Vorige week heb ik in de glazen bol van futuroloog Marcel Bullinga mogen kijken. Ondernemen is tenslotte vooruitzien. Als verduurzamer ben ik positief verrast. Nu het groene debat ernstig verzuurt, gloort er toch een sprankje hoop aan de horizon. Daar de mens zelf niet in staat is om goed voor de planeet te zorgen, neemt de technologie het over. In zijn gloednieuwe boek ‘Iedereen aan de Robot’ stelt Marcel dat Robots en Artificial Intelligence (AI) de toekomst op z’n kop gaan zetten. Maar welke toekomst?
Renaissance-economie
We zijn nu nog welvarend, maar onder de oppervlakte broeit het. Bullinga: ‘Onze economie is stuk. Het is een gewetenloze groeimachine geworden die ons steeds minder welvaart oplevert tegen steeds hogere kosten.’ Hij voorziet twee scenario’s. Een negentiende-eeuwse toekomst: de economie van de techmultinationals met vergroting van de kloof in onze samenleving. Of een renaissancetoekomst, met een coöperatieve en circulaire economie. In laatstgenoemd scenario bieden hightech voedselprinters, energierobots en slimme mobiliteit ons de kans om onze onafhankelijkheid te heroveren.
Bullinga schetst het nieuwe normaal met steden vol autonome elektrische deelauto’s die fungeren als openbaar vervoer. Heb je haast en is het druk op de weg? Dan onderhandelt jouw robocar met andere weggebruikers over het tarief waarvoor ze jou vrij baan bieden. Diezelfde auto’s vervoeren ook zelfstandig goederen vanaf logistieke hubs naar je voordeur. Bullinga: ‘Bundel transportstromen aan de stadsgrens en zorg dat transportdata open source zijn. Het vrij beschikbaar maken van alle vervoersdata stimuleert de peer-2-peer economie en maakt nieuwe lokale diensten mogelijk.’
Eten
Technologische innovatie decentraliseert ons energiesysteem. Als je wilt kan je prima zelfvoorzienend leven. Bullinga houdt een pleidooi voor het heroveren van onze grip op energie. Stop de vercommercialisering en verenig je in lokale energie-coöperaties, is zijn boodschap. We krijgen hulp van energierobots, goedkoop en klein, die plaatselijk energie zo duurzaam mogelijk opwekken. En CO2-robots, die CO2 omzetten in grondstoffen voor producten. Zo maakt de techniek mensen onafhankelijker en onze samenleving duurzamer.
3D-printers helpen ons duurzaamheid te printen. Niet langer slepen we met spullen, maar we printen het materiaal daar waar het nodig is. Of het nu gaat om een defect onderdeel, een woning of zelfs voedsel: blauwdrukje downloaden en printen maar. Met lokale materialen als grondstof. Dit betekent een ongekende stimulans voor de lokale economie. In autonome steden printen we zelf spullen en voedsel. Stel je voor: labvlees uit je eigen printer. Met in de hoofdrol de nul-afvalkeuken: een minifabriek die huishoudelijk afval omzet in voedsel en energie.
The future is exciting, maar welke toekomst wordt het? Wie wordt de eigenaar van de stad: haar grond, data en gebouwen? De techreuzen, de vastgoedprinsen of misschien toch de stadsbewoners zelf? Voor dat laatste is een overheid met visie en ballen nodig. En die ontberen we. Ik wens me een lokale circulaire economie, die minder kwetsbaar en verkwistend is. Zonder het permanente gevaar van blackouts, hacks en financiële crises. Gewoon door mondiale kennis te combineren met lokale grondstoffen. Zodat we als zelfstandige eenheden in een verbonden wereld kunnen overleven.
