Fouten maken is menselijk. Bovendien leer je van je fouten. Kloppen deze gezegdes eigenlijk wel? Volgens Podiumauteur Luc Timmers hoef je geen fouten te maken.
Onlangs schreef een columnist "fouten maken is prima, wat belangrijk is dat we leren van de fouten en begrijpen hoe we het de volgende keer wel goed gaan doen." Mensen maken nu eenmaal fouten. Dat is blijkbaar een onontkoombare waarheid. Waarmee we bij voorbaat accepteren dat wij bijvoorbeeld nooit 100 procent kwaliteit kunnen leveren, want ook ons vak is mensenwerk. Dat moet de klant accepteren. En gelukkig, die herkent als mens – dus ook foutenmaker – die waarheid.
Leren van fouten
Of we van onze onvermijdelijke fouten leren, is zeer de vraag. We hebben daar wel wat energie in gestoken door middel van kennismanagement, probleemprocessen, achteraf-evaluaties, intervisies en meer. Maar het geld en de tijd die we daarvoor reserveren staan in geen enkele verhouding tot het geld en de tijd die we verstoken aan het repareren van de gevolgen van onze fouten.
En er is iets vreemds aan de veronderstelling dat, doordat we fouten maken en ervan leren, we in de toekomst die fouten niet meer zullen maken. Want óf die leercurve moet ooit eindigen in het nooit meer maken van fouten, hetgeen in tegenspraak is met de mensen-maken-nu-eenmaal-fouten stelling, óf er is zo'n onuitputtelijke bron van fouten dat, wat we ook leren en daardoor voorkomen, we altijd nieuwe fouten zullen maken.
Dan is het beter om de oude fouten te blijven maken. Daarvan hebben we inmiddels geleerd hoe we de gevolgen moeten oplossen, en kunnen we als beter, sneller en goedkoper alternatief een Known Error Solving Team inrichten dat routineus oplost. 'Hé Jaap, daar komt Fout 6.364 weer aan.' 'Oké, ik zal alvast Oplossing 543-9 klaarzetten.' Een bijkomend voordeel hiervan is dat we, omdat we dezelfde fouten blijven maken met bekende oplossingen, geen tijd voor nieuwe fouten hebben en dus ook geen kostbare tijd hoeven te besteden aan het bedenken van nieuwe oplossingen.
Menselijk
Helemaal hopeloos wordt het wanneer we het gezegde ‘fouten maken is menselijk’ accepteren. Dan wordt het zelfs de moeite waard om fouten te maken, want dat bewijst dat we mensen zijn. En hoe meer fouten, hoe menselijker. Ook onze hardware, software, netwerken en stroomvoorziening worden – als ze door niet-menselijke oorzaak falen – plotsklaps menselijk. Iedereen kent wel het grapje dat een computer pas écht op een mens begint te lijken als hij een fout maakt en dan een andere computer de schuld geeft.
Willen of kunnen
Mensen kunnen fouten maken, want het zijn mensen. Maar maken mensen daardoor dan ook per sé fouten? Willen mensen ook fouten maken? Nee toch zeker?
Als we ervan uitgaan dat we fouten kunnen maken, maar ze niet willen maken, komen we in een heel andere wereld terecht dan die van mensen-maken-nu-eenmaal-fouten. ‘Nee, die wijziging in de software gaan we niet invoeren, want dan gaat er iets fout en dat willen we niet.’ ‘Ja maar, die wijziging is nodig.’ ‘Ja én, wil je dan dat wij fouten maken?’ ‘Eh, nee…’
Bovendien, waarom überhaupt fouten maken? Architecten, ontwerpers, bouwers, testers, procedures, werkinstructies, reviews, sjablonen, controles, audits, opleidingen; ze zijn allemaal bedoeld om geen fouten te maken. Al die hulpmiddelen, tezamen met onze wil om geen fouten te maken, zouden toch moeten leiden tot onze-mensen-maken-nu-eenmaal-geen-fouten?
Of beter nog: niets menselijks is ons vreemd, behalve fouten maken.
Eerdere bijdragen:
-
Help, een tevreden klant!
-
Niet klagen maar klachten
-
Een goede vraag
-
De medezeggenschapsraad als perfecte opdrachtgever
- Overleef de ontslagrondes
Over de auteur:
Dit Podiumartikel is geschreven door Luc Timmers, verandermanager bij grote (ICT) commerciele bedrijven en overheidsorganisaties, en auteur van onder meer De Lijnmanager en het boek De interimmanager als vriendelijke beul.
Over het podium:
Ook uw visie geven op ontwikkelingen binnen uw vakgebied? Plaats een artikel op MT Podium. Log in op mt.nl/profiel en voeg onder 'activiteiten' uw artikel toe. Interessante bijdragen worden meegenomen in de nieuwsbrief en op home geplaatst. MT Magazine publiceert bovendien periodiek 'Het beste van MT Podium'.
