Van Brakel: “Risico’s nemen hoort bij ondernemen. Risico’s zijn er in vele soorten en maten, maar zijn strikt persoonlijk. Wat voor de een aanvoelt als een niet te dragen risico, is voor een ander geen issue. We denken in onze cultuur bij risico’s in eerste instantie aan financiële risico’s. Toch worden vaak enorme financiële risico’s genomen om een ander risico te vermijden: gezichtsverlies. Opvallend veel ondernemers vragen liever de bank, familie of vrienden om extra geld dan dat ze toe willen geven dat stoppen of een andere denkrichting misschien beter zou zijn…
Ook ik maakte mijn grootste en duurste fouten in situaties waarin mijn ego het won van mijn intuïtie. Na twee ondernemingen succesvol te hebben verkocht maakte ik de fout die ik veel geslaagde mensen zie maken: ik ging geloven dat ik zo goed was als in de pers geschreven werd. Ik luisterde niet meer naar signalen die mijn intuïtie, mijn vrouw (geloof me: vrouwen hebben een véél betere intuïtie dan mannen….) en anderen mij gaven.
Risocobeleving is strikt persoonlijk
Een dergelijk gevoel van onaantastbaarheid leidt vroeg of laat gegarandeerd tot problemen. Bij mij pakte het nogal heftig uit omdat ik niet alleen veel geld verloor, maar ook in een burn-out belandde. Niet leuk. Wel leerzaam. Gelukkig gebeurde dit allemaal slechts binnen enkele jaren, waardoor ik al jong behoorlijk streetwise werd. Deze les kan ik niet vaak genoeg herhalen en geldt vooral voor mannen: als zowel je intuïtie als je vrouw aangeeft dat je iets NIET moet doen, doe het dan ook niet! Hoe mooi spreadsheet-beloften en businessplannen ook zijn, je vrouw én je intuïtie hebben meestal gelijk…
Risicobeleving is strikt persoonlijk. Toch kan ik na honderden ondernemers te hebben gesproken met zekerheid zeggen dat iets waarin je heilig gelooft het risico meestal waard is. Met evenveel zekerheid weet ik dat dit heilige geloof niet iets is dat je zomaar, kunstmatig kunt oproepen. Niet iedereen heeft een droomdoel dat staat als een huis. Niet iedereen heeft de absolute overtuiging dat hij de visie, skills, middelen en het team heeft om dat doel te bereiken, zodat het risico letterlijk de moeite waard is.
Ondernemer belemmeren zich door te klein te dromen
Een doel of droom is bijna nooit té ambitieus, wat het ook mag zijn. Een droomdoel dat zo mooi is dat de risico’s in het niet vallen, is pas echt richtinggevend. Toch zijn minder hoogdravende doelen ook prima, zolang het maar jóuw authentieke doel is.
Het lijkt een open deur, maar een minder grote upside vraagt om minder risico. Droom en risico moeten in balans zijn. Maar pas wel op, want ik zie vaak dat ondernemers zichzelf belemmeren door ‘klein te dromen’. Waarom zou je immers risico’s nemen als dat geen substantiële impact oplevert? Waarom de comfortzone verlaten als dat niet de moeite waard is?
Thomas Blekman schreef een visionair, maar praktisch boek, ‘Orkestratie van Effectuation’, dat helpt om ondernemend gedrag en het nemen van risico’s te orkestreren. Ik mocht ook een hoofdstuk bijdragen. Thomas onderscheidt 5 principes:
Bird in the hand-principe: start vanuit beschikbare middelen, met wie je bent en wat je al hebt.
Ga uit van een affordable loss, dus neem geen risico’s die je niet kunt dragen.
Crazy Quilt: zoek partners die wezenlijk bijdragen, door samenwerking verkleint het risico.
Lemonade-principe: Wees niet star, durf op weg naar je doel af te wijken van je plan.
Pilot in the Plane: Co-creëer de toekomst met middelen en partners die je beheerst.
“Zo doen expertondernemers dat!”, schrijft Thomas. En hij heeft gelijk. Want het gaat tenslotte niet om de risico’s, maar om wat jij wilt bereiken.
Stuur jouw vraag op
Arko van Brakel is serieondernemer en chief inspiration officer bij De Baak. Heb je ook een vraag aan hem? Mail naar [email protected]l
