Michiel van der Laan (39) leidt een tankbataljon op de legerplaats Oirschot. Leidinggeven in een parate eenheid betekent vooral dicht bij de mannen en vrouwen staan. “We kennen een grote vrijheid van handelen en werken op basis van wederzijds vertrouwen.”
“Ik ben bataljonscommandant. Mijn rang is luitenant-kolonel en ik word aangesproken met overste. Ik geef direct leiding aan de mannen en vrouwen van het 11e tankbataljon. Hier op de kazerne in Oirschot zijn dat er rond de driehonderd, verdeeld over drie eskadrons. Dat aantal ligt echter niet vast. Vorig jaar zaten we in Bosnië en voerde ik het bevel over meer dan zeshonderd militairen. Onze belangrijkste wapens zijn 28 tanks van het model Leopard II A6. Dat zijn de modernste en beste tanks die er op dit moment rondrijden.“Ik ben vaak buiten de legerplaats. Je treft het als je me achter mijn bureau vindt. Aanstaande zondag ga ik met het bataljon voor een week op schietoefening naar Bergen-Hohne in Duitsland. De maandag daarop ga ik met de brigadegeneraal voor een oefening naar Frankrijk. Vervolgens ben ik vier dagen thuis, om daarna voor meer dan twee weken te gaan oefenen in Klitz, in de buurt van Berlijn. Dan neem ik achthonderd mensen mee.
“Mijn vrouw en drie kinderen zijn eraan gewend dat ik vaak weg ben. Wanneer een militair niet langer meer wil reizen, komt dat zelden door het thuisfront. Meestal zijn het de militairen zelf die meer bij hun gezin willen zijn. Overigens hebben we ook achttien vrouwelijke militairen in ons bataljon, waarvan twee werken als tankchauffeur en één als schutter. “We zijn een parate eenheid. Dat betekent dat iedereen zich concreet voorbereidt op een uitzending ergens ter wereld. Een parate eenheid opereert in drie fases. De eerste is de voorbereiding op een uitzending. De tweede fase is de uitzending zelf. De derde bestaat uit de terugkeer en het recupereren. Voor het herstellen van de oorspronkelijke kwaliteit, want die loopt tijdens een uitzending altijd wat terug. Daarna beginnen we weer te trainen voor een volgende opdracht. We bereiden ons daarbij altijd voor op werk in het hoogste geweldsspectrum. Dan ben je per definitie ook geschikt om op te treden in een lager deel van het geweldsspectrum. Zoals in Bosnië, waar de oorlog voorbij was en het land weer moest worden opgebouwd. De eenheid waar ik nu leiding aan geef, is medio volgend jaar weer klaar om te worden uitgezonden. “Het leger kent een duidelijke lijn-stafstructuur. Dat betekent niet dat van bovenaf alles tot in detail wordt geregeld. Integendeel. In een parate eenheid werk je met een grote vrijheid van handelen en op basis van wederzijds vertrouwen. Wat geldt is het commanders intent: de commandant bepaalt: dáár moeten we heen, dát moeten we bereiken. Vervolgens laat hij het aan degene die hij aanstuurt over om dat links- of rechtsom te doen. Binnen bepaalde richtlijnen, dat spreekt vanzelf. Zoiets werkt alleen wanneer je voor honderd procent op iemand kunt vertrouwen. Dat vertrouwen is mijn uitgangspunt. Daar worden militairen ook op geselecteerd: ben je fysiek en mentaal in staat om in een parate eenheid te opereren? “De mannen en vrouwen moeten ook op hun commandant kunnen vertrouwen. Dat hij de volledige verantwoordelijkheid neemt wanneer ze op zijn intent opdrachten uitvoeren. De commandant moet ook zelf het goede voorbeeld geven. Al was het maar door bij het hardlopen voorop te rennen in plaats van achteraan te sukkelen.“De omgangsvormen in het Nederlandse leger zijn relatief soepel. Formeel spreek je elkaar aan met u en de aanspreekvorm die bij je rang hoort. Dat doe je zeker bij officiële gelegenheden. Onder ranggenoten is het echter volstrekt normaal dat je elkaar tutoyeert. En buiten de rang hangt het vaak af van allerlei subtiliteiten, zoals je leeftijd. Zo ga ik met een adjudant hier op de gang om op basis van volledige gelijkheid. Ik ervaar de Landmacht dan ook absoluut niet als autoritair. Ik durf zelfs te stellen dat je de collegialiteit die je bij ons treft, nergens anders terugvindt. Niet alleen is die enorm hoog, zij is ook absoluut niet ranggebonden. Dat is ook inherent aan ons werk. Commandanten en hun mannen en vrouwen moeten dicht bij elkaar staan, elkaar door en door kennen en dus veel met elkaar praten. Anders krijg je nooit de vertrouwensbasis die noodzakelijk is om je werk naar behoren te doen.”
CV Michiel van der Laan
1965 > geboren in Geleen
1977 > vwo in Geleen
1983 > Koninklijke Militaire Academie, Breda
1987 > 13103 Verkenningsbataljon, Seedorf (Duitsland)
1995 > Hogere Militaire Vorming, Rijswijk
1996 > beleidsfunctie Landmachtstaf, Den Haag
1998 > Führungsakademie, Hamburg (Duitsland)
2000 > Duits-Nederlandse Legerkorps, Münster (Duitsland)
2002 > commandant 11e Tankbataljon 13e Gemechaniseerde Brigade, Oirschot
2003 > commandant Gemechaniseerd Bataljon, Bosnië
