Innoveren is niet altijd eenvoudig. Freedom Of Creation lukt het wel, dit bedrijf gebruikt het nieuwe businessmodel 'additive manufacturing' om unieke producten te maken.
Deel 3 in de serie: Innovatie, van idee tot succesvolle introductie
Freedom Of Creation (FOC) is met recht een mooi voorbeeld van een innovatief bedrijf. Wat ze doen? Ze zijn een design- en researchorganisatie die de ontwerpmogelijkheden van een nieuwe productietechnologie tot het uiterste gebruikt voor unieke en stijlvolle producten. In het ‘wereldje’ zijn ze vooral bekend van de mooie lampen, maar ook van onder andere interieuraccessoires zoals schalen, stoelen, tafels, tasjes, telefooncovers en maquettes.
Het begin
De ontwerpen zijn zo uniek door toepassing van de productietechnologie additive manufacturing, ofwel 3D printing. Met deze technologie kunnen 3D-designs gemaakt worden die voorheen – met andere productietechnologieën – niet gemaakt konden worden. Door toepassing van deze technologie worden producten laagje voor laagje 3D opgebouwd, rechtstreeks uit een computerfile. Er komt geen mal meer aan te pas. Deze 3D-‘denktaal’ biedt unieke, nieuwe mogelijkheden voor ontwerpen.
Janne Kyttänen begon zo’n tien jaar geleden met het ontwerpen met gebruikmaking van deze productietechnologie. In 2006 was het zover, de lancering van een eigen collectie. Op dat moment stapte Michiel Dekkers, nu Managing Director, ook in. In 2010 is FOC uitgegroeid tot tien man, met een verwachte omzet voor dit jaar van rond de één miljoen.
De financiële hobbel
Tot zover het succesverhaal, want er is geen enkele start-up die zonder tegenslagen groeit. Met name de financiering, ook al gaat het om een kleine hoeveelheid werkkapitaal, is vaak lastig voor zeer innovatieve bedrijven. Zo ook voor FOC. Hun businessmodel is geënt op verschillende soorten inkomsten; services die ze aanbieden als design bureau, verkoop van eigen collectie voor consumenten, projecten waarin (dure) specials worden verkocht (vaak aan bedrijven), royalty’s voor reeds gemaakte producten en het maken van maquettes. Toch blijft het lastig om investeerders en banken te overtuigen dat ze in een groeimarkt zitten.
Met alle problemen van dien voor de cashflow. Dat is nog versterkt door de crisis van 2008 waarin veel projecten voor dure specials plotseling werden gestopt. Ook het verkrijgen van subsidies is vaak lastig, omdat er niet zozeer ‘echte’ research wordt gedaan, maar veel activiteiten om de markt rijp te maken voor deze nieuwe designs.
Meer obstakels
Financiering is niet het enige probleem als je in een nieuwe bedrijfstak stapt. De hele toeleverketen is vaak nog niet op een kwaliteits- en kostenniveau in vergelijking met traditionele ketens. FOC werkt daarom met een paar grote toeleveranciers, die meerdere 3D printingmachines hebben staan en met de machinefabrikanten. Met enkele toeleveranciers hebben ze gezamenlijk het hele proces van kwaliteitscontroles opgezet.
Het opzetten van een goed kwalitatief productieproces, waarin alle specificaties qua materiaal en productietechniek goed zijn geregeld, kan in sommige gevallen 90% van de tijd benodigde tijd uitmaken om een 3D print te realiseren. De geprinte onderdelen moeten vaak nog schoongemaakt, gekleurd en soms gepolijst worden en dat moet ook op een goed kwaliteitsniveau gebeuren. Het samen met je toeleverancier ontwikkelen van het productieproces is een belangrijke stap waarin dus veel geïnvesteerd met worden.
Productinnovaties
Dit geeft duidelijk aan wat de moeilijkheden zijn voor een pioneerbedrijf zoals FOC. De hele additive manufacturing industrie, met haar hele supply chain, moet als het ware nog op- of omgebouwd worden. Door meer vraag naar de producten die op deze manier zijn gemaakt (market pull) kunnen toeleveranciers betere materialen en machines maken en kunnen productiebedrijven investeren in kwalitatief betere en goedkopere productieprocessen. En door betere materialen, machines en productieprocessen (technologie push) worden meer markttoepassingen mogelijk. Daarvoor zijn dus productinnovaties nodig, maar ook proces- en organisatorische innovaties. Vele traditionele productieketens zullen ook organisatorisch en qua businessmodel anders opgezet moeten worden als additive manufacturing wordt toegepast.
Verder ontwikkelen
Ondertussen blijft FOC aan de weg timmeren om zowel de gehele additive manufacturing industrie als haar eigen producten verder te ontwikkelen. Er zijn veel gesprekken met grote bedrijven om mooie, unieke designs voor ze te maken. Voor bijvoorbeeld Asics, Nike en Apple (iPhonecovers van FreshFiber; een dochteronderneming van FOC) zijn er al mooie ontwerpen gemaakt. Ook wordt de eigen collectie door een wereldwijd salesnetwerk aan de man gebracht.
Daarnaast is er een nieuw ‘crowdsourching’ initiatief opgezet waarbij 20 ontwerpers, die eerst door FOC zijn geselecteerd, een ontwerpopdracht krijgen. De eerste opdracht, van Ted Noten, ging over het ontwerpen van een nieuw soort trouwring. Alle 20 designs zijn via FOC verkrijgbaar. De tweede opdracht gaat over een cover voor de Blackberry.
Lees in deze serie ook:
Een interessant boek 'Bedrijfsinnovatie' en/of volg het Innovatiecongres: Nieuwe producten bedenken. (21-09-2010)
>> Meld u aan voor de nieuwsbrief van MT en ontvang een gratis hotelbon.
