Village Capital, volgens Businessweek een kruising tussen microkredieten en informal investing, is opgericht door de Amerikaan Ross Baird vanuit First Light Ventures, specialist in zaaikapitaal voor duurzame ondernemingen. Zijn visie: de wereld veranderen begint klein, bij startups die juist in de allervroegste fase van hun bestaan een schreeuwend gebrek aan kapitaal hebben.
Vanaf 2009 ontwikkelde Baird een programma dat inmiddels in zes landen loopt en duurzame ondernemers op weg helpt in zowel het Westen als in opkomende markten. Dat gebeurt met de training en coaching die gebruikelijk is in dergelijke accelerators, maar wat de financiering is er iets bijzonders aan de hand: tijdens Village Capital bepalen de ondernemers zelf welke twee uit hun midden ieder € 50.000 investeringsgeld krijgen. Zo houden ze elkaar tijdens het hele programma scherp. Eind januari presenteren de ondernemers ten slotte hun (aangescherpte?) businessplannen aan investeerders.
Lokaal
Wat opvalt aan de eerste lichting die vanaf vrijdag in Village Capital NL aan de slag gaat, zijn de geografische ambities van de duurzame startups. De sympatieke Brandt & Levie is een ambachtelijke worstenmaker die lekkere varkens verwerkt tot nog lekkerdere worsten. De Buurtboer levert een typisch Nederlandse lunch met producten van lokale boeren op dagelijkse basis aan kantoren door de hele Randstad, De Vrije Koe levert eerlijke en duurzaam vlees van Nederlandse Blaarkopkoeien aan consumenten, bars en restaurants: allemaal niet de schaalbare business waarop investeerders zo dol zijn.
Mode en design
Datzelfde geldt ook voor GreenGraffiti, een mediabureau dat campagnes ontwikkelt met een grote impact op het publiek en een lage impact op het milieu, Revolution In Material Apparel, een label waarmee Rima Freeman kleding ontwerpt met tweedehands materialen. Freeman maakt unica, Studio JUX is wel een modemerk met een eigen fabriek, en wel in Nepal, waar veel vakmanschap is en weinig bedrijvigheid. Vastgoedontwikkelaar SUSTAY is ook goed bezig: het zet duurzame woningen neer voor betaalbare woonlasten. Voorlopig gebeurt dat alleen in Nederland, en ook relatief op kleine schaal.
Energie en water
De startups die de nieuwste incubator van Nederland ingaan met plannen om de wereld te veroveren, zitten vooral in de technologie achter levensbehoeften als energie en water. Met alle respect voor de ondernemers die het leven in Nederland er beter op maken, schaalbare business vinden ook wij stoer.
Kijk maar:
Perpetual Plastic
Perpetual Plastic heeft een machine ontworpen die plastic bekertjes vermaalt en omvormt tot grondstof voor 3D-printers. Dat project was cool genoeg om tijdens Lowlands te lanceren. Inmiddels zijn de Delftse ontwerpers bezig met het stroomlijnen van het proces, verfijnen van de techniek en het vergroten van de capaciteit voor een groter publiek. Daarnaast wordt er ook geëxperimenteerd met het maken van echt functionele objecten.
Solar Swing
Met Solar Swing Energy ontwikkelt Sam Kin sinds 2012 transparante zonnepanelen die glazen gebouwen veranderen in een energiecentrale. Een proof of concept is er al van het lichtdoorlatend zonnepaneel. Dat werkt met lenzen in een glazen behuizing, die zich continu op de zon richten voor het beste rendement, Tegelijkertijd filtert het direct invallend zonlicht, zodat het binnen aangenaam koel blijft. Een subsidie van het Europese programma Climate-Kic heeft Kin sinds kort ook al binnen.
FlexSol Solutions
Lennert van den Berg belooft met FlexSol Solutions efficiënte, flexibele zonnecellen die in vrijwel elke mogelijke vorm kunnen worden gemaakt, zoals dakpannen en lantaarnpalen. Van den Berg werd er vorig jaar tweede mee bij de Herman Wijffels Innovatieprijs van de Rabobank en heeft ook al Climate-KIC-subsidie in the pocket. Het eerste product wordt een autonome lantaarnpaal met zonnecellen, waarmee Van den Berg zich richt op het buitenland. Met name de combinatie van hoog rendementcellen en buigzaamheid is onderscheidend in de markt.
Rural Spark
Rural Spark ontwikkelt duurzame energienetwerken in het platteland van India als voorbeeld voor netwerken over de hele wereld. Sinds 2011 brengen Harmen van Helst (Organisatiekunde, Tilburg), Marcel van Heist en Evan Mertens (beiden TU Eindhoven) duurzame elektriciteit naar de bekende bottom of the pyramid: ze zorgen voor een businesscase waarmee lokale energie-ondernemers aan de slag kunnen. Concreet gaat het om een kastje dat werkt op zonnepanelen. De lokale ondernemer kan het kastje leasen en verkoopt de energie aan zijn dorpsgenoten: via 20 usb-poorten kunnen die hun lampen en telefoons opladen. De ondernemer krijgt ook de kans om de lampen te verkopen en/of te verhuren aan klanten. Met geld van de Triodos Foundation worden in 100 Indiase dorpen producten van Rural Spark aan de man gebracht.
Elemetal
Elemetal heeft een slimme chemische scheidingstechniek in huis waarmee het koper en andere metalen en mineralen uit de as van afvalverbrandingsinstallaties weet te peuren. Oprichters van de Delftse startup Silvan Thus en Bert Jan Kuipers hebben vorige maand een proefinstallatie in gebruik genomen bij een afvalenergiecentrale in Moerdijk. Hun droom: wereldwijd koper terugwinnen, zodat het niet langer de bodem vervuilt en minder nieuw koper hoeft te worden gedolven.
Susteq
Met Susteq ontwikkelt Marten Susebeek, ook al Sprout Challenger, een systeem waarmee mensen in de derde wereld hun drinkwater kunnen afrekenen met een prepaidkaart. Susebeek raakte twee jaar terug geïnspireerd door de waterproblematiek toen hij voor zijn afstudeerstage bij Philips in Ghana verbleef. “Het viel me op dat veel mensen vervuild water dronken en hier ziek van werden. Aan de andere kant betalen mensen er relatief veel geld voor schoon drinkwater, bijvoorbeeld in plastic zakjes.” Zijn water-hub wordt bevestigd aan een watertank of handpomp, gebruikers kopen watercredits bij een waterkiosk, die een businessmodel vormt voor lokale ondernemers. Susebeek is in de race voor een Shell LiveWire award en werkt aan een pilot met SNV in Kenia voor drie waterpunten.
