinneringen worden niet op één plek in de hersenen opgeslagen, maar in verschillende zenuwcellen (neuronen) tegelijk. Om goed te onthouden moet het brein nieuwe verbindingen kunnen leggen tussen neuronen (associëren). Bij associëren helpt het om, voordat u begint, informatie te activeren waarover u al beschikt. Opnemen van nieuwe informatie wordt dan eenvoudiger. Als u bijvoorbeeld vijf regio's wilt onthouden waar uw concurrent het best presteert, helpt het om de gebieden voor u te zien. Waar liggen ze, wat is kenmerkend aan de streek, kent u mensen in die omgeving? Uw hersenen kunnen de nieuwe informatie dan associëren met wat ze al weten.
3. Stel vragen
Wie al een aantal jaren leiding geeft, heeft in veel situaties de rol van mentor. Anderen kunnen daarvan leren. Maar leert uzelf nog wel? Een simpele methode om uw hersenen fris te houden is de 10-keer-waarom-regel. Stel uzelf tien keer per dag de vraag 'waaróm?' Waarom gelden er bij uw bedrijf vaste gewoonten? Waarom ontwikkelt de markt zich op een bepaalde manier? Wees nieuwsgierig en bereid om naar antwoorden te zoeken. Wout Plevier: 'Motivatie is enorm belangrijk bij leren en onthouden. Als je echt geïnteresseerd bent, blijft kennis veel makkelijker hangen. Daarom is het belangrijk je voortdurend de vraag te stellen waarom je iets wilt weten. Dan schept je brein een kader waarbinnen de informatie beter blijft hangen.'
Hoe om te gaan met …
# Het dikke rapport
Voor de vergadering van morgen moet u een lijvig rapport doornemen. U heeft weinig tijd. Hoe gaat u te werk? Plevier: 'Probeer niet meerdere dingen tegelijk te doen. Ga rustig zitten en concentreer u volledig op het rapport. Bepaal vooraf wat u wel wilt weten en wat niet. Maak dan een grove scan, onderzoek hoe het stuk is opgebouwd en kijk wat voor u interessant is. Daarna geeft u per pagina aan wat u wel, niet of misschien later wilt lezen. Pas als dat klaar is, begint u met het werkelijke lezen. Het vooraf scannen kost misschien wat tijd, maar die wint u dubbel en dwars terug.´
# De netwerkborrel
U bent op een borrel waar veel interessante mensen komen. Hoe onthoudt u alle namen en gezichten? 'Ook hier is focus weer belangrijk', zegt Plevier. 'Geef de mensen die u spreekt écht aandacht en kijk niet over hun schouder naar het volgende potentiële contact. Wanneer iemand zich voorstelt, luister dan naar de naam en herhaal die in het gesprek.' Moeilijke namen worden makkelijker door ze op te delen in herkenbare stukken. Plevier: 'Bijvoorbeeld de naam Sherisheveski (schrijver van het boek Flow), wordt Sherrie, Vest en Ski.' Hiervan kunt u zelfs een zin maken ('een flesje sherry in je vest dragen tijdens het skieën'). Volgens Plevier is het op die manier mogelijk zonder moeite honderd namen op te slaan. Ook herhalen is een goede manier om informatie te onthouden. Grijp tijdens het gesprek terug op zaken die de ander heeft genoemd. U creëert zo ook een breder beeld van iemand.
# De presentatie
U moet een belangrijke presentatie geven, maar wil u niet vastklampen aan een lange spiekbrief. Plevier: 'Bereid uw verhaal goed voor. Oefen er een paar keer mee, en koppel in uw hoofd de thema's aan plaatjes.' Gaat een onderdeel over export, denk dan bijvoorbeeld aan containers die in een schip worden geladen. Gaat het over een reorganisatie, stelt u zich dan gesleep met tafels en stoelen voor. Laat u bij de presentatie niet afleiden. 'Veel mensen zijn bang om voor een groep te staan, en zijn daardoor vooral met zichzelf bezig. Dat gebrek aan focus gaat ten koste van de geheugencapaciteit. Zorg dus dat u rustig bent, uw ademhaling onder controle hebt, en de eerste drie zinnen klaar hebt.' Als u veel verschillende thema's achter elkaar moet behandelen, kunt u de thema's koppelen aan een route die u vaak rijdt. Uw eigen straat is het welkomswoord, de weg naar de snelweg is een korte voorgeschiedenis, het eerste tankstation is de kern van het probleem, enzovoort. U ziet de presentatie dan voor zich.
# De informatiebom
U wordt tijdens een overleg overspoeld met informatie, die u meteen daarna weer nodig heeft. Hoe onthoudt u de belangrijkste gegevens? Plevier heeft twee 'wetten' waarmee u uw geheugen flink vergroot.
> Visualisatie met de wet van BOAS. De gegevens die u moet onthouden maakt u Bewegend, Overdreven, Absurd, of Substitutioneel (iets onbekends vervangen door of relateren aan iets dat u wél kent). Maak de visualisaties niet te normaal, kies liever voor iets raars, dat onthoudt beter. Probeer ook meerdere zintuigen te gebruiken, zoals klank, kleur, ritme. Uw brein slaat de informatie dan beter op.
> Herhaling met de wet van Jost. De wet van Jost gaat ervan uit dat we nieuwe gegevens snel moeten herhalen voordat het brein ze kwijt is. Daarna kan er langer tussen de herhalingen zitten. Herhaal nieuwe gegevens voor uzelf eerst na een minuut, dan na vijf minuten, dan na een kwartier nog eens.
Lees ook:
- Houd rekening met de werking van uw brein
- Topboek voor wie brein wil benutten
- Fitte spieren zorgen voor fitte hersenen
- Hersenen bepalen carrière
