Iedereen wil op het middenveld spelen, zodat Pim Fortuyn op rechts kan inkoppen.
Niet alleen Wim Kok en Hans Dijkstal meenden dat het in navolging van het CDA een veilige marketingstrategie was om zich in het brede maatschappelijke midden te positioneren. Alle topmanagers streven naar zo veel mogelijk reductie van onzekerheid. Zeker in deze tijd van massahysterie over de paar problemen die in het verder zo florerende Nederland nog resten.
Net als Jan Modaal probeert Jan aan den Top zich nu zoveel mogelijk aan te passen aan de grootste gemene deler. Omdat iedereen op het middenveld wil spelen, is dat alleen weggelegd voor een enkele sterke oude man. Om die reden richt Antony Burgmans van Unilever zich weer op wereldwijde wasmiddelen, zoekt Jeroen van der Veer van het traditionele Shell naar doorsnee smeermiddelen en trekt Gerard Kleisterlee van het brave Philips zich terug uit de modieuze mobieltjes. Het zijn sterke huisje-boompje-beestje-merken. Zelfs Fons van Westerloo van SBS6 waande zich onlangs groot genoeg om in navolging van de grote doorsneeomroepen de sexy randverschijnselen aan de kant te zetten, om zich te mengen in de mediaoorlog om de familie Doorzon.
Maar de markt veroveren in het midden is iets anders dan je daar handhaven. Dit marketingprobleem hebben ook Wim Kok en Hans Dijkstal mogen ervaren met hun speurtocht naar Jan Modaal. Niet dat ze er niet uitstekend in geslaagd zijn om het maatschappelijke middenveld Paars in te kleuren. Paars, de naam zegt het al, is geheel volgens de goede bedoelingen een ondefinieerbaar modaal mengsel geworden.
Maar de PvdA en VVD waren al erg lang – links en rechts – de belangrijkste keuzen in de politiek die er toe deden, met het CDA in het suffe midden. Sterke merken, die door de meerderheid van de zwevende doorzonkiezers zonder bedenkingen werden gekozen. Nadat PvdA en VVD elkaar in het middensegment acht jaar geleden in de armen waren gevallen, kwamen er links en rechts markten vrij. Ter linkerzijde lagen de alternatievelingen al op de loer. Maar ter rechterzijde was er geen redelijk alternatief. Professor Pim heeft met de wind van elf september in de rug met groot genoegen deze rechtse niche in de politieke markt opgevuld. Het succes heeft veel angstige, zwevende modale kiezers doen volgen.
Professor Pim zegt niet zomaar wat-ie denkt. Hij is heel lief voor zijn kerndoelgroep, oudere blanke mannelijke vreemdelingenhaters. Volgens onderzoek van de VU en Blauw Research werft hij 74 procent van zijn fans op het thema asielzoekers en vreemdelingen. De professor komt op de proppen met uiterst simpele oplossingen, want uit onderzoek van Bureau Interview/NSS blijkt dat de aanhang niet al te hoog geschoold is. Ook de categorie 'convenience-georiënteerden' (onderzoeksbureau Motivaction) zal zijn gemakkelijk te verteren oneliners zeker waarderen. De 'opwaarts mobielen' zijn volgens Motivaction al even in hun schik met professor Pim. Onroerend-goedjongens mogen Nederland van hem nog voller bouwen. Op zijn kieslijst staat eveneens menig medisch specialist, de mannen die bijdragen aan de wachtlijsten en de hoge salariskosten in de zorg door de schaarste aan collega's op peil te houden. Ofschoon laag geschoold, is de achterban van professor Pims niet laag betaald. Behalve een aanmerkelijk belang van de Quote-500 fortuinlijkste Nederlandse vrije jongens, moet je hierbij denken aan de nodige mkb'ers. Alle sectoren van de maatschappij worden door professor Pim met hel en verdoemenis bedreigd, met uitzondering van de loopjongens van de grote multinationals.
De VVD-voorman, die nu alleen het liberale segment nog over heeft, kan de rechtse doelgroep terugwinnen door niet tegen professor Pim, maar tegen Ad Melkert te fulmineren. Maar D66 aast dan op zijn liberalen. De PvdA kan gemakkelijker haar linkse merk weer positioneren door met Paul Rosenmöller mee te doen aan het demoniseren van professor Pim. Hij zal er vast van genieten. De zwevende kiezers van professor Pim vallen waarschijnlijk in de categorie 'Aardappel Anders-eters' van Motivaction, traditionele mensen die met alle winden meewaaien, de klanten van topman Antony Burgmans van Unilever. Er is hoop voor Melkert en Dijkstal.
