4 nieuwe wetenschappelijke inzichten over het nut van meer beweging. Voor mensen die altijd op hun kantoorstoel vastgeplakt zitten.
#1. Te veel zitten doet effect van sporten teniet
Wie minimaal aan de gezond bewegen-norm wil voldoen, moet minstens vijf dagen per week 30 minuten actief bewegen. Dat valt mee en tweederde van de volwassenen Nederlanders voldoet hier dan ook aan. Een gloednieuw onderzoek van de Universiteit van Toronto komt echter met een sombere keerzijde. De voordelen van al dat bewegen worden te niet gedaan als er de rest van de dag flink wordt gezeten. En laat Nederland nu een uitgesproken zitland zijn. Nederlanders zitten namelijk het meest van alle Europeanen: 45,6% zelfs meer dan zeven uur per dag.
David Alter, hartexpert van de Universiteit van Toronto, doorzocht met zijn team 47 studies waarin mensen was gevraagd hoeveel ze bewegen én hoeveel ze daarnaast zitten. Verder werd gekeken naar het aantal gevallen met hartproblemen, diabetes, kanker of overlijden door andere oorzaken. Alter: ‘Opmerkelijk was dat de schadelijke effecten van teveel zitten zichtbaar waren over de hele linie. Te veel zitten is zelfs zo slecht, dat het de voordelen van genoeg sporten overschaduwd.’
Zo constateerde Alter 90% meer kans op het ontwikkelen van diabetes type 2 en 18% meer kans op het overlijden door hart- en vaatziekten of kanker. Alter: 'We moeten onze gezondheidsboodschap aanpassen. Natuurlijk is en blijft het belangrijk om aan te bevelen om 30 tot 60 minuten per dag te bewegen, maar daarnaast moeten we het vele zitten gaan terugbrengen. En kleine beetjes helpen al veel. Houd vergaderingen op werk gewoon eens staand. En ga tijdens een favoriete televisieshow in ieder geval tijdens de reclames even staan.'
#2. Een uur beweging als remedie voor 7 uur zitten
In een studie die vorig jaar werd gepubliceerd in de Mayo Clinic Proceedings werd gekeken naar het effect van sport versus al dat zitten. Cardiologen van de UT Southwestern Medical Center bekeken de gegevens van 2.223 participanten uit de National Health and Nutrition Examination Survey en constateerden dat een hoog zitgedrag een negeatiefeffect heeft op een goede conditie van ons hart.
Zo zou twee uur zitten volgens de onderzoekers net zo schadelijk zijn voor onze gezondheid als 20 minuten beweging goed doet. ‘We moeten nu eenmaal anders gaan denken over beweging,’ zegt hoofdonderzoeker Jarett Berry, ‘want wat we doen terwijl we niet bewegen is minstens zo relevant voor onze gezondheid.’ Onder een hoog zitgedrag werd alle activiteiten samengevat die leiden tot weinig energieverlies, zoals zitten, autorijden, lezen en televisie kijken. Om het effect van zo’n zes of zeven uur zitgedrag per dag, bijvoorbeeld op kantoor, ongedaan te maken, zou volgens Berry een uur beweging als remedie gelden.
#3. Een nieuw zitrisico: invaliditeit onder senioren
We wisten dat het vele zitten risico’s meebrengt voor het hart, voor het ontwikkelen van suikerziekte, kanker en de kans vergroot op vroeger overlijden. Een onderzoek van Dorothy Dunlop, hoogleraar medicijnen aan Northwestern University Feinberg School of Medicine, voegt hier nog een extra risico aan toe. En wel voor de senioren onder ons. Zo zou volgens Dunlop elk uur dat je boven de zestig extra zit per dag leiden tot een vijftig procent groter risico op invaliditeit.
‘Het is voor het eerst dat we kunnen tonen hoe zitgedrag is verbonden met een hogere kans op invaliditeit, ongeacht het doen van enige vorm van beweging’, zegt Dunlop. Dat ene uurtje per dag dat een zestig-plusser vergeleken met een andere zestig-plusser zit, kan dus al een groot effect hebben.
#4. Beetje bewegen is voor grote zitters beter dan niets
Verrassend genoeg werd onlangs een analyse in het toonaangevende British Medical Journal gepubliceerd die er op wijst dat de huidige bewegingsnorm, zij het nodig, misschien toch wat veel gevraagd is. Dat beangstigende grote getal van 150 minuten per week beweging zou namelijk demotiverend werken voor de grote zitters onder ons die beweging het hardste nodig hebben, zo meent Philipe de Souto Barreto, onderzoeker aan de University Hospital van Toulouse. ‘Als we deze mensen enigszins in beweging krijgen, dan is het effect al groot’, zegt Barreto.
Barreto wees hiervoor onder meer op een onderzoek onder 250.000 oudere Amerikanen in de leeftijdsgroep 50-71. Ze wisten met minder dan een uur redelijk inspannende beweging per week, of twintig minuten fanatiek sporten, de kans op vroeg overlijden al met 15 tot 23 procent te verminderen. Toch maar meer gaan sporten dus en tegelijkertijd vooral meer naast die (kantoor)stoel gaan staan.
