Forbes publiceerde een lijst met zakenmensen die meer dan een miljard schonken aan liefdadigheid. Maar hoe zorg je dat al die charitas ook goed is voor je carrière?
1 Wees zelfzuchtig
Hoogleraar organisatiepsychologie Mark van Vugt vroeg een groep studenten met wie ze liever zouden samenwerken: met iemand die zich inzet voor het goede doel, of met iemand met dezelfde professionele kwaliteiten die dat niet doet. De studenten kozen vrijwel stuk voor stuk voor de weldoener. De conclusie, aldus Van Vugt: "Altruïsme is goed voor je reputatie. Daarom doen mensen bewust en onbewust dingen waarmee ze aan anderen laten zien dat ze een moreel persoon zijn. Die neiging is aangeboren."
Als weldoener moet je er natuurlijk wel voor zorgen dat je collega's en superieuren weet hebben van jouw nobele inborst. Doe dat subtiel. Wie zich laat voorstaan op zijn altruïsme wordt al snel gezien als een snoever. Denk ook goed na over het soort vrijwilligerswerk dat je doet. Het moet een doel zijn dat veel mensen aanspreekt. Liever iets met zieke kinderen dan iets met kunst. Van Vugt: "Hoe groter het publiek, des te groter de voordelen. Dat noemen we het effect van de pauwenstaart."
Van Vugts benadering van vrijwilligerswerk klinkt wat cynisch. Maar zo is het niet, zegt hij: "Onderzoek heeft uitgewezen dat mensen die vrijwilligerswerk doen vanuit deels zelfzuchtige motieven het langer volhouden dan mensen die in de eerste plaats slechts begaan zijn met het welzijn van anderen."
Al is daar wel een kanttekening bij te plaatsen, blijkt uit ander onderzoek. Van Vugt: "Mensen die het vooral doen voor hun reputatie, maakt het weinig uit of de hulp resultaat heeft. Dat zag je heel duidelijk na de tsunami in 2004. Zelfs toen Artsen zonder Grenzen opriep te stoppen met doneren, bleven mensen geld geven."
2 Kweek kwaliteit
Iets meer dan de helft van de leidinggevenden in Nederland doet aan vrijwilligerswerk. Goed voor de samenleving, voor de leidinggevenden zelf én voor hun bedrijven, stelt Marius Ernsting, voorzitter van lobbyvereniging NOV. Vorig jaar riep hij werkgevers op hun personeel gelegenheid te geven onder werktijd vrijwilligerswerk te doen. Ernsting, ook bekend als oud-directeur Humanitas en ex-Kamerlid voor de CPN, denkt dat vrijwilligerswerk een prima manier is om nuttige ervaring op te doen. "Bedrijven verwachten van managers steeds meer vaardigheden. Je moet communicatief zijn en je sociaal makkelijk kunnen verhouden tot je collega's. Dat leer je als vrijwilliger. Bovendien laat je zien dat je een verantwoordelijke rol wil spelen in de samenleving."
3 Bouw aan je cv
"In Amerika heeft iedereen zijn vrijwilligerswerk op zijn cv staan", zegt Marije Mulder van Stichting LaLuz, dat young professionals en ideële organisaties met elkaar in contact brengt. "In Nederland vinden we dat arrogant. Gelukkig begint daar verandering in te komen."
LaLuz zet de kennis van managers in voor goededoelenorganisaties. Zo koppelde Mulder een hr-manager van een grote bank met een stichting die zich inzet voor ernstig zieke kinderen en adviseerde een ervaren marketingmanager de CliniClowns over hun branding. Mulder: "Toen ik hier vijf jaar geleden mee begon reageerden sommige mensen nog negatief. Nu niet meer. Jonge hoogopgeleiden vinden persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke betrokkenheid minstens zo belangrijk als salaris. Voor bedrijven is die betrokkenheid een wervingsfactor van belang."
4 Word creatief
De meeste vrijwilligers zetten zich in voor mens, dier of milieu. Maar niet iedereen. Zo zette communicatieadviseur Ingrid Bontkes zich een tijdlang kosteloos in voor de tabaksindustrie. Best vreemd, geeft ze toe. "Ik kwam wekelijks samen met een groepje mensen om te brainstormen over nieuwe producten voor British American Tobacco. In ons groepje zaten ook een advocaat, een psycholoog en een vormgever. Die uiteenlopende achtergronden maakten de bijeenkomsten erg leuk."
Bontkes, in het dagelijks leven werkzaam voor Bouwfonds Ontwikkeling, heeft tegenwoordig gezonder vrijwilligerswerk. Ze werkt via LaLuz minimaal 2,5 uur per week – onder werktijd – voor ontwikkelingsorganisatie Dokters van de Wereld. "Ik heb dat zelf voorgesteld aan mijn werkgever. Die vond het een goed idee."
Het is nadrukkelijk geen carrièremiddel, stelt ze, al denkt ze dat het haar werk wel ten goede komt: "Je leert creatieve oplossingen te zoeken. Veel ideële organisaties hebben nauwelijks budget. Hoe werf je dan toch nieuwe leden? Dat zijn leerzame processen."
