Een carrière in het buitenland is leerzaam en spannend. Veel expats belanden in een gespreid bedje. Maar wat als u alles zelf moet regelen? Vier tips.
1 Gebruik de volksaard
"Nederlandse managers hebben een sterk imago in het buitenland", zegt Nanette Ripmeester van Expertise in Labour Mobility. "Ze staan bekend als flexibel, meertalig en direct. Zoals wij nee kunnen zeggen, dat zie je nergens. Dat wordt soms uitgelegd als botheid, maar het kan ook tot voordeel strekken, zeker bij bedrijven die in lastig vaarwater verkeren."
2 Zoek de kruiwagen
Zoek voor u afreist naar verweggistan eerst uit of er daar wel werk voor u is. In Afrika is (behalve in de traditionele non-governmental organisations) sowieso nauwelijks werk te vinden, hoewel door de wol geverfde KPN'ers wellicht kans maken in de booming telecomsector op dat continent.
In China is vooral behoefte aan technische specialisten, al is daar de laatste tijd over de gehele linie ook minder emplooi is voor buitenlandse werknemers. "Chinese universiteiten hebben niet stilgezeten", verklaart Rens Metaal, een bedrijfsconsultant die zijn tijd verdeelt tussen thuisbasis Peking en Saoedi-Arabië: "Specialistische banen die voorheen door buitenlanders werden gedaan gaan tegenwoordig vaker naar Chinezen." Extra concurrentie is er van in het buitenland geboren Chinezen die terugkeren naar het moederland, onder wie de zogenoemde ABC's (American Born Chinese).
Net als in Zuid-Europa kom je in Azië vrijwel nergens binnen zonder goede kruiwagen. Durf daarom mensen om een gunst te vragen. Stel concrete vragen: "Met wie kan ik praten over de hospitality branche in de Verenigde Arabische Emiraten?" Probeer het ook eens rechtstreeks bij de lokale vestigingen van multinationals. Die nemen graag westers geschoolde managers in dienst zonder de kosten van een echte expat (zoals huisvesting en het over laten komen van het gezin). Als zogeheten ‘halfpat' kun je vaak een goed lokaal contract bedingen met veel extraatjes.
3 Ken de cultuur
Nederlandse managers hebben vaak moeite om zich aan te passen aan andere culturen, weet Els de Jong van het Koninklijk Instituut voor de Tropen. "Probeer je daarom bewust te worden van je onbewuste aannames."
Soms zijn de verschillen in cultuur bijna onoverbrugbaar. Zo hebben westerse managers het in Rusland zelden makkelijk, weet managementadviseur Bart Leenhouts. Hij kwam in 1999 voor het eerst in Sint-Petersburg en ging er twee jaar later permanent wonen en werken. Hij is een van de weinigen, weet hij zelf: "Afgezien van een enkele specialist heeft de Nederlandse manager bij Russische bedrijven niets te zoeken."
De verschillen tussen het Nederlandse en het Russische bedrijfsleven zijn simpelweg te groot, zegt hij: "Veel buitenlandse managers houden het hier niet langer dan een half jaar vol. In Nederland delegeer je verantwoordelijkheden. Hier ben je een marionettenspeler. Als manager moet je alle verantwoordelijkheid naar je toe trekken. Definieer duidelijke taken voor je medewerkers en controleer of ze ook worden uitgevoerd. Democratisch managen werkt hier niet."
Wie toch zijn kansen in Rusland wil beproeven, doet er goed aan om de taal en de cultuur snel meester te worden. Volhouders worden er wel beloond, weet Leenhouts: "In Nederland werk je je te pletter voor 1 procent marge, hier heb je het al snel over 20 tot 30 procent."
4 Bedenk een exitstrategie
Weggaan is al lastig, terugkomen soms nog moeilijker. Veel managers hebben na jaren buitenland grote moeite om in Nederland weer hun draai te vinden. De Jong: "Een periode in het buitenland wordt vaak voorgespiegeld als een goede carrièrestap. In de praktijk kunnen mensen na terugkeer regelmatig hun opgedane kennis niet gebruiken, of worden ze op een zijspoor geparkeerd in de organisatie. Na een paar weken is men je verhalen over je ervaringen in het buitenland echt wel beu."
Om dit te voorkomen, is het volgens De Jong van belang om de contacten met het thuisfront continu warm te houden. "Keer regelmatig terug naar Nederland en start het proces van terugkeer tijdig. Anders kan de buitenlandervaring vervelend uitpakken."
Verder lezen?
http://www.labourmobility.com/
