De bekende internationale boekhoud- en fraudeschandalen zijn veroorzaakt door ´excessieve optiebeloningen´ en ´zonnekoning-reputaties´ van de betrokken ceo´s, gecombineerd met irrealistische beloftes aan beleggers. Dit concludeert hoogleraar Kees Cools, adviseur bij de Boston Consulting Group.
Cools, adviseur bij The Boston Consulting Group en hoogleraar corporate finance aan de Rijksuniversiteit Groningen, trekt deze conclusies in een studie naar de oorzaken van de 25 grootste internationale fraudes/boekhoud schandalen van de afgelopen jaren.
De schandalen bij onder meer Enron, Worldcom en Ahold zijn niet veroorzaakt door slechte, extern meetbare, corporate governance zoals vastgelegd in wetten en codes. Het naderend onheil is bovendien alleen door de aandelenbeurzen voorzien. In het jaar voorafgaand aan het bekend worden van de schandalen was reeds 40 procent van de beurswaarde in rook opgegaan.
De waarde van de aandelenopties van de betrokken ceo’s was gemiddeld tien keer hoger dan de waarde van optiepakketten bij 25 vergelijkbare bedrijven. Bovendien was de publieke reputatie en bekendheid van de betrokken ceo’s ruim drie maal groter en waren de groeidoelstellingen 250 procent hoger dan bij hun collega’s.
Slechte corporate governance, voor zover zichtbaar en meetbaar van buitenaf, was nadrukkelijk niet de oorzaak van de ’ongelukken’. Gemiddeld scoren de 25 frauderende ondernemingen exact even hoog als hun collega-ondernemingen op kenmerken van goede corporate governance zoals ook gemeten in corporate governance scores en codes.
Het gevolg van de ’succesvolle ceo’s’ die over de schreef gaan is dat bedrijven ten onder gaan, investeerders hun geld verliezen, werknemers hun baan, en het publiek als geheel het vertrouwen in het bedrijfsleven kwijt raakt. Als reactie zijn wereldwijd corporate governance codes opgesteld. Gezien de resultaten van dit onderzoek is dit een niet-toereikend middel. (AS)
