Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Tijn test: floaten

Gezondheidspublicist Tijn Elferink onderzoekt manieren om gezonder te leven en te werken. Dit keer: floaten. Werkt het echt als slapen?

Gezondheidspublicist Tijn Elferink onderzoekt manieren om gezonder te leven en te werken. Dit keer: floaten.
Foto: Amy Humphries via Unsplash

Er zitten twee mensen in de wachtruimte; een hipster met dito baard en een oudere dame met een gat in haar linker sok. Ik moet mijn schoenen uittrekken en een paar minuten later brengt een medewerker mij naar mijn kamer. Er is een douche, er hangen handdoeken en er staat vooral een enorme cocon. Die is gevuld met warm, zout water. Daar ga ik inliggen.

Floaten heet dat. Of om precies te zijn: floatation REST (Restricted Environmental Stimulation Technique). Het ontstond in de jaren 50 en is een ontspanningsmethode die de toegang van zintuigelijke prikkels van buiten beperkt. Er zijn aanbieders die zeggen dat een uur floaten gelijk staat aan vijf uur slaap. Waar ik ga, beweert dat overigens niet.

Na een douche ga ik in het warme water liggen. Als het luik dicht gaat, is het stikdonker. Er is spirituele muziek, maar die zet ik uit. Het water is zo zout dat ik erop blijf liggen: net als in de Dode Zee. Mijn gedachten zijn nog niet tot stilstand gekomen. Ik heb iets te hard gefietst om op tijd te komen. Toch verlies ik langzaamaan het besef van tijd. Mijn gedachten stoppen niet, integendeel. Toch ben ik niet ‘wakker’. Het lijkt op een fase tussen slaap en diepe meditatie.

Flinke korrel zout

De uitspraak dat floaten gelijk staat aan een veelvoud aan slaap, duikt met regelmaat op. Zoals Josh McDaniels van de Patriots eerder dit jaar in USA Today. Het zou natuurlijk fantastisch zijn als dat zo is. Je moet die uitspraak wel met een flinke korrel zout nemen. Er is namelijk geen enkel onderzoek dat dat aantoont.

Waar komt die claim dan vandaan? De redenering is mogelijk als volgt: omdat onze zintuigen tijdens het floaten weinig prikkels krijgen, komt het brein tot rust. Dat gebeurt ook tijdens onze REM-slaap. Hoewel de spieren ontspannen zijn, gaan de ogen juist snel heen en weer en is er veel hersenactiviteit.

We slapen gemiddeld 7,2 uur per nacht. Vijftien procent daarvan is REM-slaap. Dat is ongeveer een uur (per nacht). Je zou kunnen stellen dat een uur floaten gelijk staat aan een uur REM-slaap. Slaap is echter veel meer dan alleen REM-slaap, dus een uur floaten is niet hetzelfde als slapen.

Geest opfrissen

Op een gegeven moment (ik heb geen flauw benul van tijd) wordt het te warm en zoek ik de knop voor de ventilatie. Daardoor ben ik ‘wakker’. Kom ik nog terug in deze staat, vraag ik me af. Of kan ik er nu net zo goed uit gaan? Omdat ik even rechtop ben gaan zitten omdat ik het ventilatieknopje niet kon vinden, is er een klein beetje zout water in mijn rechteroog gekomen. Het branderige gevoel leidt af. Net als ik weer denk dat dit het dan misschien wel was, zak ik weer fase die lijkt op de REM-slaap.

Tijdens deze fase is er hersenactiviteit die vergelijkbaar is met wanneer je wakker bent. De hersenen zijn bezig met dromen, informatie verwerken en allerlei geheugenfuncties. De functie van deze fase, die zelfs energie kóst, is de geest opfrissen en ervaringen die we overdag hebben opgedaan te verwerken.

Ik word wakker omdat licht aan gaat. De drie kwartier zijn voorbij. Douchen is belangrijk om het zout af te spoelen. Voel ik mij alsof ik vijf uur heb geslapen? Dat is niet de juiste vraag. Feit is wel dat ik een uurtje heb doorgebracht met weinig prikkels. En dat is in deze tijden met mobiele telefoons en sociale media op zich al heerlijk.