Management en hectiek, twee handen op één buik. Maar niet voor het zeldzame ras van de eilandmanager. Die heeft eerder te maken met de laatste boot dan met targets en winstmaximalisaties. Management Team scheepte in naar Texel. "Alles gaat hier een tandje langzamer."
Op de boot naar het eiland Texel begint al het randstedelijke gedruis al te zakken. In plaats van optrekkende auto's, stoplichten en het gerinkel van sluitende spoorbomen, hoor ik meeuwen en het geklots van water. Wim Westdorp, baas van de Landal Greenparks 'Vogelmient' en 'Sluftervallei' zal me om 12:00 uur bij de steiger van Texel ophalen. Het is rustig op de Waddenzee. Een wijds uitzicht. En ja hoor, daar heb je ze echt, zeehonden op de zandbank. Ik kijk nog eens goed, want als randstedeling ken ik ze alleen van tv. Het zijn een stuk of vier zeehonden die loom in de zon liggen. "Leven als een zeehond, dat lijkt me wel wat", mijmer ik terwijl mijn mobiel afgaat en er tegelijkertijd een sms'je binnenkomt.
Ter zake
Wim Westdorp is een gemoedelijke man die geen zinloze 'heb-je-een-goede-reis-gehad' woorden morst. Hij komt snel ter zake:"Hoeveel tijd hebben we?" Een paar uur, dat wordt doorwerken. We stappen in zijn zwarte wagen en rijden naar het park 'Vogelmient', een luxe villapark in het dorpje "De Koog." Westdorp is manager van dit beheerpark. 'Sluftervallei' waar we later naar toe zullen rijden, is een zogenaamd 'managementpark'. Ook hiervan is Westdorp de baas. Dat zit zo: "Ik heb twee petten op. 'Vogelmient' bestaat uit een vereniging van eigenaren en ik ben verantwoordelijk voor het beheer van het park. 'Sluftervallei' run ik in zijn totaal. Bij dat park zijn niet alleen huizen, maar ook een camping, restaurant, winkel, sauna en zwembad."
Westdorp stuurt zijn Volkswagen Touran ondertussen in gestaag tempo over het eiland richting 'Vogelmient.' De weg voert langs bos, duin en schaapjes. "Er lopen zo'n veertigduizend schapen op Texel", onderhoudt Westdorp al schakelend, "Want ongeveer 25 procent van de inkomsten van de eilanders is landbouw & visserij en zo'n 75 procent toerisme." Het laatste stuk naar 'Vogelmient' voert langs de kustlijn. De Noordzee is een stuk ruiger dan de Waddenzee en het strand is breed. En daar, niet ver achter de duinen, verrijst onverwachts het villadorpje 'Vogelmient.' Als we de auto uitstappen, krijg ik bijna de neiging om te fluisteren, zo clean is het wandelpad dat tussen de huizen doorloopt. De huizen zijn volmaakt en precies gelijk. Een bedacht dorpje in een onbedacht gebied.
Massagraf
Net als ik begin te denken dat ik ' Vogelmient' wel heel gelikt vindt, zie ik een glooiend gazon tussen de witte vakantievilla's liggen. In het midden van dat gazon staat op eenzame hoogte een grafsteen. Een krassende kraai vliegt erom heen. Het blijkt een oude grafheuvel te zijn. Een paar honderd jaar is het kerkhof geruimd, vermeldt het bordje. Alleen het lichaam van de pastoor mocht blijven liggen. Eeuwen later, in het jaar 1829, vergaat het schip ‘De Koog' met man en muis. De rouwende eilanders begraven hun doden in de heuvel die daar vroeger ook al voor bestemd was. En zo is 'De Vogelmient' gebouwd rond een massagraf.
Westdorp haalt de schouders op. Op een eiland gaan de dingen nu eenmaal anders. Hij opent de deur van één van de Vogelmientvilla's. Marmer op de vloer, het huis heeft een eigen sauna, solarium en ligbad. Als je luxe wilt, zit je goed in 'Vogelmient'. Toch is het onderhoud van deze smetteloze villa's niet eenvoudig. "Personeel is één van de problemen als je manager bent op een eiland", legt Westdorp uit. "Het liefst laat ik bedrijven van Texel de parken onderhouden. Maar die zijn niet groot, ze kunnen de klus vaak niet aan. Dus haal je mensen van het vasteland. Ik moet ze van steeds verder halen. Ook voor andere functies is personeel een probleem. Niet iedereen wil op een eiland wonen en heen en weer reizen is geen doen. Dat is een nadeel van eilandmanagement."
Juttersfamilies
We hebben inmiddels weer plaats genomen in de Volkwagen om richting het park 'Sluftervallei' te rijden. Westdorp is geboren en getogen op Texel. In het verleden heeft de eilandmanager gewerkt in Limburg en Duitsland; "maar op het vasteland gaat de kust toch weer kriebelen." De meeste Texelaars kent hij wel. "Hier woont Maarten Boon, de strandjutter" wijst hij. We rijden langs een piepklein huisje dat doet denken aan een plaggenhut. Er omheen staan stoelen met roestige ijzeren poten (het zijn er soms drie) en autobanden, halve lampen en andere dingen die ik niet thuis kan brengen.
"Hij vertelt strandjutverhalen op 'Sluftervallei'. De gasten genieten daarvan. Zelf kan ik die verhalen dromen, zoals het verhaal van de container met sloffen sigaretten die aanspoelde. Maar ik moet toegeven, Maarten kan goed vertellen. En dat is het voordeel als je zelf een eilander bent. Je kent de mensen."
Bij 'Sluftervallei' aangekomen, blijkt die kennis van de medeëilanders meer vruchten te hebben afgeworpen. Aan het plafond van het restaurant hangen scheepsbalgen en oude reddingsvesten. " Die zijn van 'Flora', een andere strandjuttersfamilie. Vroeger hebben ze op robben gejaagd. Maar altijd strandjutten, de Flora's. Terwijl het eigenlijk niet mag, want jutten is jatten. Maarja, het zit ze in het bloed." zegt Westdorp.
"Het probleem bij strandjutters is dat ze gierig zijn. Die balgen en zwemvesten die daar hangen, kon ik niet kopen, maar ik mocht ze wel in bruikleen. Je moet weten hoe je met strandjutters om moet gaan." 'Sluftervallei' ademt een andere sfeer dan beheerpark 'Vogelmient'. De huisjes gaan op in de duinen, het vakantiedorp is minder steriel dan 'Vogelmient.' En er is bovendien een zwembad en sauna. "Maak ik regelmatig gebruik van, is een prettige bijkomstigheid van deze baan", grinnikt Westdorp terwijl hij de saunadeur afsluit.
Eigen eiland
Vaak komt Westdorp niet van het eiland af. Voor managementoverleg moet hij zo nu en dan naar het vasteland en een enkele keer naar een ander eiland. "Er is hier een klein bootje dat vaart tussen Texel en Vlieland. Het pontje heet 'De Vriendschap' en het is van een particulier. Er mogen alleen voetgangers op. Zal ik je er even langsrijden voor ik je terug naar de boot breng? " Het is een eindje om. De zwarte Volkswagen rijdt naar een steeds stiller en kaler gebied. De wind neemt toe, overal is de zee te zien.
Op de kop van het eiland is de stroming tussen de eilanden Texel en Vlieland zichtbaar. Er staat een wankele, kleine steiger. Aan het eind daarvan ligt een kleine boot die heen en weer deint op de sterke stroming. Een piepklein veerhuisje staat te wachten op een paar backpackers. Het ziet er bijna Zuid-Amerikaans uit, dit vergeten pontje van een eenling die tweemaal per dag mensen overzet van Texel naar Vlieland.
Maar Westdorp komt niet vaak op de andere eilanden en omgekeerd zijn collega's evenmin. Want hoewel er Landal Greenparks zijn op de andere waddeneilanden, is er geen speciaal agreement tussen de managers. Het is dan ook hoogstzelden dat Westdorp voor werk naar Vlieland of een ander eiland moet hoppen. "We hebben weinig met elkaar te maken. Iedereen heeft zijn eigen eiland."
Die managementoverleggen met andere parkmanagers elders in het land, zijn trouwens wel één van de weinige gelegenheden waarbij Westdorp van het eiland afkomt. Soms nog een theaterbezoek in Den Helder. "Maar als we de schouwburg bezoeken, moeten we daar ook een plek voor de nacht zoeken, omdat de boot niet meer gaat." Voor gasten is er een andere manier om vlug van het eiland af te komen: het medische spoedgeval. Westdorp heeft het al vaker bij de hand gehad. "Als een gast problemen krijgt bij een bevalling of bij een hartaanval bijvoorbeeld. Dan wordt ik als parkmanager gebeld om het ambulancepersoneel op te vangen en de weg te wijzen. We bellen de boot en die vaart meteen af. Als alles meezit kun je dan binnen het uur in Den Helder in het ziekenhuis liggen." Is een uur in zo'n crisissituatie niet te lang? "In echte noodsituaties komt er natuurlijk een helikopter."
Aandeelhouder
Alles goed en wel, maar wordt het zo langzamerhand niet tijd voor een tunnel tussen Den Helder en Texel? Wim Westdorp schrikt. "Dat nooit," zegt hij beslist. "Je haalt er alleen maar slecht volk mee op het eiland. En dan is het gedaan met de rust. We willen een eiland blijven. Trouwens, wist je dat onze veerdienst volledig zonder overheidssubsidie draait? Bijna alle Texelaars zijn aandeelhouder." Ik kijk op mijn bootretourtje van drie euro. Dat hebben ze dan toch maar mooi geregeld, die eilanders. Ze steken met hun bootaandeel de overheid de loef af, want tegen drie euro per gebruiker is geen tunnel te bouwen. En waarom zouden ze ook? Op de boot terug zie ik de zeehonden niet meer op de zandbank liggen. Ik zie er wel een paar zwemmen. Straks, als de zeehonden zich vol gegeten hebben met vis, gaan ze weer terug naar hun zandbank om in de zon te lummelen…
