Medio jaren ’00 zat de muziekbranche met de handen in het haar. De verkoop van fysieke geluidsdragers viel als een kaartenhuis in elkaar, terwijl illegaal downloaden in de lift zat. Het was een Zweedse startup-ondernemer, Daniel Ek, die in 2006 met Spotify het startschot gaf voor de renaissance van de muziekindustrie. Streaming, waarbij gebruikers op abonnementsbasis betalen voor een oneindige muziekcatalogus, dát moest het worden. In het kielzog van Spotify kwamen concurrenten als Apple Music, Tidal en Deezer van de grond. En zie daar: afgelopen jaar was streaming goed voor ruim 82 procent van de omzet van de Nederlandse muziekindustrie. Er werd 185,6 miljoen euro mee verdiend.
Het idee dat startups een op omvallen staande branche nieuw leven kunnen inblazen, inspireerde ondernemers wereldwijd. Zo ook in Nederland. Alhoewel ons land nog geen Spotify-equivalent in de gelederen heeft, zagen we de afgelopen jaren talloze muziek-startups een gooi doen naar wereldfaam. Het Groningse Chordify bijvoorbeeld, dat liedjes omzet tot partituren. Dit platform groeide uit tot internationale speler, met afgelopen jaar liefst 73,3 miljoen unieke bezoekers op het platform. Bedrijven als speakerontwikkelaar Volareo en marketingplatform Kwettr proberen onafhankelijke artiesten ondertussen te helpen online meer inkomsten te genereren, want zo is het ook: de succesvolste 1 procent van alle Spotify-artiesten krijgt 90 procent van de streams.
Oftewel: waar een probleem ontstaat, zoeken startups naar een oplossing. Maar goed, welke startups zullen de komende jaren eerste viool spelen in de Nederlandse muziekbranche? Met de redactie van MT/Sprout doen wij een gooi.
1. Showbird
Fans en bedrijven zelf artiesten laten boeken, op persoonlijke titel of door middel van crowdfunding of -sourcing. Het is een businessmodel dat al vijf jaar geleden opkwam, met de Nederlandse startups Plugify en Gigstarter als bekende vertegenwoordigers van deze stroming. Geen van deze bedrijven is tot dusver een bedreiging gebleken voor boekingsgiganten Mojo en Friendly Fire. Sterker nog, uit onderzoek van Quote bleek dat Plugify, ondanks grootspraak van de mediagenieke oprichter Eline Leijten, in 2019 amper verder kwam dan 1 ton omzet, tegenover een verlies van 4 ton. Plugify ging in 2019 dan ook over de kop, om vervolgens in handen te vallen van een concurrent, die al sinds 2017 in de luwte opereert.
Het gaat om het bedrijf Showbird, van vijftiger Hassan Tagi (foto rechtsboven). Omdat Tagi ook een detacheringsbureau bezit, heeft hij de financiële ademruimte om ook tijdens de coronacrisis flink te bouwen aan zijn entertainmentconcern. Tagi begon zijn startup, heel klassiek, vanuit een probleem: voor zijn bedrijfsfeesten zocht hij dikwijls artiesten. Geld genoeg, maar een website om eenvoudig artiesten te boeken was er niet. Dat werd Showbird, dat tot dusver bijna 10.000 artiesten aan zich wist te verbinden. Niet alleen muzikanten, maar ook goochelaars en clowns. Plugify gaat na de overname door onder de oude naam, maar Leijten staat er niet meer aan het roer. Zij is tegenwoordig consultant.
2. Other Echo
Beginnende producers hebben sinds kort een platform waarop ze de kneepjes van het vak kunnen leren. Other Echo biedt aanstormende dj’s en producers de mogelijkheid om online allerhande workshops en cursussen te volgen van professionele artiesten. Bijvoorbeeld een cursus samplen of een workshop muziekproductie van dj De Sluwe Vos of producer Kubus. Ook kunnen gebruikers er een één-op-één mentorship volgen en zijn er interactieve sessies waar studenten live vragen kunnen stellen en zelfs samen met hun trainer muziek kunnen maken.
Ondernemers Twan Ronnes en Lars Muselaers werkten als freelancer in de entertainmentbranche en begonnen het bedrijf in de coronaperiode. De twee verdienen een percentage op de lessen die trainers verkopen. In de toekomst willen ze hun service uitbreiden met een abonnementsmodel.
3. Primephonic
Leuk, al die streaming-apps, maar ze zijn wel érg op popmuziek gericht, vond de Amsterdamse consultant Thomas Steffens in 2017. Sterker nog: klassiek was goed voor slecht 1 procent van de streamingmarkt, terwijl dit branchebreed 5 procent was. Het genre in de vaart der volkeren verloren laten gaan, dat wilde Steffens koste wat het kost voorkomen. Samen met de Singaporese Veronica Nio en Oostenrijker Simon Eder richtte hij daarom dat jaar nog Primephonic op, de eerste streaming-app voor klassieke muziek. Omdat klassieke muziek het moet hebben van de details, bijvoorbeeld dat hoge fluitje of die hobo, kunnen gebruikers van de dienst hun muziek in speciale high res-kwaliteit beluisteren.
Primephonic zetelt in zowel Amsterdam als New York en is in meer dan 150 landen beschikbaar. De app werkt net zoals Spotify en co op abonnementsbasis. Anno 2019, toen de grootste internationale expansie nog moest plaatsvinden, was de app 200.000 keer gedownload. Hoeveel gebruikers het bedrijf inmiddels heeft, blijft gissen. Volgens datasite Crunchbase bezoeken maandelijks bijna 200.000 mensen de site.
4. Woov
Irfan van Ewijk, oftewel de ‘I’ van dance-imperium ID&T, zette in 2014 een punt achter zijn ID&T-jaren. Rust, daar was hij naar op zoek. Lang heeft het echter niet geduurd. Sinds 2016 gaat van Ewijk de boer op met Woov, een muzikale startup die hij samen met Sébastien Westerduin bestiert vanuit de Amsterdamse A’dam Toren (je weet wel: die met de disco-lift). Aanvankelijk fungeerde Woov als een app waarmee vrienden elkaar tijdens festivals konden vinden. In het najaar van 2018 stelden de ondernemers al 700.000 gebruikers te hebben. Een jaar erop haalde de startup 2 miljoen euro groeigeld op bij business angels, onder wie MediaMonks-oprichter Wesley ter Haar.
Corona zette een streep door alle festivals en dus ook door het verdienmodel van de Amsterdamse startup. In de A’dam Toren zat men niet stil, zo blijkt. Woov zette alles op alles om een pivot te maken en levert tegenwoordig livestreamconcerten. Op een Clubhouse-achtige manier kun je online in verschillende ruimtes vertoeven, terwijl een dj live voor de muziek zorgt. Via je speaker praat je met andere online feestgangers. Op de achtergrond hoor je vaagjes gesprekken van andere ‘concertbezoekers’, net als in het echt. Laten we hopen dat Woov ook weer spoedig business kan genereren via zijn oude model. Deze al dan niet tijdelijke pivot laat daarentegen wel zien van dat Van Ewijk en Westerduin hun bedrijf vliegensvlug kunnen aanpassen aan een nieuwe realiteit.
5. Hymn
Een digitaal muziekpodium voor internationale sterren. Dat is waar de ondernemers achter Hymn op dit moment hard aan werken. Videomaker Thomas de Vrij en mede-oprichter van De Correspondent Harald Dunnink komen binnenkort met een platform waarop muziekshows worden vertoond die alleen op Hymn te zien zullen zijn. Vooralsnog werken ze met losse tickets, maar op den duur moet er een subscription-model komen, zoals bij Masterclass.com waar je een abonnement op online masterclasses van beroemdheden kunt kopen. De Vrij eerder tegen MT/Sprout: ‘Er is ruimte voor een digital first-benadering, waarbij het medium het primaire afzetmodel is van je productie.’
Hymn wil het komende jaar zo’n vier tot vijf producties leveren. Dankzij een investering van een ‘aanzienlijk bedrag’ kunnen de ondernemers momenteel een team van wel 22 mensen betalen. Een eerste videoproductie hebben ze bij wijze van testcase al gedaan, zij het eenmalig via YouTube: dj Martin Garrix speelde vanuit een boot een set die 7 miljoen keer bekeken werd.
