De Ajax-soap ettert door. Hoe dat komt? Doordat Ajax de voetbalclub en Ajax het beursbedrijf geen coherent geheel vormen, zegt bestuursvoorzitter Theo Camps van organisatieadviesbureau Berenschot. Zolang die structuur niet verandert, blijft het hommeles.
Het lijkt elke dag raak. Vandaag blijkt weer dat oud-international en eigenaar van de Slowaakse voetbalclub AS Trencin, Tscheu La Ling aangifte doet vanwege laster tegen Steven ten Have, de voorzitter van de raad van commissarissen van Ajax. La Ling was op voorspraak van Johan Cruijff kandidaat voor de positie van directeur van Ajax. Niet iedereen in het Ajax bestuur zag dat zitten. Ten Have zou als reden daarvoor hebben verwezen naar La Ling's activiteiten in de Slowaakse competitie. "Omkoping in de Slowaakse competitie is schering en inslag en dat ligt ten grondslag aan de afwijzing van Ling”, zou Ten Have hebben gezegd.
De ellende bij Ajax lijkt dus nog niet bepaald op zijn retour.
Kapiteins
Dat de vele kapiteins op het schip dat Ajax heet, rollebollend over straat gaan, heeft volgens Theo Camps van Berenschot alles te maken met de interne organisatie van Ajax. “Sinds het moment dat Ajax naar de beurs ging, is er nooit echt geïnvesteerd in een goede structuur. Er is geen goede verbinding ontstaan tussen de voetbalclub en het beursgenoteerde bedrijf. In termen van governance is het model onontwikkeld.”
De hoogleraar organisatie- en bestuurskunde van de universiteit van Tilburg verwijst naar voetbalcubs in het buitenland waar die interne structuur wel goed geregeld is. Vooral in Groot-Brittannië zijn veel clubs in de jaren ’80 naar de beurs gegaan. “Het is ook een Angelsaksisch verschijnsel. Maar omdat er meer Britse clubs waren die naar de beurs gingen kon op die manier ook echt een omgeving ontstaan waar men ervaring kon opdoen en leren van elkaar. In Nederland is Ajax de enige beursgenoteerde club en opereert in die zin dus zonder umfeld.”
Iconische positie Cruijff
Daarbij is Ajax nu eenmaal een explosieve club en is Cruijff hoe je het ook wendt of keert een factor van betekenis, zegt Camps. “In die zin kan je zijn iconische positie vergelijken met die van wijlen Albert Heijn en die van Frits Goldschmeding bij Randstad. Cruijff is een vast gegeven. Dat betekent dat je hem ook een plaats moet geven.”
Maar was het dan wel verstandig om hem in de RvC een plaats te geven, nadat hij eerst voorzitter was van de commissie die zich over de toekomst van Ajax boog? “Misschien niet. Maar hij heeft de taak gekregen om het technische beleid vorm te geven. Het moet dan wel helder zijn wat hieronder verstaan wordt. Het feit dat er fundamentele verschillen van inzicht zijn over wat die invulling dan is, geeft aan dat de opdracht van te voren niet helder genoeg was of gaandeweg niet goed geverifieerd is.”
De oplossing
Als de structuur de kern van het probleem is, dan ligt daar toch ook de oplossing? “In principe wel. Ajax is primair een voetbalclub en daar moet het bedrijf en de RvC zich naar voegen. De club en de vereniging zijn het bestaansrecht, en in die zin dus belangrijker dan andere aspecten van governance. Het probleem is natuurlijk dat iedereen daar een andere mening over heeft. Iedereen zegt: ‘ik doe het voor de club’, maar ze bedoelen allemaal iets anders.”
De Berenschot-bestuursvoorzitter denkt dan ook dat het gerommel bij Ajax voorlopig nog wel zal aanhouden: “Als de interne organisatie niet verandert, blijf je dezelfde weeffouten tegen komen. Dan blijft Ajax een vulkaan aan emoties, zakelijke afwegingen en sportieve argumenten, die iedere dag weer kan ontploffen. Zoals de zaken nu liggen, lijkt de kans op een ‘grote verzoendag’ me ver weg.”
De Ajax-soap. Hoe zat het ook al weer?
Er was eens een prachtige beursgenoteerd bedrijf dat heel goed in een bepaalde tak van sport was, maar waar ruzie ontstond over de benoeming van de nieuwe ceo. Bovenstaand is niet een nieuwe aflevering van de gestopte soap-serie The Bold and the Beautiful. Een dergelijk script zouden we tenslotte enorm ongeloofwaardig vinden. Toch is dit scenario, dat zich momenteel bij Ajax afspeelt, bittere werkelijkheid. Na het weekend stemmen de leden of de RvC mag aanblijven of dat een motie van wantrouwen tegen de RvC min Johan Cruijff wordt ingediend. Die motie wordt dan 12 december aan de aandeelhouders voorgelegd. |
Lees ook:
- Ajax maakt aandeelhouders onzeker
- Financiële competitie: Ajax onderaan
- Aandeel Ajax teert op sportief optimisme
