Opkomende technologieën als kunstmatige intelligentie, cloudcomputing, robotisering en internet of things hebben ervoor gezorgd dat ondernemers hun investeringsbudgetten in 2017 fors hebben opgevoerd. De investeringen in r&d namen toe van 2,1 naar 4,3 procent van de omzet in vergelijking met een jaar eerder. De ict-investeringen gingen nog harder omhoog: van 2,0 naar 4,8 procent.
Dat blijkt uit de Concurrentie en innovatiemonitor 2017 van het Erasmus Centre for Business Innovation die dinsdag 31 oktober werd gepresenteerd. Er is volgens professor Henk Volberda van de Rotterdam School of Management, de leider van het onderzoeksproject, deels sprake van een inhaalslag. De investeringen zijn namelijk sinds de crisis uitbrak in 2009 bijna elk jaar teruggelopen. ‘Maar daarnaast zien bedrijven ook de noodzaak om weer extra te investeren in innovatie’, zegt Volberda. ‘Juist vanwege de opkomst van die nieuwe technologieën.’
Harde en zachte innovatie
De toegenomen investeringen zijn goed nieuws voor de Nederlandse economie. Maar daartegenover staat dat er minder is geïnvesteerd in sociale innovatie. Het lijkt erop dat de harde en de zachte kant van innovatie deels communicerende vaten zijn. Het zou goed kunnen dat bedrijven zichzelf daarmee geen dienst bewijzen.
Al jaren blijkt uit het onderzoek, zo stelt Volberda, dat bedrijven die veel investeren in het vernieuwen van de organisatie zelf het meest succesvcol zijn. ‘Het succes van innovatie wordt zelfs voor driekwart bepaald door die zachte kant’, zegt Volberda. Het gaat dan om zaken als leiderschapsontwikkeling, het invoeren van zelfsturende teams en het opzetten van samenwerkingen.
Campussen nuttig voor achterblijvers
In het onderzoek, waar meer dan 1.000 bedrijven aan meededen, is dit keer ook gekeken naar het nut van campussen en sienceparken. Wat hier opvalt, is dat het voor startende en nog niet zo heel innovatieve bedrijven heel waardevol is om zich op een dergelijke plek te vestigen. Bedrijven die al wel succesvol zijn met radicale innovatie zoeken minder samenwerking met andere bedrijven op zo’n campus, maar juist met bedrijven in het buitenland. Ze zijn in feite de campus al ontgroeid.
Meest innovatieve bedrijf en regio
Ook dit jaar werd behalve het onderzoek naar innovatie in Nederland, ook door een jury het meest innovatieve bedrijf van Nederland gekozen. Uit de drie kandidaten waar MT eerder over schreef, werd uiteindelijk VanBerlo uit Eindhoven uitgeroepen tot het meest innovatieve bedrijf. VanBerlo is gespecialiseerd in productonwikkeling en design. De andere genomineerden waren IBM Nederland en Thales Nederland.
Noord-Holland is verkozen tot de meest innovatieve regio van Nederland, vooral vanwege de rol als kweekvijver van allerlei nieuwe internetstartups en de goede ict-infrastructuur.
