Investeren we de komende jaren niet fors in kunstmatige intelligentie (artificial intelligence, oftewel AI) dan kan onze welvaart hiervan de dupe worden. Die waarschuwing doet de zogeheten Nederlanse AI-Coalitie, een samenwerkingsverband van tien partijen, waaronder werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland, een groep corporates en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
In een vandaag gepubliceerd rapport, in feite een AI-pleidooi aan staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat aan minister Mona Keijzer, kondigt de groep aan wat er precies moet gebeuren om Nederland AI-proof te maken de komende jaren. Stil blijven zitten is geen optie, waarschuwt het rapport: “Slechts vier Europese bedrijven behoren tot de top 100 wereldwijde AI-startups. Nederlandse startups komen hier nog niet bij.”
We mogen niet op achterstand raken
Nederland staat er nu nog aardig voor, stelt een woordvoerder van de coalitie: “Onderzoekstechnisch hebben we sinds de jaren ‘80 een sterke positie, en we hebben een aantal geweldige startups en scaleups, met de slimme data en algoritmen van Booking als beste voorbeeld.” Onze positie staat echter onder druk, meent hij: “In de onderzoekswereld is er een war on talent gaande en in de wereld om ons heen doet men veel investeringen. China en de Verenigde Staten hebben een groot deel van de markt in handen. We mogen niet op achterstand raken en afhankelijk worden van derden.”
Europees centrum
Om de AI-innovatie een duw in de rug te geven, wil de Nederlandse AI-Coalitie zich er hard voor maken een gepland Europees AI kennis- en innovatiecentrum naar Nederland te halen. Dit centrum moet AI-initiatieven bij elkaar brengen en zorgen dat bedrijven uit verschillende sectoren gemakkelijker data met elkaar delen.
We willen één innovatienetwerk
Er moet onder meer een ontwikkelingsprogramma komen, twintig laboratoria moeten worden aangesloten en er moeten vierhonderd nieuwe onderzoekers bijkomen, stelt de coalitie. Om welke onderzoeksdisciplines het precies moet gaan, kan de woordvoerder nog niet zeggen. “We willen in ieder geval één innovatienetwerk, waardoor verschillende partijen niet steeds het wiel opnieuw hoeven uit te vinden.”
De coalitie wil Nederland in de kijker van Europa spelen door het doen van een “goede pitch”, legt de woordvoerder uit. “De komst van het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA, red.) heeft een magnetische werking gehad op talent en andere bedrijven, zoiets verwachten wij ook met een AI-centrum.”
Lees ook: Deze plannen heeft Mona Keijzer met Nederlandse startups
Startupfonds
Ook moet er een nationaal fonds komen voor AI-startups, als het aan de AI-Coalitie ligt. Start- en scaleups moeten al in 2020 gebruik kunnen maken van dit fonds, dat de groep wil opzetten in samenwerking met Techleap.nl en Invest-NL. Over de gewenste omvang van het fonds en die van de te prefereren investeringen doet de woordvoerder nog geen uitspraken. Wel zegt hij dat het om “vroege fase”-investeringen zal gaan. Het fonds moet deels uit publiek en deels uit privaat kapitaal gefinancierd worden.
Europa kan onderscheidend worden
Daarnaast stelt de coalitie te werken aan een plan rondom een ethisch kader voor kunstmatige intelligentie, dat er in 2021 moet komen. Hierbij moeten we volgens de woordvoerder denken aan plannen om “op een nette manier met data om te gaan”. Hij ziet in Europa een werelddeel met een unieke concurrentiepositie. “In het oosten heb je het meer staatsgeleide model en aan de andere kant het Amerikaanse model. Europa zit daar tussenin en heeft veel oog voor privacy. Dat kan onderscheidend zijn.”
2 miljard
Om het geheel aan ideeën financieel mogelijk te maken, vraagt de werkgeversgroep de komende 7 jaar om een publiek-private investering van 2 miljard euro. De woordvoerder stelt dat dit bedrag gebaseerd is op wat “landen om ons heen” in AI investeren.
De AI-Coalitie zal pas vanaf oktober officieel worden. In de tussentijd probeert de groep zoveel mogelijk partijen aan te laten sluiten. Volgens de woordvoerder is een financiële participatie geen vereiste om ‘lid’ te worden van de coalitie. Er zouden al “zo’n zestig geïnteresseerde partijen” zijn.
Lees ook: ‘Frankrijk steekt twee miljard euro in kunstmatige intelligentie, en wij doen niks”
Foto boven: Getty.
