De oplopende inflatie begint een gat te slaan in het besteedbaar inkomen van de Nederlanders. De prijzen stijgen aanzienlijk sneller dan de cao-lonen.
Onder de streep hebben we minder te besteden en dat zet het economisch herstel onder druk. Maar er is één klein lichtpuntje, het heeft een positief effect op de export.
De inflatie staat diep in het rood. Aan de bovenkant. De prijzen stegen over het derde kwartaal met gemiddeld 2,6 procent, maar in september was die stijging al 2,7 procent. De loonstijgingen, die enigszins compenseren voor de gestegen prijzen, blijven achter. Hierdoor was het koopkrachtverlies in het tweede kwartaal 1,1 procent, en in het derde al 1,3 procent. De loonstijgingen blijven achter. In het tweede kwartaal was dat 1,1 procent en in het derde was dat 1,3 procent.
Rem op de export
De uitholling van de koopkracht is slecht nieuws voor de krabbelende Nederlandse economie. Het economisch herstel werd getrokken door de export. Vooral de vraag uit Duitsland was een belangrijke impuls. De afhankelijkheid van de export wordt steeds algemener als een probleem ervaren. De binnenlandse vraag bestaat voor een groot deel uit de kooplust van de consument. Nu die geconfronteerd wordt met een dalende koopkracht, gaat die het stokje van het herstel niet overnemen.
Grote verschillen
De loonontwikkeling kent grote verschillen per sector. Zo daalde de lonen in het onderwijs. Overal elders stegen de lonen wel. Vooral in de vervoersector stegen de lonen, met 2,0 procent. In sommige cao’s werden loonstijgingen van 2,5 procent afgesproken.
Goed nieuws?
Zoals de achterblijvende loonontwikkeling en de hogere inflatie een negatief effect hebben, is er ook een positief element te ontdekken. De loonkostenstijging voor het bedrijfsleven bleef beperkt tot 1,8 procent in het derde kwartaal. Hierdoor handhaven of verbeteren zij hun concurrentiepositie ten opzichte van buitenlandse bedrijven. Het is een steuntje in de rug van de export.
Lees ook:
- Onze economie en de crisis in 10 vragen 03-10-2011
- Economie van herstelfase naar laagconjunctuur 14-09-2011
- Inflatie, actueel en achtergronden
- Koopkracht, drie magere jaren 08-09-2011