Geen producten in de winkelwagen.
Na een periode vol stevige kritiek op het functioneren van de accountant, komt beroepsorganisatie NBA nu met plannen voor verbetering van de sector. Zo moet er een verbod komen op commerciële prikkels, en is het tijd voor wettelijke controles.
Accountants die jaarrekeningen controleren moeten straks primair worden beoordeeld en beloond op basis van de kwaliteit van hun werk. De onlangs gefuseerde Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) wil dat accountantskantoren de beloning van controlerend accountants niet langer baseren op commerciële activiteiten, zoals het binnenhalen van extra omzet of het verkopen van adviesdiensten.
Dit om te voorkomen dat er twijfels kunnen ontstaan over de onafhankelijkheid van de accountant. De maatregel maakt deel uit van een breder pakket dat eerder door de NBA is gepubliceerd onder de noemer 'Lessen uit de kredietcrisis: plan van aanpak'. Dat blijkt uit een consultatiedocument dat de club vandaag heeft verstuurd naar de leden.
Risico's
De voorstellen voor verbetering van de sector komen niet uit de lucht vallen. De accountant werd na de kredietcrisis in 2008 flink bekritiseerd. Want hoe was het mogelijk dat de grote kantoren voor en tijdens de financiële crisis goede verklaringen konden afgeven aan kwakkelende banken? Toezichthouder AFM concludeerde vorig jaar dat de grote accountants niet kritisch genoeg zijn en dat hun werk slordig is.
De Europese Commissie stelde dat de sector niet alleen steken heeft laten vallen in aanloop naar de financiële crisis, maar ook zelf grote risico’s met zich meebrengt. Een systeemrisico, vergelijkbaar met die van de bancaire wereld, hangt als een zwaard van Damocles boven de accountantswereld, zei eurocommissaris Michel Barnier. De grote kantoren zijn na twee decennia van consolidatie, nu zelfs nog groter geworden. Een faillissement van een groot accountantskantoor zou de markt ernstig ontwrichten.
Boekhoudfraude-schandalen als bij Enron, Worldcom, Parmalat en Ahold staan bovendien nog vers op het netvlies.
Vertrouwen herstellen
Dat het vertrouwen in de beroepsgroep hersteld moet worden staat buiten kijf. Met de nieuwe maatregelen laten de accountants zien dat zij dit in elk geval proberen.
"Dit verbod moet niet alleen een positieve invloed hebben op het gedrag van partners van accountantsfirma’s, maar ook tegemoet komen aan een veelgehoorde klacht van jongere professionals dat er gestuurd wordt op commerciële en financiële doelstellingen en niet primair op kwaliteit", stelt Nivra-voorzitter en partner bij accountant PwC Ruud Dekkers in een persbericht. Het Nivra vormt samen met accountantsorganisatie Novaa de NBA.
Maar de NBA wil met de maatregelen ook voorkomen dat Den Haag zelf met wetgeving komt.
9 voorstellen ter verbetering
Over de vraag hoe de accountant kan verbeteren, woedt inmiddels een brede maatschappelijke discussie. Politici, toezichthouders, beleggers, klanten én dus accountants zelf buigen zich hierover. Dat het niet langer kan zoals het nu gaat is helder.
Brussel koerst in elk geval aan op een aantal rigoureuze ingrepen, zoals een verbod op adviesdiensten, het opknippen van de grote kantoren en het samenvoegen van kleine partijen. Dat roept de vraag op of de huidige plannen van de NBA dan wel genoeg zijn.
Duidelijk is dat de sector fundamenteel op de schop moet. MT boog zich over de vraag hoe de accountant opnieuw kan worden uitgevonden.
> En presenteert: 9 voorstellen in de goede richting
Lees ook:
- Crisiszondebok 5 op de korrel: de accountant
- De beste accountants van afgelopen jaar
- De toekomst van de accountant
Lees verder op OnzeEconomie.nu:
- Zakelijke dienstverleners optimistisch
- Zakelijke dienstverlener snijdt fors in overhead
- Kaalslag bij adviseurs van de overheid
