Al sinds 2006 doet het Erasmus Centre for Business Innovation (voorheen Inscope) onderzoek naar de innovatiekracht van het Nederlands bedrijfsleven. Tegelijkertijd met dat onderzoek, dat woensdag 1 november wordt gepresenteerd, vindt er ook een zoektocht plaats naar het meest innovatieve bedrijf van Nederland in 2017.
MT keek naar de drie genomineerden en sprak met Henk Volberda, hoogleraar strategisch management en business aan de Rotterdam School of Management (RSM), initiatiefnemer en jurylid van de prijs. Waar moet het meest innovatieve bedrijf van Nederland aan voldoen?
‘We kijken allereerst naar de kale feiten. Wat is het percentage van de omzet dat bedrijven in technologische innovatie steken? We nemen investeringen in r&d en ict als maatstaf. En we kijken vervolgens hoeveel procent van de omzet uit de nieuw ontwikkelde diensten of producten komt’, zegt Volberda.
Kodak-effect
Wat de drie genomineerde bedrijven onderscheidt van anderen, is niet dat ze meer geld in onderzoek en ontwikkeling steken, maar vooral dat ze er meer uithalen. ‘Er zijn voldoende bedrijven die heel veel in onderzoek en ontwikkeling investeren, maar als je kijkt naar wat er daadwerkelijk op de markt komt, dan valt dat tegen’, zegt Volberda. ‘Ik noem dit het Kodak-effect. Dat bedrijf liep niet achter als het ging om technologie – ze hebben de digitale camera zelfs uitgevonden – maar ze deden er niets mee.’
Maar wat is dan het geheim van succesvolle innovatie? ‘Onze conclusie is dat innovatie voor 25 procent wordt bepaald door investeringen in technologie en voor 75 procent door investeringen in de ‘zachte kant’. Wordt er tijd en geld gestoken in de medewerkers en in partnerschappen met ander bedrijven en klanten? Werken bedrijven met multidisciplinaire teams? Krijgen werknemers voldoende ‘Google time’ (tijd om naar eigen goeddunken zaken te ontwikkelen, red.)? In feite gaat het over leiderschap’, zegt Volberda.
Wat in elk geval niet, of in elk geval veel minder goed werkt, is de oude manier van werken stelt de professor. ‘Ik noem het de innovatiefunnel. De r&d manager laat onderzoek doen, vervolgens gaat de afdeling productie kijken of ze er iets van kunnen maken en dan belandt het uiteindelijk bij marketing. Er zijn echt nog veel bedrijven die zo werken, maar het levert veel minder resultaat op .’
Hoe meet je die zachte kant? ‘Deels door ernaar te vragen en er zijn inmiddels methoden ontwikkeld om dat soort zaken te meten. Maar we zijn ook gewoon op bedrijfsbezoek geweest’, zegt Volberda.
De drie kanshebbers om aanstaande dinsdag het meest innovatieve bedrijf van 2017 te worden zijn IBM Nederland, Thales en Van Berlo. Hieronder waarom ze volgens het Erasmus Centre for Business Innovation zijn uitverkoren.
IBM Nederland
IBM is een schoolvoorbeeld van een bedrijf dat zichzelf heeft getransformeerd, maar dat is al wel weer even geleden. Van een fabrikant van computerhardware vormde IBM, een afkorting van International Business Machines, zich in de jaren negentig om tot een ict-consultant. De hardwaretak werd in 2004 zelfs in zijn geheel van de hand gedaan en verkocht aan het Chinese Lenovo.
IBM staat nu voor weer een nieuwe uitdaging. De IT-omgeving is drastisch veranderd; de mainframes en servers waar het bedrijf zoveel verstand van had, worden door veel bedrijven afgestoten. IBM richt zich nu met cloud- en oplossingen rond kunstmatige intelligentie steeds meer op het verwerken van ongestructureerde data van klanten.
De Nederlandse tak van IBM is de laatste tijd sterk in open innovatie, blijkt uit de voorselectie. Het heeft haar platformen ook opengesteld voor derden. Om innovatie een extra impuls te geven en ervoor te zorgen dat de bestaande business geen rem zet op vernieuwing, heeft IBM multidisciplinaire teams opgezet die los staan van de bestaande structuur.
Avondseminar Customers the day after tomorrow
Hoe win je klanten in een digitaliserende wereld? In dit avondseminar vertaalt Steven van Belleghem trends als artificial intelligence naar concrete ideeën voor jouw organisatie.
lees verder
Deze teams werken deels volgende de Lean Startup-methode. Een minimal viable product, oftewel een product dat werkt maar nog veel (schoonheids)fouten kan bevatten, wordt al in de markt gezet. Doel van deze manier van werken is dat het de productontwikkelaars wendbaar maakt en dus in staat stelt om een product te maken dat beter aan de klantwensen voldoen.
Thales Nederland
Thales Nederland, onderdeel van de internationale Thales Group, ontwerpt geavanceerde radar- en infraroodapparatuur en vuurgeleidingssystemen.
Thales Nederland is een specialist op het gebied van de detectie van raketten en sattelieten. De nadruk is daarbij meer en meer komen te liggen op software die de verzamelde gegevens kan analyseren dan enkel en alleen op hardware.
Maar toch blijft Thales ook op dat gebied wel actief. Zo ontwikkelde het bedrijf uit Hengelo een draagbare radar die geschikt is om op locatie drones te detecteren. In totaal steekt de Nederlandse vestiging van het bedrijf jaarlijks 125 miljoen euro in innovatie, in toenemende mate ook in civiele projecten rond onder meer beveiliging.
Thales is ook vernieuwend in hun werkwijze. Zeker in een industrie waar men geneigd is deuren dicht te houden, is de manier waarop Thales samenwerkt met klanten, partnerbedrijven en startups opvallend. Het leidt tot een actieve betrokkenheid in de regio.
VanBerlo
Nederland heeft een naam hoog te houden als het gaat om design en ontwerp. VanBerlo, in 1981 gesticht door Ad Van Berlo, toen net afgstudeerd aan de Academie voor Industriële vormgeving in Eindhoven, tegenwoordige deDesign Academie. Uit de koker van het bedrijf komen heel verschillende producten: van koffiezetautomaten tot armbandjes waarmee je op afstand iemand kunt aaien. De gemene deler is het omdenken van een probleem om er vervolgens een betere oplossing voor te bedenken. Het bedrijf experimenteert en test uitgebreid met virtual reality en 3D-printing. En dit gebeurt met multidisciplinaire teams waarin de medewerkers veel vrijheid krijgen.
Op dinsdag 31 oktober worden in het Kurhaus in Scheveningen de Nederlandse Innovatieprijzen 2017 uitgereikt.
