Lange tijd maakten ingenieursbureaus technische ontwerpen die tot op het kleinste detail gespecificeerd waren. Dat is snel aan het veranderen, vertelt Teun van Schijndel, Business Development Manager, Industry & Buildings bij het in 2012 uit een fusie voortgekomen ingenieurs- en adviesbureau.
‘De wensen van de klant werden vaak direct vertaald naar technische oplossingen. Daarbij werd niet altijd goed – met de klant – nagegaan of die oplossingen ook daadwerkelijk waarde toevoegden voor de uiteindelijke eindgebruiker en belangrijke ketenpartners.’
Design thinking
De beste oplossingen ontstaan in de dialoog met de eindgebruiker
Volgens Van Schijndel is de laatste jaren het besef gegroeid dat de beste oplossingen juist ontstaan in de dialoog mét die eindgebruiker en de maakindustrie. Royal HaskoningDHV gaat daarbij te werk volgens de principes van design thinking.
Bij deze innovatietechniek – die het bedrijf, samen met onder meer Salesforce en Beethree toepast bij het ontwikkelen van het platform achter Fast Lane (zie verderop) – doorloopt de ontwerper zes stappen: begrijpen, observeren, definiëren, ideevorming, prototype en testen.
Toegevoegde waarde
Design thinking helpt je om scherp te krijgen wat de eindgebruiker drijft, schetst Van Schijndel. ‘Hoe beweegt hij zich – letterlijk en figuurlijk – door de gebouwde omgeving? Waar heeft hij behoefte aan? Een voorbeeld: samen met diverse partners ontwerpen we momenteel een circulair parkeersysteem. De customer journey van de parkerende automobilist – en straks misschien wel van de zelfrijdende auto – vormt daarbij het vertrekpunt.’
‘Waar we vroeger de te gebruiken techniek tot in detail zouden hebben voorgeschreven, gaan we nu in gesprek met de eindgebruiker en met maakbedrijven die de bedachte concepten kunnen realiseren. Het doel: komen tot maakbare ontwerpen die maximaal waarde toevoegen voor die eindgebruiker en die kunnen worden aangepast aan veranderende wensen.’
Innovatie stimuleren
In het geval van het parkeersysteem leidde die aanpak inmiddels tot tal van slimmigheden, zoals snel demonteerbare, biobased vloersystemen. Design thinking is al met al een uitstekende manier om innovatie te stimuleren, denkt Van Schijndel.
Veel innovaties blijven ongebruikt op de plank liggen
‘Big data, robotisering, nieuwe verdienmodellen: binnen de Nederlandse maakindustrie gebeurt er enorm veel op het gebied van innovatie. Nederlandse maakbedrijven werken voortdurend aan de producten en diensten van de toekomst. Tegelijkertijd zie je dat veel innovaties ongebruikt op de plank blijven liggen, simpelweg omdat er geen optimale match is met de praktijk. Doodzonde.’
Verbinder
Daarom gaat Royal HaskoningDHV steeds vaker actief in gesprek met Nederlandse maakbedrijven, vervolgt Van Schijndel. ‘We worden regelmatig uitgenodigd voor demo’s, vooral door startups. Maar we zoeken bedrijven ook actief op. Voor ons is het cruciaal om op deze manier voeling te houden met wat er in die maakindustrie gebeurt.’
‘In die zin is onze rol behoorlijk veranderd: juist omdat wij steeds beter moeten weten wat er speelt bij de eindgebruiker, kunnen we als een soort ‘taxateur’ innovatieve technologie op waarde schatten voor gebruikerswensen en bijbehorende use cases.’
Klimaatgeregelde koepel
De Shaded Dome zorgt voor een aangenaam microklimaat
Als voorbeeld noemt van Schijndel de Shaded Dome. ‘Het idee hiervoor ontstond toen werd nagedacht over een indoor trainingsfaciliteit mét klimaatregelingssysteem voor het WK voetbal in 2022 in Qatar. Het eindresultaat is een opblaasbare, klimaatgeregelde koepel, die onder een tentoverkapping kan worden geplaatst. Op die manier ontstaat een aangenaam microklimaat en kan elke locatie worden beschermd tegen zon, wind, hoge temperaturen, vochtigheid en neerslag.
Optimale loopstromen
‘Een heel ander voorbeeld is dat we in diverse omgevingen loopstromen monitoren. Samen met partners uit de maakindustrie bepalen we het juiste ‘recept’ voor de sensoring en komen we – via slimme metingen en simulaties – tot comfortabele en veilige voetgangersstromen op drukke plekken als stations, luchthavens en winkelcentra. Juist ook in het combineren van specifieke innovaties kan veel waarde ontstaan. Daarbij is het fijn dat we alle technische disciplines in huis hebben.’
Klein beginnen
Bij nogal wat maakbedrijven bespeurt Van Schijndel een bepaalde angst om nog niet helemaal uitgewerkte ideeën te delen. ‘Terwijl het juist heel nuttig kan zijn om een idee dat nog niet helemaal af is, alvast te testen in de praktijk met de eindgebruiker. Vaak kom je er pas achteraf achter dat een volledig doorontwikkeld product nóg beter had kunnen zijn als het via co-creatie was ontwikkeld.’
Het volgen van een agile werkwijze in de ontwerpfase, met tussentijdse sprints en demo’s, kan volgens Van Schijndel waardevol zijn. ‘Juist door klein te beginnen en gaandeweg via meerdere tussenstappen naar een eindresultaat toe te werken, bereik je vaak het beste resultaat.’
Juist door klein te beginnen bereik je vaak het beste resultaat
‘En verder: durf te experimenteren! Test een prototype op een bepaalde plek in een gebouw, pas het aan op basis van feedback van de eindgebruiker, en schaal het daarna op. Ook zijn er, als dat niet kan, goede mogelijkheden om een prototype virtueel te testen, bijvoorbeeld via de HoloLens of in een andere gesimuleerde omgeving. Elke feedback vanuit de eindgebruikers maakt je uiteindelijke ontwerp sterker.’
Fast Lane
Dat mag logisch klinken, maar juist die experimenteerfase wordt volgens Van Schijndel vaak overgeslagen. ‘En dat is zoals gezegd zonde. Wij vervullen graag de rol van verbinder tussen de innovatieve maakindustrie en de klantspecifieke behoefte. Volgende stap waar we aan werken met de eerder genoemde partners is de ontwikkeling van een digitale service, waarmee gebouweigenaren snel hun gebouwen kunnen verbeteren.’
‘Dit doen we onder de werknaam Fast Lane. Op een platform verzamelen en structureren we alle data die relevant zijn voor bijvoorbeeld verduurzaming, analyseren deze, en koppelen ze vervolgens aan concrete maatregelen. Op die manier kunnen we snel, accuraat en onderbouwd investeringsscenario’s maken.’
Rechtstreeks toegang
Vernieuwing nog nadrukkelijker koppelen aan de praktijk
Een volgende stap kan volgens Van Schijndel zijn dat de maakindustrie en andere relevante stakeholders rechtstreeks toegang krijgt tot deze data en de ‘bibliotheek’ aan maatregelen. ‘Maakbedrijven kunnen daar vervolgens op inspelen met gerichte innovaties, die ze zelf aan het platform toevoegen. Op die manier koppelen we vernieuwing nog nadrukkelijker aan de praktijk. En daar profiteert uiteindelijk iederéén van.’
Dit artikel is onderdeel van het dossier Made in NL. Bij MT vinden we dat Nederland trotser mag zijn op zijn maakbedrijven. Met Made in NL wil MT de kennisdeling binnen én over de sector bevorderen en maakbedrijven een podium bieden. Opdat we terecht trots zijn op de hidden champions van de maakindustrie. In deze missie wordt MT vergezeld door de volgende partners: Centraal Beheer, MBCF, NIBC, Salesforce en TNO.
Lees ook:
- Bolidt investeert in innovatie en vernieuwing
- Productie terug naar Nederland? Universiteit ontwikkelt reshoringtool
- Reshoring bij Capi: ‘China heeft niet de toekomst’
- Nedap gaat de productie uitbesteden én vreest voor een tekort aan talent
