Zondag schaarden vijftien Europese lidstaten zich unaniem achter een garantstellingsplan, dat de kredietcrisis moet sussen. Mathijs Bouman heeft zijn twijfels bij het plan.
“Omdat banken niet meer aan elkaar willen lenen, staan overheden nu garant voor het interbankaire verkeer. Het idee daarachter is dat niemand aanspraak gaat maken op die garantstelling, maar belangrijk is dat er in ieder geval in geloofd wordt. Het is een beetje bluf van de overheid, want op een gegeven moment is de koek op. Aan het failliet van IJsland kunnen we zien dat garantstelling door de overheid zijn grenzen heeft. De Centrale Bank en de overheid gebruiken objectief gezien het juiste gereedschap, maar ook dat is niet tegen blinde paniek opgewassen.”
Volgens Bouman zullen ondernemers in de zakelijke dienstverlening in eerste instantie weinig last hebben van de crisis. “Zij hangen veel minder aan de draadjes van de bank. Meestal hebben zij geen enorme investeringen hoeven doen. Ze maken een goede kans om er goed uit te komen.”
Recessie
“Althans”, waarschuwt Bouman, “mits dit een puur financiële crisis blijft. Als de crisis in 2009 en 2010 tot een lagere economische groei leidt, krijgt iedereen er onder te lijden.”
Direct de pineut zijn de media, afhankelijk van reclame-inkomsten, en de reclamewereld zelf. Ook de vele eenpitters in de bouw krijgen rake klappen. “Die zullen veel minder opdrachten krijgen. In tijden van recessie is er gewoon geen geld voor enorme bouwprojecten.”
Web 2.0
In mei schreven we al over een op handen zijnd barsten van de web 2.0 bubble. Die voorspelling krijgt dankzij de kredietcrisis een extra zetje. Bouman vindt dat heel gezond. “Wat gaat er gebeuren? Wordt Facebook straks een paar miljoen lager gewaardeerd? Dat lijkt me niet meer dan normaal. Als de beurswaarde van een bedrijf dat geen winst maakt zo snel gestegen is, zijn er meestal een aantal gokkers aan het speculeren. Maar zo extreem als de eerste internetbubble zal het dit keer niet worden. Per saldo zit er nog best geld in internet.”
Winnaars
Echte winnaars ziet Bouman niet uit de crisis ontstaan. “Het is goed voor ouderwetse banken, vooral voor hun ego. Maar verder wint niemand erbij. Niewkomers op de arbeidsmarkt hebben de grootste pech, want zij krijgen straks een gat in hun cv dat moeilijk is uit te leggen. De grootste verliezers zitten echter niet hier, maar in de opkomende economieën. De Chinezen hebben jarenlang gespeculeerd op een groei van rond de tien procent. Daar zijn alle bouwprojecten en andere investeringen op ingesteld.”
Bouman neemt het het kabinet kwalijk dat het ontslagrecht niet is gewijzigd. “Een manager zal waarschijnlijk zijn zzp’ers als eerste de laan uitsturen, omdat het ontslaan van minder gekwalificeerd vast personeel te duur of te tijdrovend is. Maar ja, de vakbonden wilden het zo. Overigens, als het weer ietsje beter gaat zullen zzp’ers weer snel aan de slag kunnen. Als er nog onzekerheid heerst over de stand van de economie hebben bedrijven liever extra personeel waar ze weer snel van af kunnen als het nodig is.”
Wat kunt u doen?
Een recessie zit eraan te komen en je ziet bedrijven de broekriem alvast aansnoeren. Mkb’ers en zzp’ers moeten daarom ‘de dode takken van de boom snoeien voor hij omvalt’. “Waar je vorig jaar nog kon roepen dat je hetzelfde werk beter kunt voor dezelfde prijs, moet je die slogan nu veranderen in ‘even goed voor een lagere prijs’. De mentaliteit van klanten is veranderd, daar moet je je als ondernemer op instellen.
Ondernemers moeten tijdelijk even snijden in de winstmarge, desnoods een jaar verlies maken op je producten, om je marktpositie te behouden. Ook is het verstandig om heel voorzichtig te zijn met langdurige contracten die geld kosten, zoals huurkosten en helaas ook het aannemen van nieuw personeel. Het jammere is dat als we dit allemaal doen, we zeker in een recessie belanden. Maar individueel moeten ondernemers bezuinigen om het hoofd boven water te houden.”