Nog even en het is 2016. De drukke ondernemende mens besluit om het nu eens echt anders te gaan aanpakken. We nemen we ons dan ook massaal dingen voor die gaan over slimmer werken, beter voor onszelf zorgen tijdens werk en allerlei andere aanpalende onderwerpen.
Iedereen heeft het uiteindelijk: gedrag waar je niet blij van wordt. In de werksituatie kan dat gaan over altijd overal ‘ja’ op zeggen, mailtjes altijd direct openen als ze binnenkomen, meteen gaan rennen als iemand je vraagt om wat te doen en altijd denken dat jij een probleem van iemand anders moet oplossen. Kan je met slimmer gedrag hetzelfde resultaat boeken? Ja dus.
Maar ons gewoontegedrag kan aardig in de weg zitten en de vraag is dan ook wat je in het nieuwe jaar anders gaat doen. Welke goede voornemens heb jij jezelf gemaakt en hoe kun je deze volhouden. Maar eerst maar eens de meest gemaakte goede voornemens op een rijtje..
1: Lunchpauze houden
Iedereen weet het en bijna niemand doet het: pauze houden is gezond! Pauze houden doet je goed. Bijtanken, het hoofd leegmaken en sterker nog: opslomen zodat je in de middag nog steeds goede beslissingen kunt nemen. Onze prefontale cortex slibt in de loop van de dag langzaam dicht en heeft lucht nodig om weer 100% goed zijn ding te kunnen doen. Dus: een van de beste voornemens die je dit jaar kunt maken is ‘Pauze nemen!
2: Gezonder eten, ook op het werk!
Iedereen die te veel oliebollen heeft gegeten en te veel champagne heeft gedronken roept dat. Feestvierders die zich hebben weten te matigen roepen dat niet. Hoe kan dat toch? Als je je schuldig voelt over je eet- en drinkgedrag (je bent over een grens heen gegaan die je voor jezelf gesteld had) krijg je de neiging om jezelf op je falie te geven. Je innerlijke criticus vindt het heerlijk als er werk aan de winkel is en vindt al snel een reden om weer eens flink van leer te trekken tegen je.
Dat maakt dat je in de “Ik zal het nooit meer doen, het moet nu toch echt ophouden en ik ben er helemaal klaar mee en vanaf nu ga ik het helemaal anders doen”-modus terecht komt. Dus lukt het je om een aantal dagen om in de bedrijfskantine de slanke salades te eten, een suikerklontje minder in de koffie te doen of uit de koekjestrommel te blijven. Oh ja, die kroket kun je ook zonder problemen laten liggen.
Resultaat: geen suikercravings meer die maken dat je een enorme middagdip hebt op momenten dat je het nog heel erg druk hebt. Maar alles went. Dus ook het ontbreken van een eerst zo voelbaar voordeel. En daarmee ebt de motivatie weg. En de wilskracht. En dan begint het gesjoemel weer.
3: Ik ga voortaan op tijd naar bed
Heel verstandig. Zeker als je hard moet werken is een goede nachtrust onontbeerlijk. Een voornemen is gauw gemaakt. Maar het komt er op aan als je voor de televisie zit. Als je een lange dag hebt gewerkt en de avonden zijn me-time dan ‘voelt het niet goed’ om naar bed te gaan. Je hebt al zo weinig tijd voor jezelf en dan moet je ook nog naar bed terwijl je die leuke film zit te kijken?
Wilskracht
Waarom is het zo moeilijk om je aan je goede voornemens te houden? We hebben maar een beperkte hoeveelheid wilskracht. In eerste instantie zet je je wilskracht in om te zorgen dat je doet wat je van plan was. Wat niemand weet is dat je letterlijk maar een bepaalde voorraad aan wilskracht tot je beschikking hebt per dag.
Laten we het op 5 kilo per dag aan wilskracht houden. Dat is een mooi rond getal. Stel je voor dat je bedacht had dat je 3 keer in de week gaat sporten. Als om 7.00 uur de wekker afgaat, moet je jezelf uit bed sleuren. Je bent nog moe en opstaan vraagt 250 gram wilskracht. Toch je tanden flossen terwijl je geen zin hebt, 50 gram wilskracht. Eerst de hond uit laten terwijl je geen zin hebt, 200 gram wilskracht.
Eenmaal aangekomen op je werk, niet eerst aan je mail beginnen maar aan die klus waar je zo verschrikkelijk tegen op ziet: 500 gram wilskracht. Enzovoort. Aan het eind van de dag is je voorraadje op. En daarmee is naar de sportschool willen gaan veranderd in, moeten gaan. Drie keer raden wat er dan gebeurt.
Waarom gewoontegedrag verslavend is
In je hersens worden neurale paden aangelegd doordat je bepaalde handelingen verricht. Bijvoorbeeld 3 keer links poetsen en dan 3 keer rechts poetsen. Of altijd eerst je portemonnee in je tas stoppen en daarna je mobiel. Je hersens weten bij de 1e handeling van zo’n sequentie wat er komen gaat. En dat vinden onze hersenen fijn, want dan kunnen ze anticiperen op de komende situatie. Dit gebeurt allemaal in ons onderbewustzijn.
Ooit hadden we dat automatisme nodig om te overleven. Het schiet namelijk niet op wanneer je op de steppe wordt aangevallen door een hongerige beer eerst uitgebreid met jezelf in gesprek moet over de vraag wat de meest effectieve reactie is. Dus, gewoontegedrag heeft ons geholpen om te overleven. Punt is alleen dat ons leven veel minder bedreigd wordt door allerlei wilde dieren, natuurrampen of stammenoorlogen dan een miljoen jaar geleden. En toch reageren onze hersens nog precies zo.
Daarom is het ook zo moeilijk om je mobiel te laten voor wat hij is op het moment dat hij overgaat: het geluid appelleert aan ons overlevingsinstinct: ‘Pas op, er kan wat aan de hand zijn’. Dat is bij mij zelfs zo sterk dat ik af en toe als ik mijn telefoon hoor overgaan denk : ‘Er zal toch niets aan de hand zijn?’.
Tips voor je beste jaar ooit
Heb je ook dingen die je anders wilt op je werk of in je privé? Beter? Gezonder? Leuker? Fijner? En heb je ook gewoontes waar je vanaf wilt en daarvoor andere gewoontes wil ontwikkelen? Tips om het makkelijk vol te kunnen houden.
Tip 1: Begin klein. Met iets dat haalbaar lijkt. Bijvoorbeeld: 3 keer per week op tijd naar bed. Als je merkt dat het werkt, heb je een succeservaring en die heb je nodig om het vol te kunnen houden zonder dat je voornamelijk op wilskracht en discipline drijft.
Tip 2: Anticipeer op de moeilijke momenten. Bedenk voordat die moeilijke momenten aanbreken hoe je gaat reageren en wat je keuze is. Spreek dat uit tegen iemand die weet van je goede voornemen en die je steunt in dit voornemen.
Tip 3: Beloon jezelf elke keer dat je je aan je goede voornemen hebt gehouden. Daarmee leg je een neuraal pad aan in je hersens, waarbij genot en plezier gekoppeld worden aan dat nieuwe gedrag. Daardoor automatiseer je je nieuwe gewenste gedrag op den duur.
Tip 4: Begin pas aan een ander goed voornemen als je eerdere voornemen geautomatiseerd is. Anders moet je teveel op wilskracht drijven en dat werkt niet.
Wil je een steuntje in je rug? In januari 2016 start mijn gratis maandprogramma “Je beste jaar ooit’. Je leert afrekenen met ongewenst gewoontegedrag rond thema’s Geld, Geluk, Gezondheid en Overvloed en je leert hoe je moeiteloos gewenst gedrag ontwikkeld en vasthoudt. Een goed begin is het halve werk! Informatie en aanmelden vind je hier
