Boonstra is sinds 1 januari niet meer actief voor haar bedrijf Layar, omdat ze een grotere droom wil najagen: het verbeteren van het onderwijs. Ze is niet de enige die daar naar streeft. De aankondiging in september van haar initiatief is ruim 7000 keer bekeken op YouTube (zie de video rechtsonder). Ze heeft inmiddels steun van onderwijsfuturist John Moravec (University of Minnesota), en haar eerste evenement in december trok ruim honderd bezoekers. ‘Operation Education’ heeft op 2 maart alweer de volgende grote bijeenkomst op de agenda staan.
Keurslijf
Volgens Boonstra is ons huidige onderwijssysteem in een keurslijf geperst. Het systeem dat ooit bedacht is, met verplichte leerdoelen en een cito-toets, weerhoudt kinderen ervan hun eigen talenten te ontplooien. “Waarom wordt iedereen ertoe gedwongen hetzelfde te leren? Kijk naar de kwaliteiten en interesses van een kind, en stem daar je aanbod op af.” Zij betwist de stelling dat de cito-toets de intelligentie van kinderen blootlegt. “Daarin stellen we gestandaardiseerde vragen, een werkwijze waar de overheid en onderwijsinstellingen al decennialang aan gewend zijn. Maar datgene wat een kind echt goed kan en leuk vind, wordt vaak helemaal niet getoetst. Denk aan iemand die niet goed kan schrijven, maar wel heel goed kan tekenen en zich daarin veel liever zou willen doorontwikkelen.”
En zo realiseer je je misschien jaren later dat je niet helemaal bent wie je had willen zijn. Denk aan de manager die ondernemer had willen worden of de muzikaal getalenteerde postbezorger die hiphopleraar had kunnen worden. Sommigen van hen doen op latere leeftijd nog extra cursussen om een kleine carrièreswitch te kunnen maken. “Ik zie dat als herstelwerkzaamheden. Die cursussen waren niet nodig geweest als iemand van jongs af aan goed bij zijn persoonlijke ontwikkeling begeleid zou zijn.”
Maatschappelijke ladder
Het huidige onderwijssysteem werkt volgens Boonstra ook een virtuele maatschappelijke ladder in de hand: kinderen die zich wél weten te conformeren aan de leerdoelen, komen elke keer een niveau hoger en mogen uiteindelijk naar het middelbaar of hoger beroepsonderwijs, of naar de universiteit. Een trede hoger betekent dat je de juiste mentaliteit en capaciteiten hebt, de anderen niet. Maar is dat wel zo? Ze ziet dat die lijn zich doortrekt binnen de arbeidsmarkt: wie zich het beste aan de werkwijze en de visie van een onderneming conformeert, maakt meer kans op waardering en promotie.
‘De hang naar hiërarchie zet zich voort op de arbeidsmarkt’
Boonstra heeft zelf vervelende ervaringen gehad met een situatie waarin je nog onderaan de ladder staat. “Toen ik onderaan bij KPN en Unilever begon, vond ik dat het innovatieproces daar eigenlijk innovatie blokkeerde. Structuur was belangrijker dan daadwerkelijk innoveren. Je moest netjes de stappen doorlopen en rapporten schrijven, eer je een keer kans maakte op het creëren van een nieuw product.” Toen ze haar twijfels over het systeem voorlegde aan een aantal hooggeplaatsten, verbrak ze zonder dat ze het besefte de hiërarchieverhoudingen binnen de organisatie. “Ik vond medestanders voor mijn idee, vertelde het aan mijn manager, maar werd vervolgens beticht van name dropping en tot onder mijn voeten afgezaagd.”
Naar een gepersonaliseerd onderwijssysteem
In een online manifesto zegt ze te streven naar afzonderlijke leerdoelen voor elk kind, met niet alleen begeleiding van leraren. Een groep van ouders, vrienden en meerdere experts zouden samen de ontwikkelingen van een kind kunnen volgen en gezamenlijk bepalen wat goed is voor hem. “Ten eerste kan een kind zich zo ontwikkelen op een wijze die bij hem past. Geen verplichte gestandaardiseerde leerdoelen meer.” Het hoeft niet perse op bepaalde punten heel goed te presteren, maar gewoon beter worden in wat het al leuk vindt en goed kan. “Ik weet dat er in de wereld scholen zijn die al zo te werk gaan, maar het moet een breed maatschappelijk gedragen visie worden. Iedereen moet het omarmen voordat het impact krijgt. Zolang er nog verplichte leerdoelen zijn, moeten scholen zich daar aan houden.”
Boonstra ziet het als de ideale tijd om af te stappen van een gestandaardiseerd onderwijssysteem. Ze noemt twee redenen: Eén, we hebben inmiddels goed ontwikkelde digitale middelen die ervoor zorgen dat we makkelijker onderwijs op één persoon kunnen afstemmen. “Toen ons huidige systeem bedacht werd, waren de middelen er niet voor zo’n aanpak.” Twee, de wereld heeft juist nu behoefte aan mensen met hele specifieke kwaliteiten. “Kijk naar de overbevolking, de financiële crisis en de energieproblematiek. Daar moeten oplossingen voor komen.”
Meer weten over Operation Education? Lees over de laatste ontwikkelingen.
