Zou Jitse Groen zonder Enschede ook zijn uitgegroeid tot de succesvolle oprichter en ceo van miljardenbedrijf Just Eat Takeaway? We zullen het nooit weten.
Zeker is dat Groen, een van de succesvolste techondernemers van Nederland, veel aan die plaats te danken heeft. Het was daar, aan de lokale universiteit, dat hij op het idee kwam voor maaltijdbezorger Thuisbezorgd.nl, dat uitgroeide tot de multinational die het anno 2022 is.
In 1996 verruilde Jitse Groen de Noord-Hollandse weilanden voor de Twentse stad om er bedrijfsinformatietechnologie te studeren aan de Universiteit Twente (UT). Groen vertrok naar Enschede omdat de lokale campus hem wel aansprak. Die zat lekker dicht bij de universiteit, dus woonde je als student dicht bij studiegenoten in de buurt.
Keuze voor Jitse Groen: ondernemen of Unilever?
Met ondernemen was Groen aanvankelijk nog helemaal niet bezig. Hij genoot van het studentenleven en had het plan om later in het bedrijfsleven te werken, zoals dat hoorde in die jaren.
Groen: ‘Uiteindelijk moest iedereen naar een bedrijf als Unilever, dat was de heersende blik van toen. Het is natuurlijk ook aantrekkelijker. Als ondernemer verdien je jarenlang geen geld, terwijl je in het bedrijfsleven direct heel veel kunt verdienen. Wel levert die houding uiteindelijk minder banen op dan wanneer studenten zelf bedrijven oprichten en mensen in dienst nemen.’
Als iedereen een bedrijf begint, kun je lekker veel falen, terwijl sommigen succesvol zijn
Toch merkte Groen al snel dat veel studenten om hem heen bedrijfjes uit de grond begonnen te stampen. ‘De UT had toen al als slogan “de ondernemende universiteit”‘, zegt Groen. ‘Heel veel mensen van mijn studie deden dat dan ook. Volgens mij is het dan al snel een numerieke kwestie. Als iedereen een bedrijf begint, kun je lekker veel falen, terwijl sommigen succesvol zijn.’
Starttijd van het internet
Het was de starttijd van het internet, herinnert Groen. ‘Ik deed een it-studie en zag al snel dat veel mensen iets met internet gingen doen. Het vergt niet heel veel startkapitaal. Wil je iets op internet beginnen, dan heb je alleen twee handen nodig en een internetverbinding. Zou je, ik noem maar wat, bruggen willen bouwen, dan heb je veel meer geld nodig.’
Geïnspireerd door de prille startupcultuur aan zijn faculteit richtte Groen in 2000 zelf zo’n internetbedrijfje op: Thuisbezorgd.nl, een website waarop mensen maaltijden kunnen bestellen.
‘De campus had een heel snel, lokaal internetnetwerk. In de rest van Nederland bestond dat niet. Je zag hier eigenlijk het internet dat we een paar jaar later allemaal thuis hebben gekregen. Je kon je toen al heel goed inbeelden wat er zou gebeuren als mensen thuis continu verbonden zouden zijn. Zo werd er een cultuur gecreëerd waarin de meeste mensen met dat soort zaken bezig waren.’
Een ecosysteem van startupondernemers? Dat was er niet zo zeer
Toch bleef die ‘cultuur’ vooral beperkt tot de campus. Er was er in die tijd dan ook nog amper sprake van een ecosysteem van Enschedese startupondernemers, herinnert Groen. ‘Dat was er niet zo zeer, want dan hadden we ondernemers van buiten onze studie tegen moeten komen en dat was niet het geval.’
Kleine pool aan werknemers
Groen verliet Enschede in 2006, omdat zijn bedrijf – tegenwoordig Just Eat Takeaway – een steeds internationaler profiel kreeg. Een hoofdkantoor verrees dan ook in metropool Amsterdam. Groen: ‘In Enschede kun je Nederlands, Duits en misschien zelfs Belgisch personeel vinden, maar daar houdt het wel op.’
De pool aan werknemers in Enschede is kleiner, waardoor je een minder grote kans hebt om vakspecialisten te vinden, legt Groen uit. ‘We konden er niet het personeel vinden dat we nodig hadden. In Amsterdam was dat eenvoudiger. Veel van het personeel op ons hoofdkantoor is tegenwoordig internationaal en spreekt geen Nederlands.’
Thuisbezorgd nog altijd in Enschede
Toch is Just Eat Takeaway nog altijd deels gehuisvest in Enschede. Groen heeft er drie panden staan, waar zo’n zeshonderd mensen werken. Zijn bedrijf is daarmee een van de grotere werkgevers in de stad. Zo heeft de Nederlandse Just Eat Takeaway-dochter Thuisbezorgd.nl er nog altijd zijn hoofdkantoor
Groen: ‘Er gaan daarnaast behoorlijk wat internationale bestellingen via Enschede. Bestel je bijvoorbeeld in Oostenrijk, dan komt dat via het Enschedese callcenter binnen.’
Bestel je een maaltijd in Oostenrijk, dan komt dat nog altijd via Enschede binnen
Ook heeft Groen een IT-afdeling in Enschede, waarbij de locatie in zijn voordeel werkt. Groen: ‘In Enschede is het voor velen moeilijk om een baan in de IT te vinden. Voor ons is het daardoor heel makkelijk om er personeel aan te trekken, want we zijn daardoor aantrekkelijker (lacht).’
Ook is het personeel er heel loyaal, aldus Groen. ‘Dat is ook weer een voordeel boven de Randstad. Dat is een prettige omstandigheid, want je zit tegenwoordig met de strijd om talent. Iedereen heeft daarbij best wat problemen om talent vast te houden en dat heb je wat minder in Enschede.’
Meer kansen voor ondernemers
Groen komt nog geregeld in zijn oude stad. Het valt hem op dat de mogelijkheden voor aspirant-ondernemers op de universiteit zijn vergroot. ‘Er is meer begeleiding. In mijn tijd werd dat wel gepretendeerd, maar veel verder dan het aanbieden van goedkope kantoorruimte ging het niet.’
Afstuderen in je eigen bedrijf, dat kon bijvoorbeeld niet, herinnert Groen zich. ‘Dat is best een hindernis. Je leert zoveel van het opzetten van een eigen bedrijf, maar men vond dat minder waardevol dan een stage bij een andere partij. Zo kon het zijn dat je zelf veertig man in dienst had, maar stage moest lopen bij iemand die nog maar tien werknemers had. Vreemd, vond ik dat.’
Nederland begrijpt vaak niet dat de komst van startups maakbaar is
Toch mag Enschede zijn universiteit dankbaar zijn, denkt Groen. ‘De komst van startups in Enschede hangt allemaal samen met die universiteit en in zekere mate met de hogeschool. Daar zouden ze in Nederland eens wat van kunnen leren. Het is allemaal maakbaar, terwijl dat vaak niet wordt begrepen in ons land. Het is niet zo dat bedrijven zomaar ontstaan. Er zit vaak een infrastructuur omheen.’
Jitse Groen is ‘geen investeerder’
Groen deed eerder als angel-investeerder deelnemingen in startups Mosa Meat en Crisp. Of hij als angel weleens naar Enschedese startups kijkt?
Groen lacht: ‘Ik ben helemaal geen investeerder, joh. Dat denken mensen allemaal, maar dat is niet zo. Ik heb daar helemaal geen tijd voor. Wil je investeren, dan vergt dat veel van je. Je moet je heel erg inlezen in bedrijven, ze in de gaten houden en meer van dat soort zaken. Daar heb ik de tijd niet voor, dus daarom doe ik het eigenlijk niet.’
Waren de angel-beleggingen van Groen dan incidenten? ‘Voor mij wel, al sluit ik niet uit dat het een keertje een andere kant op zal gaan. Mosa Meat, daar ben ik toevallig tegenaan gelopen. Dat heeft natuurlijk wel een interessant doel, namelijk de vleesproductie veranderen. Het is volgens mij een goede zaak als we dat voor elkaar krijgen. Maar alleen al het kijken naar bedrijven, daar heb ik eigenlijk geen tijd voor. Je moet nu eenmaal ergens je tijd aan spenderen.’
Lacht: ‘Maar goed, we zijn nog best aardig bezig met ons eigen bedrijf.’
