Ouderen krijgen veel te weinig aandacht op de werkvloer. Net als jonge high potentials moeten zij geïnspireerd worden. Waarom? "Om te voorkomen dat ze zuurpruimen worden en uitgeblust uitstromen."
Frank Zuidinga, directeur van de Enschedese vestiging van Van Ede & Partners, wil daarmee niet zeggen dat we de jonge high potentials links moeten laten liggen. "Ik vind dat beide groepen evenveel aandacht moeten krijgen."
Solid citizen
Voor de jonge high potentials is meestal veel budget binnen organisaties. Zo stomen we ze klaar voor een volgende stap in hun carriere, binnen of buiten de onderneming. "Van de ‘solid citizens', die zo'n 5, 10 of 20 jaar bij het bedrijf werken, denkt men vaak: ‘Die redden zich wel'. Terwijl er – zeker nu – wél veel van hen gevraagd wordt", licht Zuidinga toe. "Als je wilt voorkomen dat ze cynisch worden en uitgeblust uitstromen, moet je ze wel blijven inspireren."
Verstarren
Wat speelt zich precies af in die groep van 45-plussers? "De angst om hun baan te verliezen wordt groter. Ze zijn steeds meer verplichtingen aangegaan – denk aan kinderen en een koophuis – en hun salaris vlakt af", legt Zuidinga uit. "Daarnaast voelt deze groep zich steeds meer thuis op een klein gebied. Hun geneigdheid om breed te kijken, neemt af. Dat leidt tot verstarring van de werknemer en ook van het bedrijf."
Zuurpruim
"Mijn stelling is", vervolgt Zuidinga, "dat 45-plussers meer naar buiten moeten kijken. Ze hebben een nieuw leertraject nodig om gemotiveerd te blijven en geen zuurpruim te worden. Dat is hard nodig als werknemers langer door moeten werken." Dus, bepleit Zuidinga: "Stap de deur uit, ga een kijkje nemen bij concullega's, investeer opnieuw in het experimenterende gedrag." Taak voor de manager of werkgever: middelen vrijmaken en de werknemer niet in een klein hoekje duwen onder het mom van ‘dit kun je zo goed, dus doe dat maar'.
Uitstapje
Het resultaat van zo'n uitstapje? "Ze komen in contact met de grotere wereld. Hun angst voor verandering wordt kleiner. Dat voorkomt dat oudere werknemers op de rem gaan staan als er veranderingen in hun eigen bedrijf gepland staan en het leidt tot meer mobiliteit op de arbeidsmarkt." Een ander voordeel is dat de werknemer op zijn werkplek terugkomt met nieuwe ideeën. "Vernieuwing is juist nu in organisaties hard nodig."
Mentor
Verder zijn 45-plussers volgens Zuidinga toe aan de rol van coach of mentor. "Ze willen hun kennis graag overdragen. Dat geeft hunzelf ook weer inspiratie terug." Daarin moeten ouderen overigens niet doorschieten. De jonge werknemers van nu hebben – net als zij vroeger – ruimte nodig om zélf te experimenteren. "Het heeft geen zin om als oude baas te zeggen: ‘Nou, ik zal je wel eens even vertellen hoe dat zit. Dat hebben we twintig jaar geleden namelijk allang geprobeerd'. Zo komt kennisoverdracht niet tot stand."
Personeelsbeleid
Zijn advies? Creeër een personeelsbeleid dat aandacht geeft aan de twintiger, dertiger, veertiger, vijftiger én zestiger. "Niet alleen jonge werknemers willen zich ontwikkelen. Je moet in je personeelsbeleid rekening houden met alle transitieperiodes die werknemers doormaken: wat zijn iemands drijfveren in een bepaalde fase en welke middelen moet ik daarvoor als werkgever ter beschikking stellen? Motivatie wordt steeds belangijker nu we door moeten tot ons 67e."