‘Het boek is vooral bedoeld voor managers of ondernemers in bedrijven met ongeveer 100 à 200 werknemers. Wordt het bedrijf groter, dan heeft het bedrijf meestal een CFO in dienst’, zegt Van Tol. Dit betekent niet dat een leidinggevende binnen een groot bedrijf het boek terzijde kan schuiven.
‘Inzicht in hoe goed je beslissingen zijn, moet je nooit uit handen geven. Mijn boodschap is dan ook: de boekhouder kan de maand- of jaarrekeningen niet op die manier voor je lezen. Jij bent uiteindelijk verantwoordelijk voor de beslissingen.’
Geen ‘financiën voor dummies’
De kern van het boek is het antwoord op de vraag ‘Kan ik mijn bedrijf goed besturen?’. De jaarrekening is volgens Van Tol het belangrijkste document om te begrijpen. ‘Ik leg niet uit wat de boekhouder doet, of welke belastingen je wanneer moet betalen. Dat is het verschil tussen dit boek en een ‘financiën voor dummies’. Door begrip wil ik de angst voor cijfers wegnemen, niet door handige trucjes.’
Waarom is het zo belangrijk om de kerncijfers van je bedrijf te kennen? Van Tol illustreert dit belang met een voorbeeld. ‘Ik ging in mijn rol van consultant langs bij een beginnend ondernemer. Hij legde zijn cijfers op tafel. Ik schrok en dacht: ‘Jij haalt volgende week niet.’ De ondernemer daarentegen was in de veronderstelling dat zijn bedrijf groeide.’
‘Hij vertelde me dat hij net vier nieuwe mensen had aangenomen. In het gesprek heb ik voorzichtig aangekaart dat zijn bedrijf het niet zou gaan redden. Daarna zijn we samen een traject ingegaan om het bedrijf erbovenop te helpen.’ De ondernemer verkocht zijn bedrijf uiteindelijk aan een van zijn leveranciers.
Een model in het boek moet voorkomen dat andere managers of ondernemers hetzelfde lot wacht. Groeit de omzet, en waardoor is er groei of krimp? Wat is er veranderd in mijn brutowinst? Hoe gebruik ik de belangrijkste financiële begrippen in de praktijk? Kan ik deze extra investering in marketing wel of niet doen? Hoe lees ik een balans? Aan de hand van casussen wordt dit toegankelijk uitgelegd. De lezer volgt de ontwikkeling van de jonge onderneming van personage Max, terwijl hij bijvoorbeeld naar de bank gaat en zijn eerste pand koopt. Later in het boek analyseert hij zijn productie met de cijfers uit de resultatenrekening.
Uitbesteden of niet?
Tot welk punt is het een goed idee om zelf je financiën te doen? ‘Naarmate je bedrijf groeit, heb je veel meer beslissingen te nemen,’ zegt Van Tol. ‘Je moet dan nadenken over je personeel, een pand, een groeiende productielijn. Het is dan al snel verstandig om je financiën uit te besteden, of zoveel mogelijk geautomatiseerd te laten verlopen, maar het blijft altijd belangrijk om geïnformeerd te zijn over de resultaten van je bedrijf. Dat geldt als je nog geen CFO of accountant hebt, maar zeker ook daarna.’
De inspiratie voor het boek haalde Van Tol uit de trainingen die hij geeft. ‘Ik kreeg steeds het commentaar: de training en de reader die je daarbij uitdeelt, is zo toegankelijk en helder. Ditzelfde streven naar toegankelijkheid heb ik in het boek toegepast. Je kunt dit ’s avonds op de bank lezen.’
‘Cijfers bijten niet’ is sinds oktober verkrijgbaar bij onder meer Managementboek.