Femke Hogema las een jaar geleden het boek Profit First van de Amerikaan Mike Michalowicz en was naar eigen zeggen meteen verkocht. “Alsof de hemel op aarde landde.” Hogema wilde de methode naar Nederland halen en benaderde Michalowicz (samen op de foto boven). Ze vond een uitgever en ze vertaalde het boek naar de Nederlandse (fiscale) situatie. Die Nederlandse versie verscheen vorige maand.
Behalve met een boek brengt Hogema de methode van Michalowicz als Profit First-trainer aan de man. Zij vindt het cruciaal dat de methode in Nederland groot wordt, want, zegt zij: “Het is de eerste, praktische methode die je als ondernemer echt helpt om winst te maken, terwijl het aansluit bij je natuurlijke gedrag.”
Verwarring
Dat klinkt nog cryptisch, beaamt zij, maar ze vervolgt: “Ondernemers focussen zich van nature op omzet, waarna zij op een bepaald moment ervaren dat je van omzet je boterham niet betaalt. Soms blijft er onderaan de streep zelf steeds minder over, waarna ondernemers in verwarring raken: ‘ik groei, maar ik houd er niets van over.”
De klassieke oplossing is om je jaarrekening en winst- en verliescijfers te lezen. Maar dan haakt 90 procent van de ondernemers af, zegt Hogema. “Die accountant praat geen normaal Nederlands, maar een taal die ondernemers slecht verstaan. Ze willen zich er best tijdelijk in verdiepen, maar een week later is het weggezakt en ga je over tot de orde van de dag.”
Bankrekening
Profit First betekent volgens Hogema: laten we ermee stoppen om ondernemers te dwingen om de jaarrekening te lezen en hun boekhouding te analyseren. “Laten we aansluiten bij wat je als ondernemer wél doet: naar je bankrekening kijken.”
De methode draait de klassieke formule ‘omzet min kosten is winst’ om. “Dan is winst is een restje dat hopelijk aan het einde van het jaar overblijft.” Neem eerst je winst, zegt Hogema. Oftewel: ‘omzet min winst, is kosten’.
5 potjes
Beoefenaars van het Profit First-principe openen (minimaal) 5 bankrekeningen. De eerste is de ontvangstrekening. Daar verzamel je je omzet, die je vervolgens elke 2 weken verdeelt over 4 potjes. Het tweede rekening is je ‘winstpotje’. Daar stop je altijd minimaal 1 procent van je omzet in.
Daarna reserveer je op een andere rekening je salaris, volgens het ‘betaal jezelf eerst’-principe. “Zodat je bedrijf voor jou zorgt, en niet alleen jij voor je bedrijf”, zegt Hogema. Daarnaast open je een bankrekening waar je het geld voor de Belastingdienst reserveert.
De laatste rekening is er voor de kosten. Als je al je geld hebt verdeeld, betaal je je leveranciers vanuit dit ‘kostenpotje’.
Innovatiever
Door op deze manier te werken word je er automatisch aan herinnert dat geld meerdere doelen dient; het ‘kostenpotje’ bevat ineens minder geld. “Dat betekent dat je op een andere manier met geld omgaat, spaarzamer. Want je beschikbare ruimte is kleiner. Maar je wordt ook innovatiever en stelt jezelf vaker de vraag: moet ik dit geld wel besteden?”
Het benaderen van je financiën op basis van bankrekeningen is best controversieel, zegt Hogema. “Accountants gaan echt stuiteren als je zegt dat je je financiën zo beheert. Vanuit boekhoudkundig perspectief slaat het ook niet echt ergens op. Maar voor de ondernemer wel.”
“Accountants helpen je om belasting te betalen, Profit First helpt je om winst te maken.”
Psychologie
Profit First is dan wel praktisch en feitelijk, wat eraan ten grondslag ligt is psychologie, zegt Hogema. De Wet van Parkinson om precies te zijn. Die stelt dat mensen geneigd zijn om de beschikbare ruimte te benutten. Dat werkt met tijd, maar ook met geld. “Je hebt wellicht ooit een salarisverhoging gehad toen je nog in loondienst was. Had jij toen 100 euro over aan het einde van de maand? Waarschijnlijk niet, want dat geld gaat op, je benut de beschikbare ruimte.”
Als je niet oppast gebeurt dat ook met de winst van je bedrijf. Hogema: “Als je 1 bankrekening hebt, dan snoept je bedrijf naar believen van die bankrekening. Terwijl dat helemaal niet reëel is. Een deel is sowieso van de fiscus. en je wilt minstens een deel bewaren voor je salaris. Daarnaast wil je winst maken, anders was je wel werknemer geworden.”
Huilen
Hogema wordt naar eigen zeggen met enige regelmaat bedankt door ondernemers die haar “bijna letterlijk huilend” schrijven dat deze methode hun bedrijf gaat redden.
Die ondernemers zijn volgens haar ruwweg in twee groepen te verdelen. De eerste groep bestaat uit ondernemers die weliswaar hard groeien, maar daarbij ook ongemerkt veel kosten maken. “Die op een gegeven moment merken, ‘oh shit, ik kan mijn rekeningen niet meer betalen’.”
De tweede groep zijn ondernemers die nog nooit winst hebben genomen. “Die altijd dachten: ‘Ik moet eerst zorgen dat mijn bedrijf groeit, daarná neem ik pas winst. Bijvoorbeeld een startup, die dit jaar op jaar blijft zeggen. ‘Als ik eerst maar die grote klant binnenhaal, dan … ‘.”
Keihard
Profit First is in your face, zegt Hogema. “Op het moment dat je probeert te managen op basis van je jaarrekening of boekhouding, dan is het een kwestie van er niet naar kijken, en je voelt de pijn niet. Je kunt heel makkelijk wegduiken, of gewoon de telefoon niet opnemen als je accountant belt.”
“Met een bankrekening kan dat niet. Je krijgt gewoon keiharde feedback van je bank.”
Het boek Profit First is onder meer verkrijgbaar bij Managementboek.nl