Laura Hoogland (foto boven) gaat als een speer met Sunt, een maker van bananenbrood die in mei vorig jaar van start ging in de Albert Heijn. Inmiddels gaan er elke week 6.000 bananenbroden (à 4,99 euro) over de toonbank, vertelt zij aan Sprout. Sunt verkoopt zijn zoete broodjes nu in drie landen (Nederland, België en Oostenrijk).
Hooglands missie is het verkleinen van de gigantische berg bananen die jaarlijks wordt weggekieperd, en die daarna in de verbrandingsovens belandt. Nogal zonde en inefficiënt, aangezien die fruitsoort kort daarvoor een reis van bijna 10.000 kilometer heeft afgelegd. En omdat er voor een kilo bananen gemiddeld 860 liter water nodig is.
Per bananenbrood redt Sunt naar eigen zeggen één banaan van de prullenbak (de bananenbroden van Sunt bestaan voor 37 procent uit bananenpuree). Haar bedrijf gaf volgens Hoogland tot nu toe zo’n 150.000 afgekeurde bananen een nieuwe bestemming. ‘Iedereen is heel erg gericht op plastic, maar het verminderen van voedselverspilling heeft zestien keer meer impact op het milieu’, verklaart zij haar toewijding aan de gele fruitsoort.
De ondernemer, die hiervoor bij groentepizzamerk Magioni werkte (met oprichter Manon van Essen is er nog regelmatig contact), ontwikkelde voor Sunt zelf een bananenbroodrecept op basis van bananen die anders zouden worden weggegooid. En zoals het een nieuwkomer in de foodhoek anno nu betaamt: zonder suiker (maar met dadelstroop) en glutenvrij.
Bluffen
Binnenkomen bij de Albert Heijn bleek sneller te gaan dan ze had durven hopen. Een lekker brutaal mailtje naar de category manager van de broodafdeling raakte kennelijk de juiste snaar. Werd het naast de kaasstengels en croissants, zo daagde ze Zaanse grootgrutter uit, niet eens tijd voor een wat meer verantwoord en gezonder alternatief?
Hoogland: ‘Een week later zat ik op het hoofdkantoor met mijn eigen brood verpakt in aluminiumfolie. Na tien minuten bluffen stond ik weer buiten, een paar dagen later gevolgd door de vraag: wanneer kun je leveren? “Holy f*ck, dat is snel”, dacht ik.’
De ondernemer, die haar bananen tot dat moment uit een buurtsuper haalde, kreeg kort daarna groen licht van een producent die haar bananenbrood wilde maken. Vier andere producenten hadden Hoogland al de deur gewezen; amandelmeel en dadels in plaats van suiker vonden ze maar lastig.
Bananenfabriek
Nu Sunt zijn weg heeft gevonden naar de retail is het wat Hoogland betreft tijd voor een volgende stap: zelf bananen redden en verwerken tot puree. ‘Hoe interessant is het als je leverancier kan worden van je eigen grondstof, en dat ook nog kan leveren aan derden? Dat je de markt voor bananenpuree kan binnenstormen en die verduurzamen.’
Sunt gebruikte tot nu toe bananen die bij telers in Ecuador worden afgekeurd. Maar ook in eigen land is nog veel te halen, besefte Hoogland. In Nederlandse (en Belgische) havens worden namelijk ook miljoenen (groene en gele) bananen weggegooid.
Spreadsheet-koningen
In totaal wordt naar schatting 4 tot 5 procent van de bananen afgekeurd. Dat lijkt niet direct veel, maar schijn bedriegt, zegt Hoogland: ‘Een spreadsheet-koning kijkt alleen naar dat ogenschijnlijk kleine cijfer, maar het komt alsnog neer op een gigantische hoeveelheid bananen.’
Om die fruitberg te behoeden voor de verbrandingsoven werkt Sunt nu aan een ‘bananenfabriek’, die afgekeurde bananen kan verwerken tot hoogwaardige bananenpuree. Een eerste testfabriek moet begin volgend jaar gaan draaien. Sunt werkt daarvoor samen met Tekkoo, een (vroegefase-)investeerder die ook de redder van sinaasappelschillen PeelPioneers en afvalinzamelaar De Clique helpt met het opschalen.
Voor de eerste fabriek is een investering van ongeveer een miljoen euro nodig. Of dat geld van een venture capital-investeerder, een bank of een groot bedrijf komt moet nog blijken. ‘Ik ben de puzzelstukjes nog op zijn plek aan het leggen’, zegt Hoogland. ‘Het belangrijkste is dat het er komt, de manier waarop dat zien we nog.’
Kleingeld
Hoogland beaamt desgevraagd dat in een ideale wereld kwekers en importeurs zelf zouden zorgen voor minder verspilling. ‘Maar zeker voor grote partijen met miljardenomzetten zijn die weggegooide bananen kleingeld.’
Daarnaast blijkt het volgens haar nog knap lastig om een afgekeurde banaan terug in de voedingsketen te krijgen. Hoogland: ‘Daar zien bedrijven de waarde niet van in. Maar als wij als amper twee jaar oude startup kunnen laten zien dat hier een businessmodel in zit, dan kunnen we ook grotere bedrijven inspireren om ook iets goeds te doen met hun ‘afval’.’
Foto: Sunt
