Het zijn vooral de private investeringen die de Eurozone in een crisis deden belanden, schrijft McKinsey. Hun oplossing.
Wie naar de cijfers in een nieuw rapport van McKinsey kijkt, kan stellen dat het nog best meevalt met de crisis. Met 0,7 procent krimp sinds 2007 is het nou niet echt meteen armoe in de 27 EU-landen. Maar wie iets beter kijkt, ziet dat vooral de export en de overheidsuitgaven de economie nog een beetje op peil houden. De export, vooral naar nieuwe economische reuzen als China, steeg de afgelopen jaren met liefst 178 miljard.
Gebrek
Hoe kon het gezamenlijke BNP van de 27 EU-landen dan toch met 81 miljard dalen in die jaren? Simpel, dat had niet zoveel te maken met de afname van de private consumptie (die verklaart 'maar' 17 miljard van de teruggang), als wel met de enorme ineenstorting van de private investeringen, zoals onderstaande grafiek laat zien:
Die teruggang van 354 miljard is 'unprecedented', zoals de rekenaars van McKinsey Global Institute het mooi noemen. Tegelijkertijd, zeggen ze, zijn die investeringen wel 'vital for recovery'. Al wil dat niet zeggen dat de overheden zich afzijdig zouden moeten houden, aldus de onderzoekers. Overheden zouden juist alle barrières moeten wegnemen die investeringen in de weg staan. En ze zouden eens consistent beleid moeten voeren, bijvoorbeeld op het gebied van duurzame energie.
Privaat
Voglens McKinsey kunnen alleen private investeringen ons uit de crisis helpen. Van de private consumptie hoeven we het niet te verwachten, nu de werkloosheid oploopt en onzekerheid troef is. Van overheden evenmin: die moeten allemaal hun schulden onder controle krijgen. En de export, van oudsher de belangrijkste crisisoplosser, is nu ook al niet meer zo'n grote hoopverschaffer: de EU exporteert immers het meest aan zichzelf. En dan blijft er dus weinig anders over dan private investeringen.
Ruimte
Daar is overigens best ruimte voor, aldus McKinsey. Beursgenoteerde Europese bedrijven hebben bijvoorbeeld zo 750 miljard euo in het laatje, bijna meer dan ze ooit gehad hebben. Als bedrijven de ruimte krijgen die enorme bulk geld zinvol te investeren, kan dat niet alleen voor groei zorgen, maar ook voor – bijna nog belangrijker – vertrouwen, een eerste voorwaarde voor verdere groei.
Energie
De overheid is daar dus overigens wel hard voor nodig. Want de private sector mag dan privaat heten, het grootste potentieel zit in branches die nogal kapitaalintensief zijn, zoals energie en transport. En juist daar heeft overheidsbeleid dus ook veel impact. Maar er kan juist ook daar veel verkeerd gaan, stellen de MGI-onderzoekers. 'Picking winners', zoals overheden plegen te doen, is nog nooit erg effectief geweest. Beter is het als overheden zich richten op het wegnemen van hindernissen en het opbouwen van de benodigde vaardigheden – onderwijs dus.
Risico-aversie
Toch moeten volgens McKinsey in de eerste plaats de bedrijven zelf aan de bak om hun enorme pot met geld zinnig te investeren. Door nieuwe marktbenaderingen bijvoorbeeld (zoals lokale 'micromarkets' in plaats van landelijke benaderingen), of door ervoor te zorgen dat de bittere ervaringen van de laatste jaren niet tot gevolg hebben dat potentieel aantrekkelijke mogelijkheden geen kans meer maken door een te grote risico-aversie. Met andere woorden: niet alleen kosten naar beneden draaien, maar investeren maar weer! Het is de enige remedie tegen de crisis. Ja, het kan misgaan. Maar op je geld blijven zitten, levert zeker geen vermeerdering ervan op.
Meer over investeringen en over McKinsey
– Hoe McKinsey zijn imago bewaakt
– Duurzame investeringen dalen internationaal
