Vele jaren geleden had Sabina Nawaz de kans om een organisatie te leiden. Ze was enthousiast over de kansen die voor het bedrijf aanwezig waren en de doelen die ze konden realiseren. In plaats van unaniem enthousiasme te ontvangen voor haar visie, vonden sommige teamleden fouten in haar business-ideeën en beoordeelden ze haar persoonlijk.
“Ze zeiden dat mijn agenda te ambitieus en zelfingenomen was”, aldus Nawaz. “Sommigen dachten dat ik niet luisterde naar wat mijn teamleden wilden. Hoewel driekwart van het team mijn visie ondersteunde, fixeerde ik me op het kwart dat dat niet deed. Ik wist dat ik over het algemeen geliefd was omdat ik een groot deel van mijn tijd en energie besteedde aan het behagen van anderen. De gedachte dat sommige mensen me niet leuk vonden, voelde als een stomp in de buik. Ik begon te overwegen hoe ik kon toegeven aan wat de nee-zeggers wilden, ook al was het niet het juiste ding voor de organisatie.”
Uiteindelijk, na heel wat hard werken, kwam ze er achter hoe ze veerkrachtig kon zijn als ze werd bekritiseerd. Hierdoor kon ze acties ondernemen die de organisatie ten goede kwamen. Dit zijn de lessen die Nawaz heeft geleerd:
Wees voorbereid
Kritiek is onvermijdelijk, vooral als we als leiders een visie uitstippelen, maar ook rekening moeten houden met verschillende perspectieven. Het dan aangevallen voelen kan een onvrijwillige vecht-, vlucht- of vriesreactie oproepen. We kunnen capituleren, huilen of uithalen – acties waar we waarschijnlijk later spijt van krijgen. In plaats van overrompeld te worden, bereid een lijst van drie tot vijf manieren voor hoe je gaat reageren op kritiek ‘in het moment’. Houd deze antwoorden bij de hand op je telefoon of een post-it voor het geval je hoofd even blokkeert.
Bespreek allergieën
Als het erg belangrijk voor je is dat mensen jou en je ideeën leuk vinden, ben je mogelijk bijzonder gevoelig voor welke vorm van censuur dan ook. Maar probeer de dingen in perspectief te houden. Tijdens een vergadering kunnen bijvoorbeeld kleine gebaren van het team het gevolg zijn van een allergie, die niet per se negatief hoeft te zijn voor je ideeën. In plaats van conclusies te trekken, vraag je wat er aan de hand is. ‘Ik merk dat je fronst. Heeft dit te maken met wat we hebben besproken?’, is een heel logische vraag. Als de persoon dan een probleem uit, zorg dan dat je de mate van intensiteit, het belang of de urgentie van hun afkeuring begrijpt. Je zou kunnen zeggen: ‘op een schaal van 1 tot 10, hoe gefrustreerd ben je hier over?’ of ‘hoe belangrijk is dit voor jou?’.
Individueel of team-oordeel?
Als het de eerste keer is dat je een bepaald oordeel hebt gehoord, word je automatisch nieuwsgierig naar de bredere context. Vraag jezelf af of je deze kritiek hoort omdat deze persoon de kanarie is in de spreekwoordelijke kolenmijn, als eerste iets zegt en dat het oordeel breed gedragen wordt? Of is dit nog op zichzelf staande mening, dat je even moet parkeren totdat je soortgelijke opmerkingen van anderen hoort?
Pas kritiek toe op je rol
We verwarren vaak onze persoon met onze rol. We vatten dingen persoonlijk op die helemaal niet persoonlijk zijn; ze zijn een voorwaarde voor het werk waarin we ons bevinden. In plaats van jezelf en je rol samen te vatten, bepaal je of de kritiek over jou gaat of de problemen en spanningen die je rol van nature met zich meebrengt.
Zorg voor jezelf
Als de opmerkingen van je collega’s bijzonder pijnlijk zijn, kan dit een psychologische en fysiologische tol vragen. Misschien vind je het moeilijk om te slapen of goed te eten. Tijdens deze periode moet je meer tijd voor jezelf vrijmaken. Bedenk twee tot drie kleine rituelen of oefeningen die je helpen je energie te vernieuwen. Het is belangrijk dat deze acties vrij eenvoudig zijn, zodat je ze overal kunt doen. Sommige voorbeelden zijn bijvoorbeeld een wandeling van drie minuten buitenshuis om wat frisse lucht te krijgen of elke ochtend wakker te worden en na te denken over één persoon waar je dankbaar voor bent in je leven.
Na vele lange wandelingen realiseerde Nawaz zich dat hoewel ze het grootste deel van haar leven had geprobeerd aardig te zijn, het een illusie was om te geloven dat ze alom geliefd zou zijn aan de top van het bedrijf. Nawaz: “Om vooruit te komen als een succesvolle leider, moest ik een sterke maag ontwikkelen voor kritiek – zelfs als het een gekneusd ego betekende. Uiteindelijk sprak ik met de mensen in mijn organisatie en erkende ik hun verschillende meningen. Toen legde ik duidelijk uit wat het plan zou zijn en vertelde de groep dat ik hoopte dat ze me zouden vergezellen van de doelen die ik had gepresenteerd. De meesten van hen deden het. Ik heb geleerd de realiteit en de voordelen van verschillende meningen onder ogen te zien en delen van mezelf te waarderen die anderen misschien bekritiseren.”
