Mark Zuckerberg heeft het er maar moeilijk mee. Moest zijn social media-platform Facebook in februari al een kritiekgolf verwerken van oude medewerkers die protesteerden tegen de gevaren van techverslaving, deze maand wordt zijn bedrijf overladen met kritiek vanwege een datalek. De gegevens van 50 miljoen gebruikers blijken in handen te zijn gekomen van het bedrijf Cambridge Analytica, dat gebruikers in hun stemgedrag probeerde te beïnvloeden.
Opdracht van Cambridge Analytica was om Donald Trump president van de Verenigde Staten te maken, wat – zoals we inmiddels allemaal weten – een geslaagde missie is gebleken. Zuckerberg zag zich dit weekend zelfs gedwongen in Britse en Amerikaanse kranten te adverteren met een ‘sorry’. Zijn bedrijf was onzorgvuldig omgegaan met de data van gebruikers.
#DeleteFacebook
Tot overmaat van ramp, lanceerde WhatsApp-oprichter Brian Acton ook nog eens de hashtag #DeleteFacebook. (WhatsApp, waarbij Acton eind 2017 vertrok, maakt onderdeel uit van Facebook). Het bedrijf van Zuckerberg begint daarmee op de Nederlandse Partij voor de Arbeid te lijken, dat continu onder kritiek ligt van oud-leden. Vervang het woord ‘oud-leden’ in ‘oud-developers’ en je krijgt de situatie waarin Zuckerberg verkeert.
Hoe vaak er tot nu toe precies gehoor is gegeven aan de oproep van Acton weten we niet. Volgens Zuckerberg zou het meevallen, maar hij heeft dan ook de taak om WC Eend te adviseren. Op Twitter is #DeleteFacebook in ieder geval een trending hashtag gebleken, maar wie voegt daad bij het woord? Om dat te ontdekken, zullen we vermoedelijk de kwartaalcijfers van Zuckerberg’s techcorporate moeten afwachten.
Elon Musk
Wat we inmiddels wel moeten missen op Facebook, zijn de pagina’s van bedrijven Tesla en SpaceX van Elon Musk. Musk reageerde vrijdag provocerend op de tweet van Acton: ‘What’s Facebook?’, zei hij, waarop gebruikers hem erop wezen dat zijn bedrijven Tesla en SpaceX gewoon een Facebook-profiel hebben. Musk reageerde dat hij de pagina’s zelf niet kende en meteen zou verwijderen. ‘Looks lame anyway’, voegde hij er nog eens snerend aan toe. Een half uur later waren de pagina’s uit de lucht.
En zo haalde Elon Musk wederom het nieuws. Zijn bedrijven kwamen nu als absolute goeddoeners uit de storm van #DeleteFacebook. Maar was dit ook een actie uit idealisme van Musk?
What’s Facebook?
— Elon Musk (@elonmusk) March 23, 2018
Geen grote vrienden
Wat we in ieder geval weten, is dat hij en Zuckerberg geen grote vrienden zijn. Afgelopen jaar beschuldigde hij zijn concurrent er al van ‘beperkte’ kennis te hebben over kunstmatige intelligentie. Zuckerberg is optimistisch gesteld over de mogelijkheden van kunstmatige intelligentie, terwijl Musk dit ziet als een potentiële bedreiging voor de mensheid.
Musk komt over als iemand die Zuckerberg naïef vindt. Terwijl Zuckerberg vooral de voordelen van digitalisering en robotisering propagandeert, is Musk bang voor een dystopisch toekomstscenario. Ironisch genoeg, lijkt hij zich als techondernemer zorgen te maken over privacyveiligheid en de risico’s van robotisering.
Maar goed, beiden zijn ook succesvolle techmiljardairs uit Silicon Valley. Daar hoort natuurlijk enige rivaliteit bij; wat immers als Zuckerberg straks met een zelfrijdende auto komt? De actie van Musk is daarmee niet puur van idealistische, maar zeker ook een van ondernemende aard. Dat Facebook momenteel een duikvlucht maakte op de beurs, zal er bij Musk goed ingaan.
Statement
Natuurlijk heeft Musk ook gewoon een punt: als je data op Facebook zonder jouw weten door een lek zijn gebruikt om Donald Trump president van de VS te maken, dan kun je Facebook terecht van nalatigheid beschuldigen. Verandering begint bij jezelf en dus ook bij het bedrijfsleven; wie zijn bedrijfsprofiel verwijdert van Facebook, maakt een waar statement. Eentje voor privacy en tegen propaganda.
Ben je dit van plan te doen als Nederlands bedrijf, houd er dan rekening mee dat dit gepaard gaat met risico’s. Het is allerminst zeker dat gebruikers door het datalek massaal van Facebook gaan. Zuckerberg heeft al talloze schandalen te verwerken gehad en toch groeide het mondiale gebruikersaantal van zijn bedrijf altijd door. 1,4 miljard mensen zouden nog altijd dagelijks gebruik maken van het social media-kanaal.
Als bedrijf ‘nee’ zeggen tegen Facebook is dus bedrijfstechnisch vergelijkbaar met een casinobezoek: je weet niet of het je uiteindelijk wat oplevert. Ben je een early adopter en volgt het publiek snel? Of blijkt de timeline van Zuckerberg toch te verslavend voor de massa?
Ga je als bedrijf vanuit ideologische redenen van Facebook af, dan lijkt het in ieder geval nuttig om dit breed uit te meten aan de pers – door bijvoorbeeld legio persberichten met een helder statement uit te sturen. De winst die je er bedrijfstechnisch uit kunt halen, is berichtgeving in de media. Dat lukt je echter alleen als je hierin trendsetter bent en een bedrijf bent van enig formaat. Een lokale Vivant-franchiser uit Purmerend die zijn Facebook-pagina verwijdert, is voor media doorgaans geen nieuws. Heet jouw bedrijf Blendle, dan is het een heel ander verhaal.
Ontnuchterend is tot slot het feit dat Musk zijn Tesla– en SpaceX-pagina’s op Instagram gewoon intact houdt. Op deze pagina’s heeft hij respectievelijk 4,1 miljoen en 3 miljoen volgers, die foto’s van zijn nieuwste auto’s en raketlanceringen steevast belonen met duizenden likes en commentaren. Maar van welk bedrijf maakte Instagram ook alweer onderdeel uit, Elon?
