Er zijn nog altijd vijf gsm-aanbieders actief in Nederland. O2 krijgt in Greenfield Capital Partners een nieuwe, zelfstandige moeder en gaat weer Telfort heten. Prijs: 25 miljoen. Met dank aan Neelie Kroes en Hans Wiegel.
Niet de Duitsers van T-Mobile, niet de Engelsen van Vodafone, niet de Fransen van Orange en in Nederland noch Versatel, noch Scarlet Telecom. Nee, volkomen onverwacht werd investeringsmaatschappij Greenfield Partners in Naarden, aangevoerd door de slimme Fries Sake Wijma, de nieuwe eigenaar van O2 Nederland. Geheel onlogisch was dat niet, Greenfield kocht al Enertel van het Britse Energis. “Vanaf oktober 2002 is er gesproken met strategische overnamepartners,” zegt Ton aan de Stegge, algemeen directeur van O2. Namen mag hij niet noemen: “We spraken met alle concurrenten, maar het ging om 2,5 gegadigde.” Wie dat waren, laat zich niet zo moeilijk raden. KPN hield het bij een oriëntatie om even te weten te komen hoe de cijfers waren bij O2. Het bedrijf zou mét O2 immers te dominant zijn geworden. Die halve gegadigde was Orange, dochter van France Telecom, die recent Dutchtone in de huiskleur had overgeschilderd. Maar na afschrijving van ruim 1 miljard euro recent op Dutchtone was Orange wel weer even klaar op de Nederlandse overnamemarkt. De eerste echte gegadigde was T-Mobile. Die wil naar ten minste 20 procent marktaandeel in Nederland, na de overname van Ben. T-Mobile wilde echter wel het gsm-net en de klanten van O2, maar niet het personeel. Wereldspeler Vodafone haakte begin februari af, na dicht bij een overname te zijn geweest.
De Britten van mmO2 hadden er niet zo veel belang bij om hun grootste concurrent back home te versterken in Nederland, dus de wil bij O2 was minimaal.
Koopje
Het uitlekken van al die belangstelling en van het mislukken van de gesprekken door mmO2 met de drie strategische partijen, kwam nou net verdomd goed uit: “Op dat moment doken er talloze andere geïnteresseerden op,” glimlacht Aan de Stegge.
En toen bleek dat mmO2 – het raakte de Nederlandse dochter aan de straatstenen niet kwijt – bereid was alle schulden op zich te nemen en O2 Nederland met een vrijwel gratis umts-licentie weg te doen, groeide de interesse verder. Naast Stef van Doesburg van Greenfield Capital meldden zich Versatel en Scarlet Telecom, in de persoon van directeur Paul Gelderloos. Maar hoewel gratis bleek de umts-licentie nog altijd een flinke hindernis, omdat ze enorme investeringen met zich meebrengt.
Telfort twijfelt nu of het de umts-licentie zal exploiteren, gezien de benodigde investeringen van zeker 1,5 miljard euro. De licenties verplichten de gsm-aanbieders om in 2007 live te gaan in Nederlandse steden met meer dan 25.000 inwoners.
Een zwaard van Damocles? Van Doesburg van Greenfield: “Die verplichting speelde inderdaad een grote rol in de onderhandelingen, maar wij waren en zijn daarover vrij relaxed. Het is zeer de vraag of umts straks de groeiende behoefte aan bandbreedte gaat vervullen. Ericsson (dat Telforts net levert, red.) liet me recent zien dat je met nieuwe gsm-technologieën nog heel veel capaciteit kunt toevoegen, bijna zoveel als met umts. Dat kun je doen voor een fractie van de investeringen die umts vergt. Alleen Hutchison investeert zwaar in umts en verbrandt per maand in Engeland 60 miljoen pond, met nauwelijks abonnees.” “Eventueel geven we de licentie gewoon terug aan de overheid,” vult Aan de Stegge aan. Maar het liefst knipt hij deze in stukjes om delen te verkopen. Het ministerie van Economische Zaken laat desgevraagd weten dat het onderzoekt of umst-licentiehouders stukjes gekochte frequentie (destijds voor 2,7 miljard euro verkocht, waarvan Telfort 440 miljoen betaalde) mogen verkopen. En het ministerie van Financiën gaat na een claim van KPN na of er in de umts-prijs eigenlijk btw zat. “Zo ja, dan krijgen we nog ruim 80 miljoen euro gestort,” gniffelt Aan de Stegge.
Daarmee heeft Greenfield dan helemaal een koopje voor 25 miljoen euro. Dat is maar 19 euro per abonnee. In 2000 nog betaalde T-Mobile voor One2One in Engeland 4.500 euro per abonnee. Van Doesburg: “Voor ons is het een reële prijs. We weten wel dat een abonnee nu op tenminste 100 euro kan worden gewaardeerd, maar de vraag is of dat gezien de marges op mobiele telefonie terecht is. Wij waren zeker niet bereid om dat ervoor te betalen.” Greenfield won op het laatste nippertje. Aan de Stegge: “Op vrijdag 11 april belden de kandidaten nog om informatie, op zaterdag 12 april vergaderde de board van mmO2, op zondag 13 april is het contract getekend.”
Van Doesburg: “Opvallend vond ik tijdens het biedingsproces het accent op social responsibility. Het ging mmO2 niet alleen om de hoogste opbrengst.” Hoe het precies is gegaan in de laatste dagen blijft vooralsnog een geheim. De Nederlander Michiel van Eldik deed de onderhandelingen voor mmO2, maar weigert elk commentaar. Neelie Kroes is commissaris van mmO2, ze studeerde nog op onze vragen bij sluiting.
Haar logische lijn naar Greenfield loopt via die andere VVD-oudgediende Hans Wiegel, die president-commissaris is bij Greenfield-dochter Enertel. Beide waren niet bereikbaar voor commentaar.Voor Scarlet was het besluit buitengewoon teleurstellend. Paul Gelderloos: “Greenfields voorwaarden waren blijkbaar iets beter. Scarlet had veel meer synergievoordelen kunnen bieden, wat de overlevingskans voor O2 aanzienlijk had verbeterd. Jammer.” Greenfield moet zich verdedigen tegen de aantijging dat Greenfield Telfort zal strippen en doorverkopen voor een leuke prijs als de markt aantrekt. Van Doesburg: “Nee hoor. Anderen zeggen te gemakkelijk dat wij Telfort wel even zullen uitmelken. Met Enertel hebben we dat niet gedaan en ook met onze andere veertig participaties hebben we ons geen asset seller of corporate raider getoond.” Hoe wordt het dan gezond? Van Doesburg: “Telfort is winstgevend op dit moment. Niet langer hoeven we een last te dragen van een internationale organisatie met een internationale strategie en hoge kosten voor corporate development en andere overhead thrills. We zullen buitengewoon slagvaardig en efficiënt worden.”
Dus toch ontslagen? “We denken met 500 tot 550 medewerkers onze zaak goed te kunnen voeren. Nu zijn het er ruim 700. Voor de vermindering hebben we anderhalf jaar en we vermoeden dat dit zonder gedwongen ontslagen kan.”
