Het feit dat Wilders zo populair is, zit ‘m niet zozeer in de inhoud maar in de verpakking. “Veel mensen vinden politiek niet zo interessant. Zij willen iemand die echt overkomt en in normale, eenvoudige taal zegt waar het op staat”, vertelt Smits. “Bovendien speelt hij de spelletjes met de media heel slim. Alles wat hij wil zeggen, probeert hij als een soort guerrilla-actie over de bühne te gooien.” Denk aan zijn ‘ik ga weg’-actie en zijn weigering door Groot-Brittannië.
Marijnissen
Wilders realiseert zich beter dan andere Nederlandse politici dat inhoud alleen niet verkoopt, vervolgt Smits. Dat je die mooi moet verpakken en moet inspelen op gevoel, niet alleen op ratio. “Wie dat ook goed doet is Jan Marijnissen. Die vertelt zijn verhaal in voorbeelden: ‘Ik sprak laatst een mevrouw die…’ Dat in tegenstelling tot Balkenende, die de emotie juist uit zijn verhaal fileert. Je weet nooit of hij zich boos, verdrietig of blij voelt.” Waarbij wij graag optekenen dat ook de verschillende PvdA-politici het Marijnissen-trucje toepassen, zonder dat kiezers daar warm of koud van worden.
Tips
Wat kunt u daarvan opsteken – ook als u Wilders een hoogst onprettige figuur vindt? Vijf tips.
1. Toon emoties
Toon emoties. Echte emoties, niet gespeeld. Alleen informeren is niet genoeg. “Stel dat het slecht gaat met het bedrijf en er moeten ontslagen vallen”, licht Smits toe. “Dan moet je als manager niet op een droge, Balkenende-manier vertellen hoeveel fte’s er verdwijnen. Dan lijkt het of het jou niet raakt en willen mensen zich niet aan je verbinden. Neem de zucht van Beatrix. Of Ben Bernanke die zegt: ‘Ik vind het net zo walgelijk als u’. Perfect, zo zeg je dat.”
2. Trek uw eigen plan
Wat u vooral níet moet doen is dingen roepen die mensen graag willen horen. Trek altijd uw eigen plan. Waai niet mee met de wind van de aandeelhouders, medewerkers of andere belanghebbenden. Wilders houdt voet bij stuk en trekt zich niets aan van de mening van anderen. Mensen willen zich graag verbinden aan een ‘echte’ leider, die ergens voor staat.
3. Verwoord het simpel
Mensen die weinig interesse hebben in de politiek – of in uw geval de strategie van uw onderneming – hebben behoefte aan eenvoudige bewoordingen. “Ze willen iemand die in normale taal praat en de gewone man aanspreekt qua toon. Zeg waar u vóór bent en waar u tegen bent. Dat is duidelijk. En illustreer dat met dagelijkse voorbeelden. Niet in boekentaal, maar in praattaal. Zodat je mensen voelen ‘wij begrijpen elkaar’.”
4. Laat uw gezicht zien
“Mensen stemmen op mensen. Kiezers hebben niet op de PVV gestemd, maar op Wilders. Voor managers geldt dat net zo. Medewerkers hebben geen vertrouwen in ‘het management’. Ze vertrouwen Jan, Carla of Max”, vindt Smits. “Klim op de zeepkist en doe uw verhaal. Niet als een anonieme directeur, maar als een vent of vrouw die staat voor zijn bedrijf. Laat uw gezicht zien. Dan krijgen uw mensen het gevoel: ‘Hé, dat is iemand die ik ken.’ Dat schept vertrouwen. In de zin van ‘als jij ervoor gaat, ga ik met je mee’. Yes, we can.”
5. Zoek het nieuws op
Wilders voor gevorderden: verbind uw inhoudelijke boodschap aan een actie waar mensen over praten in de gang, thuis en bij de koffieautomaat. “Bedenk daarbij: uw medewerkers zijn net als de media. En de media smullen van sensatie”, legt Smits uit. Hij illustreert: “Wilt u aandacht en sympathie? Stel dan daden. Openheid en transparantie belangrijk? Neem glazen wanden in uw kantoor. Bezuinigen? Lever een maand uw salaris in. Klanten belangrijk? Ga als directeur hoogstpersoonlijk langs bij de luidst klagende klanten. Integriteit? Suggereer een hufterbonus. Doe een beroep op de kwajongen (v/m) die in u zit. Net als Richard Branson. Wedden dat uw boodschappen dan als een lopend vuurtje door de tent gaan?”
Tekst: Carlie van Tongeren