Tussen nu en 2025 groeit het online aandeel in de Nederlandse non-food retail van 25 procent naar 35 procent, verwacht ING. Maar het is de vraag wie daarvan profiteert.
Nederland lijkt de kant op te gaan van de VS en Duitsland, waar Amazon de markt overheerst (Amazon is in de VS goed voor de helft van alle online retailomzet). Die nieuwe machthebber in Nederland zou rond 2025 zo’n 30 tot 40 procent van de omzet kunnen claimen.
Voor de hand liggende kanshebbers zijn Bol.com, Amazon of Alibaba. Dat soort bedrijven kunnen goed inspelen op wat online winkelen überhaupt aantrekkelijk maakt: gemak, concurrerende prijzen en een groot assortiment.
Markplaats
De schaalvergroting wordt aangejaagd doordat webshops zoals Bol.com zich, in navolging van Alibaba en Amazon, (ook) opwerpen als marktplaatsen voor andere retailers. Dankzij die strategie biedt Amazon nu ongeveer 550 miljoen producten aan, meer dan het honderdvoudige van Macy’s Herald Square, het grootste warenhuis in de VS.
In Nederland is de markt nog relatief open, merkt merkt ING op. Bol.com heeft bijvoorbeeld maar een geschat marktaandeel van 12 procent. Maar daar lijkt verandering in te komen, want er zijn immers “geen redenen waarom Nederland in de toekomst af zou wijken van het beeld in andere Europese markten”.
Strijd
Daarmee komt ook een scenario zoals in Japan, waar Amazon de strijd aanging met het Japanse Rakuten, dichterbij. “Nederland staat aan de vooravond van een nieuwe strijd in online retail, nu internationale platformen ons land naderen”, zegt ING-bankier Dirk Mulder. “Tegelijkertijd, zo blijkt uit ons onderzoek, staan Nederlandse consumenten ervoor open zich aan grote platformen te binden”
Platformen kunnen de “sterk gefragmenteerde Nederlandse retail sector” efficiënter maken, zegt ING. “Zij helpen vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen en bundelen logistieke stromen.”
Nadelen
Maar er zijn ook nadelen. Lokale retailers komen onder druk te staan als ze zich niet voldoende onderscheiden. “Platformen maken de markt volledig transparant.”
Ook voor consumenten dreigt een gevaar, waar andere ondernemers wellicht weer op kunnen inspelen. “Consumenten worden ontzorgd. Het platform gidst hen door het aanbod. Platformen kunnen echter met de data die dit oplevert hun positie verder uitbreiden. Op termijn kunnen alternatieve aanbieders buiten beeld raken en wordt de consument sterk afhankelijk van het platform.”
4 manieren waarop online platformen de markt efficiënter maken: 
Verbeteren van markttransparantie: platformen kunnen op veel grotere schaal het aanbod in de markt tonen en bieden de mogelijkheid prijzen te vergelijken.
Meer inzicht in de kwaliteit van het aanbod: reviews van producten en aanbieders verschaffen kopers inzicht in kwaliteit.
Lagere transactiekosten: Door het bundelen van aanbod op één plaats en het bieden van voorselecties dalen de zoekkosten voor kopers. Tegelijk wordt aanbieders een enorm bereik geboden en hoeven zij zelf geen nieuwe verkoopkanalen te ontwikkelen.
Lagere distributiekosten: Platformen kunnen goederenstromen op een efficiëntere manier bundelen en sturen.
Maar voor ondernemers zijn er ook een paar fikse nadelen:
Meer concurrentie door transparantie platform: het bundelen van aanbod op het platform verhoogt de concurrentie tussen retailers onderling en tussen retailers en producenten.
Marge afdracht aan platform: Het platform biedt een groot bereik, maar zal daarvoor ook een deel van de marge opeisen.
Verlies klantcontact en klantdata: het platform neemt het klantcontact (en klantdata) over. Retailers zonder onderscheidend vermogen zullen het moeilijk hebben dit klantcontact via hun eigen kanalen in stand te houden.
Positie van retailer onder druk: Een (hybride) platform, kan door gebruik te maken van het klantcontact en klantdata, ook eigen producten (door)ontwikkelen en rechtstreeks aanbieden. Dit kan de positie van retailers onder druk zetten.
