Vandaag zei de weerman dat dé vraag die iedereen dezer dagen bezighoudt was of we een Witte Kerst krijgen. Ik was met stomheid geslagen. Blijkbaar had ik iets gemist, want ik heb altijd gedacht dat de belangrijkste vraag rond Kerstmis was: krijgen wij Vrede op Aarde?
Ik heb dat soort verbazingen wel vaker. Zo wilde ik laatst een belangrijke interne vacature invullen en vroeg ik mij af of de interne kandidaten die zich hadden aangemeld al dan niet geschikt waren, maar dat bleek niet de juiste vraag te zijn. Nee, ik had mijzelf moeten afvragen of zij zich wel aan de juiste, eveneens interne, procedures gehouden hadden. Of zo hadden wij laatst een verstoring waardoor duizenden klanten niet konden werken. Bleek niet de vraag te zijn of de juiste kennis er op het gewenste moment was voor de nodige oplossing, maar of er wel budget was?
De kunst is dus niet om van de juiste persoon op het juiste moment het juiste antwoord te krijgen, maar om de goede vraag te stellen. En da's best lastig.
Maar als je eenmaal de kunst van de juiste vraag stellen beheerst, is het afwachten of je:
1. Antwoord krijgt: "je moet niet bij mij zijn, want ik ben Kastje, je had je vraag aan Muur moeten stellen. Oh, daar ben je al geweest? En Muur zei dat je bij Kastje moest zijn? Hoe komt ie er bij? Dat zal ik 'm eens gaan vragen."
2. En dat het antwoord is dat je nodig hebt: "ja, ik weet het antwoord op je vraag wel, maar ik ben niet bevoegd dat antwoord te geven."
3. En je vraag niet leidt tot een wedervraag: "trouwens, nu ik er over nadenkt, ben jij eigenlijk wel bevoegd om die vraag te stellen?"
4. En het antwoord op tijd komt om er nog iets aan te hebben: "uw vraag is in behandeling genomen, wij komen er zo spoedig mogelijk op terug", waarna na enige tijd navragen wanneer "zo spoedig mogelijk" is leidt tot het ook in behandeling nemen van díe vraag.
Zelf antwoorden zoeken is een mogelijkheid, maar kan gemakkelijk leiden tot vergissingen. Internet én Intranet zijn dankbare bronnen, daar staan veel antwoorden op veel gestelde vragen, maar of dat de juiste antwoorden zijn is ongewis. Er staan nog documenten en besluiten uit de vorige organisatie die nog geldig zijn. Of niet. Of er staat iets dat waar lijkt maar in tegenspraak is met een besluit uit 1953 dat iemand bewaard heeft.
Velen van ons hebben geleerd dat ze het risico lopen dat ze, als ze een vraag stellen, een niet door hen gewenst antwoord krijgen. En die dus gewoon doen en pas later vragen of het mocht. Dat noemen we dan ondernemerschap, of insubordinatie, al naar gelang dat doen zonder te vragen een positief of negatief effect heeft.
Ten slotte is het heel vaak volslagen overbodig om een vraag te stellen omdat het antwoord irrelevant is, of door de vraag zelf eigenlijk al beantwoord wordt. Bijvoorbeeld: zullen we ooit onze doelen bereiken, zullen we ooit aankomen bij de stip op de horizon? Het antwoord is ontegenzeggelijk en onomwonden: Ja! En wanneer dan? Nou, ooit!
Sommige vragen beantwoorden zichzelf. Tegen de tijd dat deze column gepubliceerd is weet iedereen of we een Witte Kerst (gehad) hebben. Én Vrede op Aarde.
Eerdere bijdragen:
-
De medezeggenschapsraad als perfecte opdrachtgever
- Overleef de ontslagrondes
- Wie is de echte professional
- Zwartkijkers: beken kleur!
- Onbegrijpelijk
Over de auteur:
Dit Podiumartikel is geschreven door Luc Timmers, verandermanager bij grote (ICT) commerciele bedrijven en overheidsorganisaties, en auteur van onder meer De Lijnmanager en het boek De interimmanager als vriendelijke beul.
Over het podium:
Ook uw visie geven op ontwikkelingen binnen uw vakgebied? Plaats een artikel op MT Podium. Log in op mt.nl/profiel en voeg onder 'activiteiten' uw artikel toe. Interessante bijdragen worden meegenomen in de nieuwsbrief en op home geplaatst. MT Magazine publiceert bovendien periodiek 'Het beste van MT Podium'.
