Leiderschap nadert op een gegeven moment zijn uiterste houdbaarheidsdatum.
Zoiets speelt zich nu af op Schiphol met de topman Gerlach Cerfontaine. Na het recente rapport van de Verenigde Naties over de klimaatveranderingen kwam hij met de provocatieve stelling dat Schiphol een zesde baan nodig heeft om te kunnen inspelen op de toename van westenwinden als gevolg van die veranderingen. Ik ken dit slag bestuurders: zij draaien in gesprekken met medewerkers en de buitenwereld graag stellingen om, debiteren paradoxen en schuwen provocatieve uitspraken niet. Vaak gaat hun welbespraaktheid gepaard met aimabele omgangsvormen. Zo houden zij controle. Alleen is Gerlach Cerfontaine niet meer de briljante, welbespraakte charmeur van weleer maar een cliché van zichzelf geworden met een tragiek die ook wel weer wat moois heeft. Zijn bon mots zijn voorspelbaar, sleets en hebben de luide ondertonen van gefrustreerde ambities en teleurstellingen. Het is hem niet gelukt Schiphol naar de beurs te krijgen.
Goddank waren er nog gezonde en nuchtere mensen, vooral in het gemeentebestuur van Amsterdam, die hem in zijn neigingen van grootheidswaanzin konden stoppen. Je ziet dan ook dat, nu er serieuze klimaatrapporten komen die ‘zijn’ Schiphol raken, hij niet anders meer kan reageren dan met clowneske opmerkingen. Vroeger kwam hij daarmee weg,
omdat deze zijn status van briljante bestuurder bevestigden, nu roepen ze vooral medelijden en gêne op. De commissarissen van Schiphol doen er goed aan een demotietraject voor deze man te laten ontwerpen zodat hij kan wegfaden in zijn pensioen. De luchthaven heeft nieuw en echt innovatief leiderschap nodig, zeker nu verkleining ervan eerder is geïndiceerd dan uitbreiding.
Joep Schrijvers is auteur van ‘Hoe word ik een rat' en andere kritische boeken over management, mens en maatschappij.
