Als gevolg van de kredietcrisis worden er dit jaar substantieel minder eindejaarsbonussen uitgekeerd dan in 2008, ongeveer 15% minder. Een derde van de Nederlanders met een baan verwacht dit jaar geen bonus te krijgen, en zo'n twintig procent houdt een slag om de arm. Dat blijkt uit het BCC December Bonus onderzoek 2009.
Degene die wel op een prestatiebeloning of gratificatie rekenen verwachten een bonus van circa 8% van hun loon. Dat de uitkering van een eindejaarsbonus voor velen een bindmiddel is blijkt uit het feit dat het niet ontvangen van een bonus 17% van de werknemers, vooral in de leeftijd tussen de 25-45 jaar, er niet van weerhoudt naar een ander baan uit te kijken. Ruim een derde van die groep heeft nu al de eerste stappen gezet. Elektro-retailer BCC gaf onderzoeksbureau Goos Marketing Research uit Amstelveen opdracht de eindejaarsbonus en 13e maand in 2009 nader te onderzoeken omdat ervaring leert dat de eindejaarsuitkeringen een forse impuls geven aan consumentenbestedingen in de maand december.
Bonus niet langer vanzelfsprekend
Het uitkeren van bonussen staat sinds het uitbreken van de kredietcrisis zwaar ter discussie en raakt zowel hogere managementlagen als organisaties in de breedte. Recente publicaties en onderzoeksrapporten signaleren op dit moment tevens de tendens dat werkgevers in toenemende mate af willen van de ingesleten vanzelfsprekendheid dat 13e en zelfs 14e maand gratificaties meer en meer gezien worden als vast bestanddeel van het loon.
In het BCC December Bonus onderzoek 2009 laat bijna de helft van de respondenten die geen bonus krijgt, weten dat er binnen hun bedrijf nooit aan eindejaarsbonussen wordt gedaan. De anderen wijzen de crisis (bedrijf heeft het zwaar, targets worden niet gehaald, omzet is te laag) als belangrijkste reden aan voor het niet ontvangen van een bonus of kunnen geen verklaring geven. Een klein deel (17%) van de respondenten die geen bonus ontvangt, krijgt iets ter compensatie. In de meeste gevallen een kerstpakket en incidenteel een loonsverhoging.
Bijna driekwart van alle ondervraagden ontving in de laatste 5 jaar een eindejaarsbonus. Bijna een vijfde van de respondenten die dit jaar geen bonus krijgt, ontving in het recente verleden wel regelmatig of zelfs altijd een bonus.
Blijven of vertrekken
Voor 17% van de ondervraagden is het niet meer ontvangen van een eindejaarsbonus een reden om naar een andere baan uit te kijken. Ruim een derde van deze groep heeft inmiddels de eerste stappen al gezet. Werknemers die dit jaar wel een bonus verwachten en 'jongere' respondenten van 25 tot en met 45 jaar, geven bij het wegvallen van de bonus significant vaker te overwegen om van baan te veranderen.
Onderzoeker Robert Goos van Goos Marketing Research zegt: "Ik durf te concluderen uit het onderzoek dat bij het wegvallen van een eindejaarsbonus de arbeidsvoorwaarden als een stuk minder interessant worden ervaren. Voor sommigen zelfs zoveel minder dat zij overwegen om van werkgever te veranderen. Een ruime meerderheid van deze laatste groep – en dat verrast mij enorm – is niet bang om zelfs in deze crisistijd van baan te veranderen."
