Philips verlicht 9 van de 12 WK-stadions in Brazilië. Henk de Jong, ceo Latijns-Amerika: 'Wij zijn dik tevreden.'
Het is lang geleden dat het vertrouwen in het Nederlands elftal voor een wereldkampioenschap voetbal zo laag is geweest. In vergelijking met landen als Spanje, Brazilië, Argentinië en Duitsland lijkt het kwaliteitsverschil op voorhand gewoonweg te groot. Toch heeft Nederland, voordat er een bal is getrapt, al wel de zilvervloot binnengehaald vanuit Brazilië. In deze serie in aanloop naar het WK belichten we een aantal Nederlandse bedrijven die goede zaken in Zuid-Amerika hebben gedaan. Deze keer: Philips.
Peertjes indraaien
Het kwam niet als een heel grote verrassing dat Philips Latin America (Philips LA) 9 contracten binnensleepte voor het verzorgen van de verlichting van WK-stadions. Philips Lighting heeft nogal wat ervaringen met grote sportevenementen. In 2010 verlichtte Philips 6 van de 10 stadions in Zuid-Afrika en in Duitsland in 2006 waren dat er 8 van de 12. Maar ook tijdens alle Olympische Spelen vanaf 1988 werden peertjes van Philips in de stadions gedraaid. Maar je moet het toch nog maar even doen, als Henk de Jong zijnde, de ceo van Philips in Latijns-Amerika.
.jpg)
MT: Driekwart van de stadions, heeft dit jullie verwachtingen overtroffen?
‘Als je kijkt naar het verleden en wat wij steeds hebben binnengehaald aan projecten, bijvoorbeeld in vergelijking met 2006 en 2010, dan denk ik dat dit redelijk in dezelfde lijn is, en misschien nog wel ietsje beter. Wij zijn tevreden over het aandeel. Als je kijkt naar alle concurrenten en je ziet dat wij ongeveer 70 procent hebben binnengehaald, dan mag je dik tevreden zijn.’
Wat verlichten jullie eigenlijk precies?
‘Soms leveren wij de verlichting op het veld en die in en om het stadion. Vooral die laatste categorie heeft een grote groei meegemaakt in vergelijking met de toernooien van 2006 en 2010. Er wordt steeds meer geïnvesteerd om stadions op te lichten zodat het mooie televisieshots oplevert. De verlichting van het Maracanã in Rio de Janeiro, waar de finale wordt gespeeld, is zo geplaatst dat deze door het dak schijnt en allerlei kleuren maakt.’
12 gesprekken met 12 stadions. Jullie zijn waarschijnlijk niet de enige partij die dergelijke gesprekken voert.
‘Osram, General Electric, Schreder en een aantal lokale concurrenten zijn de usual suspects.’
Toch komen ze over het algemeen bij Philips uit. Hoe verklaart u dat?
‘Om te beginnen luisteren wij goed naar de klant. Zo’n proces is niet iets van een paar maanden. We zijn heel dichtbij en in een vroeg stadium bij de ontwikkeling van een stadion betrokken. Wij wisten dat ze bij het Maracanã mooie verlichting wilden om dat grote iconische stadion op te lichten. Bovendien hebben we een lichtoplossing bedacht die zo min mogelijk energie gebruikt, maar zoveel mogelijk licht geeft. Vanuit Philips LA hebben we hebben een aantal jaar geleden een apart team opgericht, dat met deze stadions heeft samengewerkt, wat resulteerde in contracten voor 9 van de 12 stadions.’
Hoe ziet de organisatie eruit in Latijns-Amerika?
‘Ik ben het hoofd van Philips in Latijns-Amerika – vanaf Mexico tot aan Vuureiland in het zuiden van Argentinië – waar al onze drie divisies onder hangen: healthcare, licht en de consumententak. We hebben 12 fabrieken in Zuid-Amerika, waar rond 7.000 mensen werken en ons hoofdkantoor zit in São Paolo.’
Hoe lang doet u dit al en wat deed u hiervoor?
‘Ik werk nu 24 jaar voor Philips en een derde van de tijd heb ik buiten Nederland gezeten. Van ‘94 tot ’98 zat ik al in Brazilië en ik heb een tijd in Singapore gewoond, waar ik verantwoordelijk was voor consumentenproducten in opkomende markten en inmiddels zit ik anderhalf jaar weer in Brazilië. Deze maand vieren we dat Philips al 90 jaar in Brazilië zit. Ik spreek de taal vloeiend en kan het ook schrijven. Een van de geheimen van goed zakendoen hier is de vaardigheid om je goed uit te drukken in het Braziliaans-Portugees.’
Waarom is dat zo belangrijk?
‘Je komt een heel eind zonder, maar net zoals met sport geldt dat de laatste 15 procent vaak beslissend is. Relaties hebben is hier heel belangrijk, niet alleen met het bedrijf, maar ook met de mensen. In die zin lijkt het wel een beetje op China. In Nederland kun je al na 1 of 2 keer ontmoeten al tot zaken komen. Hier heeft dat iets meer tijd nodig.’
Brazilië schijnt een complex land te zijn wat betreft bureaucratie. Ondervinden jullie dat ook?
‘We werken hier al 90 jaar, dus we hebben een team dat uitstekend weet hoe je met dit soort dingen moet omgaan. Het gaat vaak goed, maar als de documenten niet helemaal correct zijn of er is een staking – en die zijn er voldoende – dan wil het wel eens fout gaan. Hickups noem ik dat. Brazilië is geen Nederland. Je moet als het ware licht op je voeten staan, je snel kunnen aanpassen, sneller dan in Europa.’
Hoe ziet uw team eruit?
‘Ik heb een managementteam van 12 mensen en daar zit naast mij nog 1 Nederlander bij: cfo Herman Hansen. Voor de rest zijn het 7 Brazilianen, 2 Argentijnen en 1 Mexicaan. Wij communiceren in het Engels, maar lokaal spreken we Portugees. Buiten Brazilië spreek ik Spaans.’
Wat trof u aan 1,5 jaar geleden?
‘Een organisatie die wel wat verbetering kon gebruiken. Binnen Philips zijn we Accelerate gestart, waarin we een aantal grote veranderingen doorvoeren. Het was mijn taak deze veranderingen ook snel door te voeren in Latijns/Amerika. Van het mt heb ik een jong en op de klant gefocust team gemaakt. Daarnaast hebben we een hele duidelijke visie voor Latijns/Amerika ontwikkeld, die samenvalt met Accelerate. We willen allereerst de meest klantgerichte oplossing brengen die er is, dat het op een snelle en corporatieve manier wordt gedaan en we willen ervoor zorgen dat de hele organisatie onze belofte aan de klant op een efficiënte manier levert.'
Waarom was u de uitgelezen persoon om dit te doen?
‘Natuurlijk omdat ik hier al eerder heb gezeten. Bovendien zat in mijn beide vorige banen bij Philips een heel groot transformatie-element, waarbij ik door samen te werken met teams de structuur en hoe mensen met klanten omgaan drastisch heb aangescherpt.’
Een transformatieproces heeft ook een eind. Is dat al in zicht?
‘Bij Philips vergelijken we het met een marathon. Ik heb dat beeld ook veel gebruikt en vorig jaar dacht ik: ik moet ook eens een keer een marathon lopen, zodat ik weet waarover ik praat. Ik heb 11 maanden getraind en heb een marathon gelopen, dus ik weet nu waar ik het over heb. In Latijns-Amerika zijn we bijna bij kilometerpaaltje 20.’
Dus nu begint het pas zwaar te worden?
‘Dat valt wel mee. Ik heb als halvemarathonloper 11 maanden getraind, want ik wilde absoluut geen blessures hebben en ik wou lopen met een glimlach op mijn gezicht. Ik kan je vertellen dat ik tot kilometer 38 met een glimlach heb gelopen, de laatste 3 kilometer meer met een grijns.’
Wordt er bij Philips ook rekening mee gehouden dat ‘de man met de hamer’ een keer opdoemt?
‘Ik heb de man met de hamer nog niet gezien. Natuurlijk hebben we onze moeilijke momenten gehad, een transformatie is niet makkelijk. We hebben een slogan die luidt: Perform while you transform, want we moeten wel elke keer onze kwartaalcijfers halen. We hebben als mt dit proces helemaal omarmd en zijn ermee de boer opgegaan. Want je kunt transformeren in je gebouw, maar je moet het ook doen met klanten. Dus we hebben heel veel gesproken met klanten en uitgelegd wat we aan het doen zijn. Een duidelijke visie werkt heel goed in de Zuid-Amerikaanse cultuur. En als je de mensen meekrijgt, kom je tot grote dingen. We moeten nog 22 kilometer en een paar 100 meter en omdat we goed getraind zijn, zullen we de man met de hamer niet tegenkomen.’
Hoe groot is het binnenhalen van 9 contracten voor Philips?
‘Het is een klein deel van de lichtomzet in Latijns-Amerika, maar wel belangrijk. Het heeft een uitstralingseffect naar buiten toe en het heeft ook een effect op de markt. Als je in staat bent dit soort complexe deals met een hoogtechnologische component binnen te halen, laat het zien wat je kunt als bedrijf. Als er nu ergens sportparken worden gebouwd, weten ze ons snel te vinden. Zo doen we samen met de KNVB al 1,5 jaar een project, dat Light up your Game heet (zie filmpje onder, red.). Hierbij verlichten wij 25 veldjes in favella’s. Dat hebben we gedaan in Panama, op Aruba, in Suriname, Argentinië en in favella’s in Recife, Rio en São Paolo. Wij schenken de led-verlichting die ook in stadions wordt gebruikt en als er geen elektriciteit is, schenken we ook zonnepanelen. Het is een combinatie van sustainability, waar Philips al 25 jaar stevig op inzet, met een stuk social responsibility. Het beste is natuurlijk dat als wij er zijn geweest dat die verlichting voor de komende 15 tot 20 jaar daar staat. Dat is een soort spin-off van het werk dat wij doen met ons werk in Latijns-Amerika.’
Maar uiteindelijk heeft dit natuurlijk ook het doel dat als River Plate in Buenos Aires een nieuw stadion wil bouwen, jullie vooraan staan.
‘Correct.’
Zijn de Olympische Spelen in Rio in 2016 ook al dichtgetimmerd?
‘Nee, nog niet.’
Wat is de status van die onderhandelingen?
‘Je moet een broedende kip niet storen.’
Wat doet u zelf tijdens het WK?
‘Ik heb privé kaarten gekocht en ik ga met mijn zoon en wat vrienden naar wedstrijden.Philips heeft geen businessseats, daarin zijn we zeer terughoudend. We hebben weliswaar een aantal klanten uitgenodigd uit een paar Zuid-Amerikaanse landen, maar dat mag geen naam hebben.'
Illustratie door vrijewind
Meer Nederlandse WK-winnaars:
Kijk hier naar Henk de Jong over Light Up Your Game:
