Heeft u vanwege de crisis uw personeelsbestand opgeschoond en andere kostenbesparingen bedacht? Dat is nog geen garantie dat u de crisis overleeft. "Bedrijven moeten de oplossing juist buiten zoeken."
Organisaties kruipen in hun cocon en kijken teveel naar binnen. "Wat ik zie is een soort impuls: het gaat slecht, dus we gaan het intern oplossen. Terwijl je de oplossing juist buiten je bedrijf zou moeten zoeken", stelt Kevin Zuidhof, oud-voorzitter van de Beroepsvereniging voor Public Affairs. Momenteel is hij directeur van het Instituut voor Crossmediale Belangenbehartiging (IvCB).
Buitenwereld
Door alleen naar ons eigen productieproces te kijken, verliezen we de maatschappelijke context en het krachtenveld om ons heen uit het oog. "Zo kun je de crisis niet overleven. Onze omgeving bepaalt veel; daar moeten we het van hebben", aldus Zuidhof. Die buitenwereld houdt meer in dan alleen ons eigen bedrijf plus klanten. "Ondernemingen richten zich te veel op waardecreatie en shareholders. Daarbij vergeten ze de stakeholders: politici, beleidsmakers en maatschappelijke organisaties."
Top 10 bedrijfsrisico's
Niet alleen Zuidhof wijst op het belang van externe factoren. Onlangs bleek uit onderzoek van Aon, dienstverlener op het gebied van verzekeren en risicomanagement, dat er een verschuiving plaatsvindt in de top 10 van bedrijfsrisico's. Dit jaar stijgt ‘wijzigingen in de wet- en regelgeving' van plaats 4 naar 2, na – hoe kan het ook anders – de recessie. De kosten, de hoeveelheid en de complexiteit van deze regels, maken het voor grote bedrijven moeilijk om deze na te leven, stellen de onderzoekers.
Rookverbod
Het is meer toekomstmuziek, want de huidige crisis lossen we er niet mee op. Een last minute oplossing is het namelijk niet. "Als je er op tijd mee begint, kun je inspelen voor beleid wordt gemaakt", vertelt Zuidhof. "Denk aan het rookverbod. De horeca riep moord en brand toen het verbod werd aangekondigd. Dat terwijl ze het veel eerder hadden kunnen signaleren en erop kunnen inspelen. Misschien had je dan wel tot een compromis kunnen komen. Op die manier kun je een bedreiging op tijd omvormen tot een kans."
Klagen
Het bedrijfsleven kruipt te veel in een slachtofferrol, vindt hij. "Bedrijven gaan klagen als er beleid wordt gevormd, dat negatief voor hen uitwerkt; ze reageren verongelijkt. Dat geeft aan dat je verloren hebt", schetst Zuidhof. "Je moet het eerder serieus nemen en er proactief mee aan de slag gaan." Wat we nu moeten doen, is scenariodenken voor de toekomst. "Dat kost nu veel tijd, maar daar pluk je later de vruchten van."
Pijnlijk
Maar hoe doe je dat, politici en belangenorganisaties achter je scharen? "Door eerst heel goed te rade te gaan: waarom zijn wij hier? Waar staat onze organisatie voor? Daaruit kun je de kansen en bedreigingen distilleren", vertelt Zuidhof. "Belangrijk is: goed luisteren naar partijen om je heen. Het is niet alleen maar zenden. Je moet de verhalen van de buitenwereld vertalen en ja, dat kan soms best pijnlijk zijn."
Kinderarbeid
Punt twee is: goed communiceren. Zuidhof: "Laat zien wat je doet en waarom, kom met bewijzen. Houd niet vast aan je eigen stokpaardjes, maar verander wat de buitenwereld van je vraagt." Neem de textielindustrie. "De buitenwereld accepteert niet dat er kinderarbeid aan te pas komt. ‘Ja, maar wij geven scholing', reageerde een aantal bedrijven binnen de textielindustrie destijds. Dat is geen goed antwoord", vindt hij. "Even los van je eigen morele keuzes in dit soort situaties: als de buitenwereld het niet wil, moet je ermee stoppen."