Uit de kraan stroomt altijd water. En dat is schoon genoeg om groenten mee te wassen, thee te zetten of in een bidon te doen voor als je gaat sporten. Zo zijn we dat in Nederland gewend. Dat water is ook nog eens nagenoeg gratis. Voor één liter betaal je hier minder dan een halve eurocent.
Hoe anders is dat in veel derdewereldlanden. Daar hebben mensen geen toegang tot vers drinkwater en zijn ze aangewezen op plastic flesjes uit de winkel, meestal geïmporteerd uit het buitenland.
Een uitvinderstype
‘In Nederland gaat het in de klimaatdiscussie vaak over stikstof. Maar minstens net zo zorgelijk is het gebrek aan water. Zonder water geen leven, dan valt alles stil’, zegt Joost Oosterling van Rainmaker Holland. Het was zijn vader die dit mondiale probleem al veel eerder op ons zag afkomen.
‘Hij was een echte uitvinderstype. Als werktuigbouwkundig ingenieur hield hij zich vooral bezig met landbouwmechanisatie. Zo stond hij bijvoorbeeld aan de wieg van de melkrobot. Ook voor dieren en gewassen is schoon water nodig en in steeds meer gebieden is dat niet altijd voorhanden. Zo kwam hij uiteindelijk op dit idee.’
Lees ook: Verticale zonnepanelen tussen de koeien: ‘Dit kan een extra verdienmodel zijn voor boeren’
Een membraan does the magic
Dat concept is het Rainmaker Water-to-Watersysteem, een technologie waarmee het bedrijf zee-, brak – en afvalwater kan zuiveren, met schoon drinkwater als eindproduct. Kern van de technologie is membraandestillatie. Door middel van thermische energie wordt water onder lage druk verdampt. Een fijnmazig filter laat alleen de damp door waarna dat water weer condenseert.
‘We hebben een modulair systeem met containers gebouwd. Per module kunnen we tot 5.000 liter water produceren, geschikt om van te drinken of voor het besproeien van gewassen. De energie die we daarvoor gebruiken, is afkomstig van verschillende duurzame bronnen. In warme landen is dat van de zon, maar er zijn ook andere manieren’, zegt Oosterling.
Floating Farm
Daarmee doelt hij onder meer op Stadshaven Brouwerij, een circulaire bierbrouwer uit Rotterdam. Rainmaker Holland gebruikt de restwarmte van het brouwproces om het vieze water in de container op een duurzame manier te verdampen.
‘Elders in de stad wordt onze module ingezet voor Floating Farm, een drijvende stadsboerderij. Hier wordt brak water uit de Maas schoon gefilterd en gebruikt voor de gewassen. Voor het verwarmen gebruiken we koeienmest.’
De businesscase
Machines die zeewater ontzilten zijn niet nieuw, er wordt er decennia lang mee gepionierd. De code die daarbij gekraakt moeten gaat over energie en geld. De meeste ontziltingstechnieken slurpen zoveel energie dat er nauwelijks een businesscase mee te bouwen is.
Het is een bewering waar Oosterling graag op inhakt. ‘Weet je wat het meest verkochte drankje in Nederland is? Flesjes water! Wij kunnen ons die luxe veroorloven. In veel Afrikaanse landen zijn er geen nutsbedrijven die schoon water garanderen. Daar hebben mensen die keuze niet en is 1 liter drinkwater tot 40 keer duurder dan wat er bij ons uit de kraan stroomt. Het is dus maar net waarmee je de kosten wilt vergelijken.’
De technologie die Rainmaker Holland toepast is overigens niet alleen duurzaam, het draait bovendien standalone. Er kan een stekker in het Water-to-Watersysteem, maar dat hoeft niet. Dat maakt de containers ook geschikt voor plekken op de wereld waar stroom bepaald geen zekerheidje is.
Belangrijkste afzetmarkt
Naast het ontzilten van zeewater kan het bedrijf ook schoon water produceren uit lucht. De lucht wordt net zo lang gekoeld tot er condensatie van waterdamp plaatsvindt. ‘In de machines laten we het eigenlijk regenen, wat ook meteen de naam van ons bedrijf verklaart’, aldus Oosterling.
Lees ook: De ‘Droppler’ van kunstenaar Ap Verheggen maakt drinkwater uit woestijnlucht
Zijn belangrijkste markt is het gebied rond de Evenaar. Zeg maar: zo’n 30 graden ten noorden en 30 graden ten zuiden van deze middenlijn. Denk onder meer aan Noord-Afrika en de droge gebieden in het Midden-Oosten.
‘Daar werkt onze technologie bovendien het meest optimaal. In warmte lucht is de hoeveelheid vocht namelijk veel hoger. In onze machine romen wij dat water telkens een beetje af.’
Verder ziet Oosterling zijn potentiële klandizie op eilanden in deze regio’s, waar vers drinkwater altijd al een probleem is geweest. ‘We hebben net een project gedaan op de Kaapverdische Eilanden, waar geen schoonwatervoorziening is. Bewoners en toeristen zijn daar aangewezen op flesjes water, die allemaal worden geïmporteerd. Dat is kostbaar en allesbehalve duurzaam.’
Gedoe met werkkapitaal
Over de vraag wat nu zijn grootste groeiuitdaging is, hoeft Oosterling niet lang na te denken: financiering. Zijn business is behoorlijk kapitaalintensief. ‘Eén installatie kost al snel een paar ton. Nu de interesse aan het toenemen is, hebben we werkkapitaal nodig. Banken zien vooral veel risico, veel durfinvesteerders vragen eerst om een trackrecord. Dan zit je met een kip-eiverhaal.’
Zijn bedrijf is nu gefund door venture capital en een deel van het geld komt van zijn eigen familie. Oosterling sluit niet uit dat daar op termijn nieuwe investeerders bij komen.
‘We kijken ook naar nieuwe toepassingen, zoals een schoon water-dispenser voor thuis. Een machine voor in de keuken die water uit de lucht filtert, zodat mensen in hete, droge gebieden niet meer naar de supermarkt hoeven voor flessen water. Het concept ligt nog op de tekentafel, maar we zien hier commercieel gezien wel de nodige kansen.’
Lees ook: De hele auto-industrie kijkt smachtend uit naar de superbatterij van LionVolt
