Je zou zeggen dat een gewone sterveling de handen vol heeft aan het besturen van een wereldwijd opererend concern met een omzet van zo’n 14 miljard euro en pakweg 60.000 werknemers.
Maar Hans Wijers, de koene ceo van AkzoNobel, heeft de tijd gevonden om er nog het een en ander bij te doen. Zo is hij onder meer voorzitter van het charitatieve Oranje Fonds, maakt hij deel uit van het bestuur van het Concertgebouw en is hij lid van de Europese Ronde Tafel van Industriëlen. Bovendien zit Wijers sinds begin vorig jaar in de raad van commissarissen van Shell. Daar is hij speciaal belast met een delicate opdracht: het ontwerpen van een nieuw beloningssysteem voor het bestuur en de hoogste managementlagen. Wijers’ eerste notitie daarover verscheen half februari. Uitgerekend twee dagen later publiceerde Akzo Nobel zelf zijn jaarcijfers. Die waren, tegen de verwachtingen in, niet al te best. In het vierde kwartaal van 2009 had het bedrijf zelfs met verlies gedraaid.
Zou het misschien zo kunnen zijn dat Wijers vanwege zijn drukke agenda de controle over het verfconcern een beetje is kwijtgeraakt? Moeilijk te bewijzen, natuurlijk. Misschien werkt hij wel zeven dagen per week, neemt hij nauwelijks vakantie of kan hij dagelijks toe met een paar uurtjes slaap. Niettemin, een ceo van een multinational als AkzoNobel zou niet de geringste twijfel moeten laten bestaan over zijn inzet en beschikbaarheid. Al was het maar omdat het bedrijf hem daarvoor ook nog eens vorstelijk betaalt.
Een jaar of tien geleden was het nog heel gewoon dat topmanagers van grote beurs genoteerde bedrijven er allerlei bijbaantjes en commissariaten op nahielden. Maar de grote bedrijfsdrama’s van het afgelopen decennium hebben geleerd dat de ceo, zéker als er een crisis uitbreekt, geen tijd meer heeft voor andere zaken dan de eigen zaak. Waarom zou hij dus überhaupt nog klusjes-buiten- de-deur aanvaarden?
Ad Scheepbouwer maakt het intussen nog bonter dan Wijers. De man die in 2001 bij KPN aantrad als redder in de nood, moet zich op het Haagse hoofdkantoor zo langzamerhand stierlijk zitten te vervelen. Hoe anders vallen alle activiteiten te verklaren die de 65-jarige topman er op nahoudt, naast enkele tijdrovende hobby’s als golfen en zeilen? Op verzoek van de toenmalige regering schreef Scheepbouwer enkele jaren terug een inmiddels in een diepe la verdwenen voorstel over hervorming van de gezondheidszorg. Sinds 2005 is hij ook nog eens president-commissaris van het Rotterdamse Havenbedrijf, dat bij tracht te komen van een groot fraudeschandaal. De laatste tijd manifesteert Scheepbouwer zich ook steeds meer als private investeerder. De tientallen miljoenen euro’s beloning die Scheepbouwer inmiddels opstreek met zijn rigoureuze hak- en snijwerk bij KPN, vragen kennelijk om een verantwoorde investering.
Met enkele zakenpartners kocht Scheepbouwer daarom in 2008 postorder- en internetbedrijf Wehkamp. En sinds kort prijkt zijn naam op een lijst van rijke families die actief betrokken zijn bij de oprichting (en financiering) van een nieuwe Nederlandse zakenbank onder de oude vlag Oyens en Van Eeghen. De belangrijkste initiatiefnemer, voormalig ABN Amro-bankier Wilco Jiskoot, strikte Scheepbouwer ook maar alvast als commissaris. Het is op z’n minst al merkwaardig te noemen dat Scheepbouwer zelf denkt dat hij zijn hobby’s en nevenactiviteiten kan combineren met een functie als ceo van een miljardenbedrijf. Maar het is volstrekt verwerpelijk dat de raad van commissarissen van KPN dit allemaal tolereert.
Hans Crooijmans is een in bedrijfseconomie gespecialiseerde journalist en columnist. Hij werkt vanuit Moskou. Alle columns van Hans Crooijmans vindt u in het speciale online overzicht.
