Veel mensen in het bedrijfsleven zullen zichzelf niet per se als creatief bestempelen. Het imago van kunstenaars en mensen die hun werk dingen creëren is iets waar velen zich niet mee identificeren. ‘Terwijl heel veel mensen dagelijks in hun werk bezig zijn met het bedenken van nieuwe ideeën’, vertelt Joris van Dooren, lecturer creativity, advertising and branding aan de Fontys Hogeschool.
En dus is het tijd voor een nieuw perspectief op creativiteit, vinden Van Dooren en zijn collega Coen Luijten, die hetzelfde vak onderwijst aan de hogeschool in Tilburg. Met hun boek ‘Creativity Works’ willen ze mensen er niet alleen op wijzen dan ook zij creatief zijn, maar ook leren hoe ze met een stappenplan die creativiteit kunnen aanwakkeren. ‘Veel mensen zien wel het belang van creativiteit in hun werk, maar hebben geen idee hoe ze het zelf voor elkaar kunnen krijgen. Ze denken dat creativiteit iets is wat je hebt of niet, maar het is te trainen.’
En dat is hard nodig. ‘Automatisering heeft de afgelopen vijf jaar al een groot deel van ons werkveld veranderd en dat wordt alleen maar meer’, legt Luijten uit. ‘Wie relevant op de arbeidsmarkt wil blijven, zal dus iets moeten doen wat robots niet kunnen. Creativiteit en het bedenken van nieuwe ideeën zijn daar bij uitstek goede voorbeelden van.’
Symfonie
De relevante basis voor creativiteit bestaat uit een zestal begrippen die Van Dooren en Luijten in hun boek overnamen van de Amerikaanse schrijver Daniel Pink. Empathie is er een van. ‘Door je constant bewust te zijn van wat er om je heen gebeurt met anderen, plaats je jezelf buiten je eigen leefwereld. Het brengt nieuwe ideeën met zich mee’, schrijven de twee in het boek.
Maar ook symfonieën zien in bestaande ideeën en deze aan elkaar knopen tot een nieuw idee, is een goede basis om je creativiteit een boost te geven. ‘Kijk bijvoorbeeld eens om je heen in de natuur, in een nieuw vakgebied dat niet grenst aan het jouwe en zie wat je daarvan kan gebruiken in je eigen gedachtegang’, schetst het boek.
Op die manier is creativiteit volgens beide schrijvers vaak dichterbij dan menigeen denkt. ‘Er zijn zoveel verschillende vormen van nieuwe ideeën bedenken, dat er altijd wel iets is wat toepasbaar is. En op die manier zul je automatisering toch een hele tijd voor kunnen blijven, want robots kunnen die patronen simpelweg niet zien.’ Een ander belangrijk punt waar we de robots op kunnen verslaan: het plezier dat van creativiteit uitgaat. ‘Het maakt je werk ook veel leuker en zorgt dat je uit bepaalde denkpatronen stapt. Iets waar robots geen waarde aan hechten, maar wat voor ons mensen heel belangrijk is.’
