Nederland verliest concurrentievermogen. Twee jaar geleden nog #4, nu een troosteloze 14de plek. We zijn slachtoffer van onze bezuinigingsdrift.
We dulden daarmee landen als Qatar, Taiwan en de Verenigde Arabische Emiraten voor ons. De eroderende Nederlandse positie blijkt uit het jaarlijkse World Competitiveness Report van de Zwitserse businessschool IMD. De Nederlandse teruggang is opmerkelijk, want juist kleine landen met een open economie en veel export scoren goed, zegt onderzoeksleider professor Stéphane Garelli. 'In de top-10 staan de VS en Duitsland, maar verder vooral relatief kleine economieën als Zwitserland, Singapore en Noorwegen. De orzaken van hun succes zijn duidelijk: ze zijn gericht op de export, hebben een gediversificeerde economie, er is veel steun voor het midden- en kleinbedrijf en er heerst fiscale discipline. En, anders dan de rest van Europa, deze landen zijn minder beperkt door bezuinigingsmaatregelen die het herstel vertragen.'
Verslaving
Garelli had geen positieve boodschap bij de presentatie van het nieuwe rapport. 'We maken nu de tijd mee van het eind van cheap money. De rentevoet zal in lijn komen met de geschiedenis. Dat is een probleem, want goedkoop geld was voor veel economieën een verslaving. Dat raakt elk land met een groot begrotingstekort. We beginnen ons te realiseren dat geld niet gratis kan zijn. Maar hoe dat zal uitpakken? Dat wordt heel spannend.'
Hypotheek
Volgens Garelli is er dingend een pauze nodig in de bezuinigingen in Europa. 'Veel landen vermoorden met het harde bezuinigen de consumptie. Het bruto binnenlands product daalt in veel landen harder dan de overheidsschuld. Met andere woorden: de schuldratio stijgt! Dat was toch nooit de bedoeling van die bezuinigingen? Overheden moeten niet de banken redden, maar de consument. Wat als de bank gered is, maar de consument nog steeds zijn hypotheek niet kan betalen? Wat ben je dan als land opgeschoten? Je kunt niet almaar doorgaan met de consument te vernietigen.'
Jeugdwerkloosheid
De slechte economie zorgt onder meer voor stijgende jeugdwerkloosheid. De oplossing daarvoor is nooit simpel. Maar Garelli ziet in veel landen wel het begin ervan. 'In landen als Duitsland en Zwitserland zijn ze zeer succesvol met apprenticeships, waarbij jonge mensen leren in bedrijven. Ook in Frankrijk willen ze dit nu zo aanpakken. Het probleem is alleen: dat is een zaak van lange adem. Je hebt wel de bedrijven nodig die dit willen doen. Maar het is denk ik wel de enige weg. Het is beter een bedrijf te betalen voor de opleiding van een jongere dan een jongere te betalen om helemaal niets te doen.'
