Een document met een handtekening eronder is van een geheel andere waarde dan een document zonder. Een door beide partijen ondertekende overeenkomst bewijst bijvoorbeeld het bestaan daarvan en dat is uiteraard belangrijk.
De traditionele, “natte” handtekening wordt al eeuwenlang gebruikt ter identificatie van de ondertekenaar. De traditionele functies van een handtekening zijn:
- identificatie van de ondertekenende persoon
- erkenning door die persoon dat de tekst erboven door hem als waar wordt aanvaard
- vastlegging van de wil van die persoon
- en de aanname van de echtheid van het geschrift.
Elektronische handtekeningIn de elektronische samenleving is elektronische communicatie steeds belangrijker geworden. De behoefte aan een betrouwbare elektronische handtekening is daarom aanzienlijk toegenomen. Daarbij is met name van belang er op een betrouwbare, maar ook efficiënte, manier geverifieerd kan worden of het bericht dat je ontvangt van een persoon, daadwerkelijk van die persoon afkomstig is.Om aan die behoefte tegemoet gekomen heeft de EU de lidstaten “opgelegd” de elektronische handtekening wettelijk te regelen. De (rechts)gevolgen van een elektronische handtekening moeten dezelfde (kunnen) zijn als die van een handgeschreven handtekening. En dat (en zelfs meer) is — in mijn beleving — gelukt.
Dit alles is in 2003 geïmplementeerd in de Nederlandse wetgeving. Aanvankelijk werd er niet of nauwelijks gebruik van gemaakt, maar het gebruik neemt steeds meer toe.
Twee soorten Er zijn — gemakkelijk gezegd — twee soorten elektronische handtekeningen: de eenvoudige en de geavanceerde. De eenvoudige elektronische handtekening kan bijvoorbeeld zijn het typen van je naam onder een e-mailtje.Om een elektronische handtekening echter dezelfde kracht te laten hebben als een handgeschreven handtekening, moet aan strenge eisen worden voldaan. Wordt aan al die eisen voldaan, dan spreken we van een geavanceerde elektronische handtekening. De belangrijkste eis is dat je beschikt over een gekwalificeerd certificaat. Een overzicht van certificatiedienstverleners vindt u op de website van de Opta.
SleutelEen geavanceerde elektronische handtekening bestaat uit een uniek sleutelpaar – onderverdeeld in een private en een publieke sleutel. De private sleutel berust bij de verzender (en dus de ondertekenaar) van de berichten. Alleen zij die beschikken over een door of namens die verzender beschikbaar gestelde publieke sleutel kunnen de berichten ontcijferen en weten dan ook dat het bericht alleen afkomstig kan zijn van de eigenaar van de private sleutel.
Beste optieDe geavanceerde elektronische handtekening heeft in mijn visie een belangrijk voordeel ten opzichte van de handgeschreven handtekening. Achteraf is namelijk onomstotelijk herleidbaar of de tekst (van het versleutelde bericht) is gewijzigd. Daarmee kan dus vastgesteld worden of er (onvermelde) wijzigingen zijn doorgevoerd in de tekst van bijvoorbeeld een overeenkomst, waar gezegd wordt dat dat niet zou gebeuren. In de juridische praktijkuitoefening is dit van groot belang.
Veilig zakendoen langs elektronische weg vereist veilige middelen. De geavanceerde digitale handtekening draagt daar nu al aan bij en zal in de toekomst een steeds grotere rol gaan spelen. Het is zeker het overwegen waard om voor belangrijke deals (maar ook voor het e-mail verkeer over belangrijke, bedrijfsgevoelige informatie) hiervan gebruik te gaan maken.
Martij Noordermeer (UJG Velo)
