Dit fragment is afkomstig uit het boek Het hoeft niet zo hectisch te zijn op het werk, en werd oorspronkelijk gepubliceerd op 23 juli 2019 
Bedrijven verkondigen graag dat ‘we hier één grote familie zijn’. Nee, dat zijn jullie niet. En dat zijn we evenmin bij Basecamp. We zijn collega’s. Dat betekent niet dat we niet om elkaar geven. Dat doen we wel, en we helpen elkaar. Maar één grote familie zijn we niet. En dat is in jouw bedrijf ook niet het geval.
Bovendien: Basecamp is niet ‘ons kindje’. Basecamp is ons product. We maken er iets moois van, maar zijn niet bereid om ervoor te sterven. En dat zou jij voor jouw bedrijf ook niet zijn.
Nergens voor nodig om onszelf of anderen een rad voor ogen te draaien. We zijn mensen die samenwerken om een product te maken. En daar zijn we trots op. Dat is genoeg.
Pas op
Als executives vertellen dat hun bedrijf echt een familie is, pas dan op. Dan hebben ze het meestal niet over hoe het bedrijf jou onder alle omstandigheden zal beschermen of onvoorwaardelijk van je zal houden. Je weet wel, zoals het in goede gezinnen zou gaan. Hun beweegreden is waarschijnlijk veel meer een eenzijdige vorm van opoffering: die van jou.
Door het beeld op te roepen van een familie, geef je aan ‘alles doen wat ook maar nodig is’ bijna vanzelf waarde. Je werkt niet alleen avonden door of slaat een vakantie over om de omzet te verhogen; nee hoor, dat doe je voor de familie. Zo’n botte en emotionele claim is alleen nodig als iemand probeert om jou je rationele zelfbelang te laten vergeten.
Je hoeft niet net te doen of je in je bedrijf allemaal familie bent om voorkomend te zijn. Of vriendelijk. Of beschermend. Al die waarden kun je nog veel beter tot uitdrukking brengen via principes, beleid en – het belangrijkst – gedrag.
Straatbende
Trouwens, heb je niet al een familie, of een groep vrienden waarmee je je nauw verwant voelt? Het moderne bedrijf is een straatbende met wezen die in de harde, gemene wereld overeind proberen te blijven. Pogingen om de familie te verdringen die je waarschijnlijk al hebt, is gewoon de zoveelste manier om de behoeften van het bedrijf boven die van je echte familie te stellen. Dat is een macabere truc.
Goede bedrijven zijn geen families. Ze ondersteunen families. Het zijn bondgenoten van families. Ze zijn er om te voorzien in gezonde, bevredigende werkomgevingen – zodat werknemers als ze hun laptop op een redelijke tijd dichtklappen de beste echtgenoten, ouders, broers en zussen en kinderen kunnen zijn die ze maar kunnen zijn.
Het hoeft niet zo hectisch te zijn op het werk (Engels: It doesn’t have to be crazy at work) verscheen bij uitgeverij Management Impact, en is onder meer verkrijgbaar bij Managementboek.nl
Foto: Getty Images
